صنعت خودروی چین رشد فوقالعادهای را تجربه کرده و برندهای چینی حالا به تهدید بزرگی برای شرکتهای مطرح و صاحبنام در جهان تبدیل شدهاند.
خودروسازان چینی بسیار گرسنه هستند. آنها تا به اینجا نیرومحرکه رشد بازار خودروی داخلی بودهاند. با فروش سالانه ۲۵ تا ۲۸ میلیون دستگاه خودرو، چین نه تنها بزرگترین بازار خودروی دنیاست بلکه منبع بزرگی از حجم تولید و رشد بالا نیز محسوب میشود. به همین خاطر سهم ۱ درصدی از این بازار خودرو به معنی فروش ۲۵۰ تا ۲۸۰ هزار دستگاهی در سال خواهد بود که در مقایسه با آمار فروش برخی شرکتها در اروپا و آمریکا چندان بد نیست.
اولین فاز گسترش برندهای چینی به پایان رسیده است. هماکنون زمان هجوم به بازارهای جهانی و عبور از مرزهای داخلی فرا رسیده و خودروهای چینی به گزینههایی جذابتر، کاراتر، باکیفیتتر و ایمنتر تبدیل شدهاند. در حال حاضر خودروسازان چینی آماده فتح بازارهای جهانی هستند. چینیها برای تحقق این امر ابزارهای گوناگونی در اختیار دارند. برندهای چینی میتوانند روی حمایت قوی دولت این کشور حساب باز کنند و بازار بزرگ داخلی نیز به آنها اجازه میدهد تا با حفظ تیراژ تولید مناسب همچنان از هزینههای خود بکاهند. علاوه بر این، خودروسازان چینی از نظر برقی سازی محصولات در هر سطح و کلاسی جلوتر از رقبای مطرح غربی حرکت میکنند.
سال گذشته میلادی ۱.۱ میلیون دستگاه خودرو در چین تولید و به خارج از مرزهای این کشور صادر شده است. از این میان ۳۵۵ هزار دستگاه در آمریکای لاتین به فروش رفتهاند و این بخش بزرگترین بازار چینیها را تشکیل میدهد. اروپا با سهم ۲۲ درصدی از فروش برندهای چینی در بازارهای جهانی رتبه دوم را در اختیار دارد و پس از آن نیز خاورمیانه با سهم ۱۵۶ هزار دستگاهی قرار دارد. اقتصادهای در حال توسعه ۵۸ درصد از صادرات خودروسازان چینی در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص دادهاند.
البته چینیها میدانند که تسلط جهانی بدون حضور بهتر در کشورهای توسعه یافته شامل اروپا، آمریکا، ژاپن و کره محقق نمیشود. دو کشور کره و ژاپن البته بازارهای نسبتاً حفاظت شدهای دارند و آمریکا نیز هنوز برخی مشکلات ژئوپلیتیکی و تجاری را با چین دارد و به همین خاطر اروپا به هدف بعدی برندهای چینی تبدیل شده است. حضور خودروسازان چینی در اروپا شاید باب میل مصرفکنندگان باشد اما برای برخی خودروسازان اروپایی مشکلساز خواهد بود. این خودروسازان محصولات کمتری را تولید میکنند و از نظر برقی سازی نیز هنوز به نقطه مطلوب نرسیدهاند و به همین خاطر بیشتر در معرض هجوم شرکتهای چینی قرار دارند.
برای مثال فیات را میتوانیم نام ببریم که کاملاً آسیبپذیر است. این شرکت تکیه بسیار سنگینی به بازار ایتالیا دارد و از ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۲ حدود ۴۷ درصد فروشش در کشور خودش ثبت شده است. فیات سبد محصولات بسیار کوچکی داشته و به جز ۲ ون خود فقط ۴ محصول را عرضه میکند. تنها خودروی برقی فیات با نام ۵۰۰e شناخته میشود و تنها شاسیبلندش نیز ۵۰۰X است. فورد نیز میتواند قربانی احتمالی بعدی باشد. این خودروساز در کلاس B اروپا حضور دارد که به اندازه قبل محبوب نبوده اما هنوز هم بخش مهمی به شمار میرود. احتمالاً فوکوس تنها خودروی فورد پس از بازنشستگی موندئو خواهد بود و پوما و کوگا هم شاسی بلندهای محبوبی هستند اما هنوز بهصورت کاملاً برقی تولید نشدهاند.
شرکتهای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند قربانی هجوم برندهای چینی به اروپا شوند. برای مثال میتوان برند میتسوبیشی را نام برد که در حال حاضر با دو محصول در اروپا حضور داشته و هیچکدام نیز کاملاً برقی نیستند. این شرکت در ۱۰ ماهه ابتدایی امسال تنها ۴۳ هزار خودرو در اروپا به فروش رسانده است. حتی این شرایط درباره هوندا نیز صدق میکند که فقط با ۵ خودرو در قاره همیشهسبز حضور پیدا کرده و تنها محصول برقی آن یعنی e نیز حال و روز خوشی ندارد.
وجه اشتراک این برندها چیست؟ همه آنها در کلاس خودروهای رده میانی حضور دارند که جزو رقابتیترین و کم بازدهترین کلاسهای خودرویی اروپاست. این شرکتها به خاطر زنجیره تأمین و عرضه محدود با چالش حفظ سهم خود از بازار روبرو هستند و شاید با هجوم برندهای چینی به بازار اروپا، این برندها اولین قربانیان اژدهای زرد باشند…