کوالکام اخیرا قراردادی برای خرید Nuvia به قیمت حدودا ۱.۴ میلیارد دلار امضا کرده. این خبری است که حسابی به مذاق شرکای کوالکام خوش خواهد آمد. شرکت‌هایی مانند سامسونگ، سونی، وان‌پلاس، ال‌جی و سایرین که محصولات متعدد از موبایل هوشمند گرفته تا سیستم‌های اتومبیل می‌سازند، همگی در بیانیه‌ای از این تصمیم کوالکام حمایت کرده‌اند. در واقع این می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین خریدهای دنیای تکنولوژی در سال جاری میلادی باشد.
اما چرا پیوستن Nuvia به کوالکام اینقدر مهم است؟ ورژن کوتاهش می‌شود اینکه با چنین قراردادی، کوالکام به طراحی سفارشی‌سازی شده پردازنده‌ها بر مبنای معماری آرم بازخواهد گشت. این موضوع تاثیر فراوانی برای سبد محصولات کوالکام به همراه خواهد داشت و سیلیکون‌هایی که راهشان را به هرچیزی، از سرورهای پرفورمنس بالا گرفته تا اسمارت‌فون‌های بهینه از مصرف انرژی باز می‌کنند. اما همه‌چیز به همین محدود نمی‌شود.
Nuvia چیست و چه می‌کند؟
Nuvia به طراحی پردازنده براساس معماری آرم می‌پردازد. جرارد ویلیامز، مدیر ارشد واحد طراحی پردازنده در اپل، این کمپانی را اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی تاسیس کرد. هم‌موسس دیگر کمپان نیز جان برونو است که پیشتر معمار سیستم در گوگل بود و بعد به مدت ۵ سال، سمتی مشابه در اپل داشت. این دو نفر به تنهایی چند دهه تجربه در طراحی پردازنده دارند.
به صورت خاص باید به این نکته اشاره کرد که ویلیامز معمار ارشد پردازنده در اپل بود. او روی معماری‌های سایکلون، تایفون، توییستر، هوریکین، مانسون و وورتکس برای چندین چیپست سری A اپل کار کرده است. پیش از پیوستن به اهالی کوپرتینو، ویلیامز به مدت ۱۲ سال با آرم همکاری داشت و روی معماری‌های Cortex-A8 و Cortex-A15 کار کرد که یک دهه پیش، سر از نخستین اسمارت‌فون‌های جهان درآوردند. و شریک دیگر این دو، مونا گولاتی، یکی دیگر از کارمندان سابق گوگل و اپل و معمار ارشد واحد چیپست‌های موبایل اپل است.
ویلیامز مدعی شده که اپل با روی آوردن به رویکردهای غیر رقابتی، سعی داشت از تاسیس Nuvia جلوگیری کند
در ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ میلادی، اپل اعلام کرد که به شکایت از جرارد ویلیامز به خاطر نقض مفاد قرارداد خواهد پرداخت. این شرکت گفت ویلیامز زمانی شروع به کار در Nuvia و جذب برخی از همکاران سابق خود به کمپانی جدید کرد که همچنان در اپل مشغول به کار بود. با این همه ویلیامز مدعی شده که اپل با روی آوردن به رویکردهای غیر رقابتی، سعی داشت از تاسیس Nuvia از سوی خودش و جان برونو جلوگیری کند. در واقع اپل از این خوشحال نبود که برخی از طراحان ارشد و کلیدی پردازنده‌هایش، تخصص خود را به جایی دیگر بردند.
از زمان ظهورش، Nuvia مشغول طراحی پردازنده برا دیتاسنترهایی بوده که به دنبال بهترین پرفورمنس ممکن در صنعت و همینطور بهینگی در مصرف انرژی می‌گردند. پردازنده‌های مخصوص دیتاسنتر Nuvia از یک معماری پردازنده سفارشی شده آرم استفاده می‌کنند. این معماری آنقدرها با لایسنسی که اپل برای استفاده در پردازنده‌های قوت‌رسان به آیفون و آیپد و حالا مک‌بوک‌های مبتنی بر آرم خریداری کرده تفاوت ندارد.
چرا اکنون زمان خرید Nuvia است؟
اگر به صورت خلاصه بگوییم، کوالکام می‌خواهد تخصص Nuvia در طراحی پردازنده‌های سفارشی شده و مبتنی بر آرم را به دست آورد. نقطه آغاز منطقی برای کوالکام، بازار دیتاسنترها خواهد بود که Nuvia از همین حالا در آن فعال است.
پردازنده‌های مبتنی بر آرم ضمنا در دنیای پردازش ابری هم حسابی سر و صدا کرده‌اند و آمازون با تکنولوژی Graviton Arm Neoverse خود به دنبال ایجاد تغییرات اساسی در بازار می‌گردد. بنابراین قرارداد کوالکام توجه امثال اینتل و AMD را به خود جلب کرده است. کوالکام نیز از همین حالا می‌گوید که می‌خواهد از رویکرد نوویا در قبال طراحی سفارشی شده، در دیگر چیپست‌های موجود در سبد محصولات خود نیز استفاده کند.
کوالکام از همین حالا می‌گوید که از رویکرد نوویا در قبال طراحی سفارشی شده، در دیگر چیپست‌های خود نیز استفاده خواهد کرد
کوالکام در بیانیه خبری خود اشارات فراوان به ادغام پردازنده‌های نوویا با پردازشگرهای گرافیکی، پردازنده سیگنال دیجیتال، هوش مصنوعی و شتاب‌دهنده‌های چندرسانه‌ای خانگی‌اش داشته و می‌گوید در صدد ساخت پلتفرم‌هایی فراگیر و قدرتمند برای گستره وسیعی از بازارها است. موبایل‌های هوشمند، سیستم‌های دستیار راننده، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، شبکه‌سازی و لپ‌تاپ‌های نسل بعدی، همگی در این لیست یافت می‌شوند. اما لپ‌تاپ‌های نسل بعد می‌توانند عامل پیشرانه تمام این قرارداد باشند. زیرا نوویا می‌تواند تکنولوژی لازم برای رقابت با اینتل، AMD و حالا اپل در دنیای کامپیوترهای مصرف‌کنندگان را در اختیار کوالکام بگذارد.
پردازنده‌های Kyro جدید کوالکام اکنون از طراحی Cortex-A آرم بهره می‌برند. این رویکرد، نتایج بسیار خوبی برای پردازنده‌های موجود در موبایل‌های هوشمند به ارمغان آورده. پرفورمنس Cortex-A از کافی هم بهتر است و بنابراین کوالکام می‌تواند روی پردازشگر گرافیکی، پردازنده سیگنال دیجیتال، پردازنده سیگنال تصویر و دیگر قطعات کلیدی در رویکرد همه‌جانبه‌اش در قبال پردازش موبایل متمرکز باشد.
نوویا می‌تواند تکنولوژی لازم برای رقابت با اینتل، AMD و حالا اپل در دنیای کامپیوترهای مصرف‌کنندگان را در اختیار کوالکام بگذارد
با این همه، استفاده اپل از پردازنده‌های شخصی‌سازی شده باعث گشته که به پرفورمنس برتر در محصولات بازار تبلت و لپ‌تاپ دست پیدا کند. پردازنده جدید Apple M1 در حال رقم زدن یک گذار بزرگ از معماری x86 اینتل به آرم در محصولات مک‌بوک است. و M1 پرفورمنسی را هدف قرار داده که به مراتب بالاتر از چیپ‌های SQ2 مایکروسافت و اسنپدراگون است.
از سوی دیگر، آخرین پردازنده خانگی و مبتنی بر آرم کوالکام، سری Krait بود که آخرین بار در سال ۲۰۱۶ میلادی از راه رسید. اما با حضور مهندسین سابق اپل، کوالکام می‌تواند خیلی زود به بازی پردازنده‌های شخصی‌سازی شده بازگردد و رویکرد خود در قبال مشکلات پرفورمنس پردازشی آرم را دگرگون سازد.
کوالکام ضمنا مشغول همکاری با مایکروسافت است تا این دو شرکت به تولید کامپیوترهای شخصی مبتنی بر آرم بپردازند، کاری که به لطف چیپ‌های اسنپدراگون و بستر Windows on Arm امکان‌پذیر خواهد شد. پرفورمنس نسل کنونی برای لپ‌تاپ‌های پرتابل خانگی و سازمانی قابل قبول است، اما برای اجرای اپلیکیشن‌های سنگین‌وزن‌تر و برطرف‌سازی نیازهای اساسی‌تر سازمانی کافی نیست.
اگر این دو شرکت چشم‌اندازی یکسان برای یک معماری آرم در دنیای موبایل، کامپیوتر و محصولات سرور برای خود ترسیم کرده باشند، کوالکام به پرفورمنسی حتی بیشتر از آنچه پردازنده‌های Cortex-A آرم تاکنون ارائه کرده‌اند نیاز خواهد داشت. به نظر می‌رسد راهکار، دنبال کردن خط مشی اپل و افتادن در مسیر معماری‌های شخصی‌سازی شده است.
مقابله با خرید آرم از سوی انویدیا
یک موضوع دیگر که احتمالا بر تلاش کوالکام برای خرید نوویا تاثیر گذاشته، ماجرای خرید آرم از سوی انویدیا است که هنوز باید تاییدیه رگولاتوری‌ها را دریافت کند.
خرید آرم از سوی انویدیا، هاله‌ای از تردید برای قراردادهای تجاری آتی میان کوالکام و آرم به وجود می‌آورد
همانطور که پیشتر گفتیم، کوالکام برای برطرف‌سازی نیازهای خود در دنیای پردازنده‌ها، متکی بر آرم است. خرید این شرکت از سوی انویدیا، هاله‌ای از تردید برای قراردادهای تجاری آتی میان کوالکام و آرم به وجود می‌آورد.
البته انویدیا تا به امروز تمام تلاشش را کرده تا به تمام فعالان صنعت اطمینان خاطر دهد در صورت نهایی شدن قرارداد، آرم طبق روال سابق به فعالیت‌هایش ادامه خواهد داد. اما کسب‌وکارهایی در ابعاد کوالکام، همواره محتاطانه عمل می‌کنند. یادمان نرود که انویدیا و کوالکام، رقبایی مستقیم در چند بازار گوناگون هستند، از جمله بازارهای خودرو و دیتاسنترها.
ممکن است تحت تاثیر انویدیا، نقشه راه Cortex-A آرم تغییر کند و دیگر همسو با جاه‌طلبی‌ها یا نیازهای کوالکام نباشد. دسترسی‌پذیری به سبد محصولات آرم و همینطور قیمت‌گذاری‌ها نیز ممکن است تغییر کند و انویدیا شاید پربازده‌ترین واحدهای آرم را تنها برای مصارف داخلی به کار بگیرد. شاید هم چین اتفاق‌هایی نیفتند و مدل تجاری مثل سابق باقی بماند.
از آینده پردازنده‌های کوالکام/نوویا چه انتظاری داشته باشیم؟
خرید نوویا حرکتی بسیار برجسته است که احتمالا در نهایت تغییراتی اساسی در سبد محصولات سیلیکونی کوالکام به وجود آورد. با حضور مدیران ارشد سابق طراحی پردازنده در اپل، کوالکام مشخصا می‌خواهد پردازنده‌های شخصی‌سازی شده و مبتنی بر معماری آرم را به نقشه راه خود بازگرداند. این طراحی‌های تازه در نهایت راهشان را به اسمارت‌فون‌های بهینه از نظر مصرف انرژی و سرورهای پردازش ابری باز خواهند کرد.
کوالکام مشخصا می‌خواهد پردازنده‌های سفارشی شده و مبتنی بر معماری آرم را به نقشه راه خود بازگرداند
در دنیای مصرف‌کنندگان، هرچقدر راجع به اهمیت کار کوالکام در رقابت با اپل صحبت کنیم کم است. سرمایه‌گذاری روی پردازنده‌های سری A به اپل کمک می‌کند که قادر به یکپارچه‌سازی محصولات موبایل و کامپوتر خود زیر یک معماری واحد باشد. به لطف رویکرد تازه‌اش در قبال پردازنده‌ها و مزایایی که در پرفورمنس و عمر باتری به همراه می‌آید، اپل در حال هموارسازی مسیری تازه و یکپارچه به سمت پردازش در سال‌های آتی است. تردیدی نیست که کوالکام هم چشم‌اندازی مشابه برای سبد محصولات چیپست خود که روز به روز بزرگ‌تر می‌شود ترسیم کرده است.
نکته خنده‌دار اینست که کوالکام درحالی به دنیای پردازنده‌های شخصی‌سازی شده باز می‌گردد که زمان چندان از توقف توسعه هسته‌های Mongoose آرم از سوی سامسونگ نمی‌گذارد. چیپست‌های آتی اسنپدراگون ممکن است قید پردازنده‌های Cortex-A را بزند و به سراغ طراحی‌های داخلی بروند. اگر کوالکام بتواند در همان جایی که سامسونگ با مشکل برخورد به موفقیت برسد، اسمارت‌فون‌های مبتنی بر تکنولوژی کوالکام از رقبای اندرویدی خود جلو می‌افتند و فاصله توان پردازشی با پردازنده تک‌هسته‌ای اپل هم کمتر می‌شود. با این همه، پرفورمنس موبایل‌های هوشمند همین حالا خوب است. چیپ لپ‌تاپ‌ها و سرورها بیشتر از چیپ‌های موبایل نیاز به در پیش گرفتن رویکردهای تازه دارند.
تغییراتی تا این حد گسترده، چند سال زمان می‌برند. در کوتاه‌مدت احتمالا شاهد ایجاد هیچ تفاوتی در نقشه راه کوالکام نباشید. نخستین محصولات سرور نوویا نیز در زودترین حالت، طی سال ۲۰۲۲ میلادی از راه خواهند رسید. تعیین نقشه راه جدید برای برای چیپ‌های موبایل و دیگر چیپست‌ها نیز حتی بیشتر از این زمان خواهد برد.
