قد کاپا در حد یک کودک ۷-۸ ساله است اما قدرت زیادی دارد. در افسانه ها داستان های بسیاری از حمله کاپا به انسان، اسب و سایر حیوانات بزرگ آمده است. حتی نقل شده بعضی کاپاها خون خوار هستند. در کل کاپا جانور متخاصمی است و روایاتی نیز از حمله به زنان توسط آنها نقل شده است. این امر باعث شده کاپا نقش لولو را برای کودکان ژاپنی داشته باشد و والدین از این حربه برای دور نگاه داشتن کودکان از محل های خطرناک (بخصوص نزدیک آب) استفاده می کنند.
با وجود دید عمومی منفی نسبت به کاپا، افسانه هایی نیز از «کاپا های دوست انسان» وجود دارد. این کاپاها پزشکان خوبی هستند و داروها را میشناسند.
خاستگاه کاپا
خاستگاه کاپا بدرستی معلوم نیست. احتمالا اولین کاپاها در داستان های ارواح دوره ادو بوجود آمده اند. به هر صورت چندین نظریه اصلی برای بوجود آمدن آنها نقل شده است:
اولین نظریه میگوید کاپا در واقع همان کاوا نو کامی یه خدای آب مذهب شینتو است که به مرور زمان و بخصوص توسط داستان نویسان دوره ادو (حدود ۷۲۰ بعد از میلاد) بصورت کاپا درآمده است.
نظریه دوم کاپا را اختراع ذهن والدین فقیر میدانند. در گذشته رسمی در ژاپن بوده که خانواده های فقیر کودکانی که توانایی بزرگ کردنشان را نداشتند، می کشتند و این امر اغلب با خفه کردن نوزاد در آب و رها کردن آن بوده است. طبق این نظریه، کاپا اختراع شد تا دیگران را از آب و دیدن اجساد دور بدارد.
نظریه سوم کاپا را به راهبان پرتغالی نسبت میدهد. دو دلیل برای این نظر وجود دارد. یکی معنای کاپا در پرتغالی که به معنی لباس روحانیت است و دیگری شباهت موی سر راهبان با موهای کاپا.
یک نظر مشهور دیگر کاپا را در واقع نوعی میمون خاص میداند که نزدیک آب زندگی میکند.
و اما آخرین نظریه میگوید کاپاها از افسانه های آینوها می باشد. آینوها نژادی هستند که در جزیره شمالی ژاپن یعنی هوکایدو زندگی میکنند و دارای اعقاب مغولی میباشند. آینوها در طول تاریخ همواره توسط دیگر ژاپنی ها تحقیر شده اند و امروزه تعدادشان چندان زیاد نیست (خوانندگان قدیمی تر شاید فیلم مستندی درباره زندگی سخت آینوها که در دهه ۶۰ بارها از تلوزیون پخش شد را بیاد بیاورند).
گروهی هم کاپا را موجودی زنده میدانند که مخفیانه در آبها زندگی میکند. در این باره پیشتر توضیح خواهم داد.
کاپا در فرهنگ امروز ژاپن
کاپا در فرهنگ و گفتار روزمره ژاپنی ها هنوز هم جایگاه ویژه ای دارد. بعضی از کلمات جالب در زبان ژاپنی که از کاپا در آنها استفاده شده به شرح زیر هستند:
کاپا ماکی: سوشی خیار (بدلیل علاقه کاپا به خیار)
اوکاپا: مدل موی کاپایی!
کاپا: نوعی بارانی از پوشال که اغلب کشاورزان در قدیم از آنها استفاده می کردند.
به علاوه داستان ها و ضرب المثل های زیادی هم درباره کاپا وجود دارد که از حوصله این متن خارج است. در کل کاپا ها بسیار پایبند به قول و قرار هستند. مثلا داستان هایی وجود دارد که چگونه یک انسان و کاپا با هم روبرو شدند. انسان با کاپا شرط بندی میکند که اگر بتواند کاپا را در سومو (کشتی ژاپنی) یا شوگی (شطرنج ژاپنی) شکست دهد، کاپا به خدمتش در آید.
اگر در ژاپن از کنار رودخانه ای خطرناک عبور کنید ممکن است تابلویی ببینید که شما را از شنا در محل بدلیل وجود کاپا نهی می کند!
شنا نکنید – خطر کاپا!
کاپاهای زیادی در کارتون های ژاپنی وجود دارند که البته اغلب موجودات مهربانی میباشند.
اعتقاد به وجود کاپا
همان گونه که اشاره شد گروهی بر این باورند که کاپاها واقعا وجود داشته اند (یا حتی دارند). یکی از نظریات در اینباره میگوید کاپاها در واقع موجودات بیگانه ای از سایر کرات هستند. اساس این نظریه مشابهت کاپا با بیگانگان است. رنگ هر دو سبز است (اکثر بیگانگان دیده شده سبز بوده اند) بعلاوه چهره هر دو تا حدی شبیه است، مثلا چشمهای درشت. برای این نظریه شواهدی وجود ندارد چرا که اصولا ژاپن از کشورهایی نیست که دیدن سفینه های فضایی از آن زیاد گزارش شود.
دومین نظریه میگوید کاپا در واقع موجودی است که واقعا در زیر آبها زندگی می کند (چیزی مثل هیولاهای آبی). نگارنده برای این نظریه تنها دو مدرک یافت کرده که چندان قابل اتکا نیستند. اولین مورد عکسی است که سالها پیش در یکی از مجلات ژاپنی چاپ شده و موجود دیده شده راکاپا معرفی کرده است.
عکس فوق هیچگاه تایید نشد. مورد دیگر دستی است که گفته شده به کاپا تعلق داشته و در معبدی در ژاپن وجود دارد. این مورد هم چندان معتبر به نظر نمیرسد.
به هر صورت نظر فوق با توجه به کمی مدارک چندان قابل قبول به نظر نمی رسد، بخصوص اینکه رودخانه های داخلی ژاپن چندان عمیق نیستند که بتوان گفت اعماق ناشناخته زیادی وجود دارد. اشخاصی در ژاپن هنوز هم بدنبال کاپا هستند ولی مورد قابل قبولی یافته نشده است:
(مثلا http://www.sonic.net/~anomaly/oniko/epaug99.htm#places ).
چند منبع
http://www.onmarkproductions.com/html/kappa.shtml
http://www.unknownexplorers.com/kappa.php
http://en.wikipedia.org/wiki/Kappa_%28folklore%29
http://www.onmarkproductions.com/Kappa-Legend-A-Comparative-Ethological-Study-by-E.Ishida.pdf