همۀ ما این تجربه را داشته‌ایم که در شب‌های گرم تابستان در تخت‌خواب غلت بزنیم و برای خوابیدن رنج بکشیم، چون عرق‌مان ما را به ملافه‌ها چسبانده است. آیا چیزی بدتر از تلاش برای خوابیدن یا چرت زدن در اتاق گرم و ملافه‌های چسبناک وجود دارد؟ ولی گرمای تابستان برای بسیاری از ما طاقت‌فرسا است. اما اگر کولر در دسترس‌مان نباشد چگونه خودمان را خنک کنیم؟ فقط کافی است به چند نکته و راهنمایی جدید توجه کنید تا تفاوت بین بی‌خوابی در اتاق گرم سوناگونه و خواب راحت را لمس کنید. اکنون با ادامۀ مطلب همراه شوید تا با چند ترفند آسان و کاربردی برای خنک شدن در شب‌های گرم تابستان آشنا شوید.
قبل از هر چیز راه‌حل اصلی برای خواب راحت، عمیق و با کیفیت در تابستان و خنکی مطبوع، استفاده از کولر است. این وسیلۀ مدرن می‌تواند دمای اتاق را در حالت بهینه برای خواب نگه دارد (تقریبا بین ۱۵ تا ۲۱ درجۀ سانتی‌گراد). اما اگر کولر در دسترس‌مان نباشد یا به هر دلیلی نخواهیم از کولر استفاده کنیم چه؟ چه راه‌حل مناسبی برای بهتر خوابیدن وجود دارد؟ به‌نظر می‌رسد زندگی بدون داشتن کولر غیرممکن باشد. ولی به‌یاد داشته باشید پیشینیان ما بدون داشتن آن هم زندگی می‌کردند! آنها توانسته بودند راه‌حلی برای مشکل‌شان پیدا کنند. در ادامه می‌توانید با برخی از راهبردهای امتحان‌شده و درست برای خنک ماندن در تابستان آشنا شوید.
۱. از پارچه‌های کتان استفاده کنید
ملافه‌های ساتن، ابریشم و پلی‌استرِ فوق‌العاده‌تان را برای شب‌های خنک‌تر کنار بگذارید. ملافه‌های رنگ روشن کتان یا انواع دیگر پارچه‌های نخی به‌دلیل امکان عبور دادن هوا برای تهویه و بهبود جریان هوا در اتاق عالی هستند.
۲. خنکیِ فریزر را حس کنید
ملافه‌های‌تان را چند دقیقه قبل از رفتن به تخت در یخچال یا فریزر قرار دهید. پیشنهاد می‌کنیم آن را درون کیسۀ پلاستیکی بگذارید. مگر آنکه دل‌تان بخواهد با عطر غذاهای یخ‌زده بخوابید! مسلّما این روش تمام شب شما را خنک نگه نخواهد داشت. ولی می‌توانید مدت کوتاهی از شرّ گرما و رطوبت در امان باشید.
۳. از کمپرس سرد استفاده کنید
راه‌حلی چهارفصل برای آسایش و صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی شما داریم. یک کیسۀ آب گرم بخرید. در زمستان آن را با آبِ جوش پر کنید و بدون دست زدن به دمای ترموستات، خودتان را گرم نگه دارید. در تابستان آن را در فریزر بگذارید و با خود به تخت ببرید تا خنک بمانید. مثلا قبل از خواب،چند دقیقه آ» را روی تشک‌تان بگذارید.
۴. به روش مصری‌ها بخوابید
اهالی مصر و مردم مناطق اطراف رود نیل می‌دانند چگونه باید با گرما مقابله کنند. روشی که به آن «متد مصری» (Egyptian method) گفته می‌شود، شامل خیس کردن حوله یا ملافه در آب سرد و استفاده از آن به‌عنوان پتو است. پیشنهاد می‌کنیم ملافۀ خیس را روی حوله‌ای خشک قرار دهید تا از مرطوب شدن تشک جلوگیری شود.
۵. لباس گشاد بپوشید
لباس‌خواب را در تابستان هرچه کمتر بپوشید، بهتر است. بلوز، شلوارک و لباس‌زیرِ گشاد و خنک و پنبه‌ای بپوشید. بدون لباس خوابیدن در طول فصل گرما موضوعی بحث‌برانگیز است. بعضی از مردم معتقدند این کار آنها را خنک نگه می‌دارد؛ درحالی‌که برخی فکر می‌کنند باعث می‌شود عرق روی پوست بماند، چون پارچۀ لباسی نیست که آن را جذب کند. انجام این مورد به تجربۀ شخصی شما بستگی دارد.
۶. از روش‌های قدیمی استفاده کنید
در گذشته یخچال به‌شکل جعبه‌ای بود که در آن قالب‌های یخ برای تازه نگه داشتن موادغذایی وجود داشت. خودتان می‌توانید با استفاده از تابه‌ای کم‌عمق یا کاسه‌ای پر از یخ و قرار دادن آن جلوی پنکه، برای خودتان کولر بسازید. جریان هوا از سطح یخ در حال ذوب‌شدن می‌گذرد و نسیم خنکی ایجاد می‌شود.
۷. جریان هوای متقاطع ایجاد کنید
اگر پنکه در دسترس‌تان است، پنکه‌ای را در میان مسیر هوای ورودی پنجره قرار دهید. به این‌صورت، جریان بادِ بیرون با جریان هوای پنکه ادغام می‌شود و کوران هوا ایجاد می‌کند. اگر می‌خواهید از این هم بهتر شود، پنکه‌های بیشتری در اتاق قرار دهید تا جریان هوا از این هم قوی‌تر باشد.
۸. نقاط نبض‌تان را خنک کنید
دل‌تان می‌خواهد زود خنک شوید؟ بسته‌های یخ یا کمپرس سرد را روی نقاط نبض بدن مثل آرنج، زانو، مچ دست، گردن، کشالۀ ران، مچ پا و پشت زانوها قرار دهید.
۹. از فنّاوری استفاده کنید
نمی‌توانیم اثربخشی آن را تضمین کنیم، ولی استفاده از بالش‌های خنک‌کننده با فنّاوری جدید (که از طریق چرخۀ آب خنک می‌شود) می‌تواند ایدۀ خوبی باشد.
۱۰. مانند گرگ‌ها تنها باشید
ببخشید، پرنده‌های عاشق! ولی تنها خوابیدن راه بهتری برای خنک ماندن است. کنار کسی خوابیدن باعث می‌شود گرمای بدن او دمای محیط را بالا ببرد و تخت را به محیطی چسبناک و گرم تبدیل کند.
۱۱. تارزان درون خود را آزاد کنید
احساس ماجراجویی می‌کنید؟ تخت‌آویز ننویی یا تخت سفری درست کنید. این تخت‌ها از همه‌طرف باز هستند و هوا در آنها جریان دارد.
۱۲. آب بدن خود را تأمین کنید
با خوردن یک لیوان آب قبل از خواب، آب بدن خود را تأمین کنید. عرق کردن و غلت خوردن از گرما در طول شب، آب بدن‌تان را کم می‌کند. پس کمی آب به بدن‌تان وارد کنید.
یک لیوان آب هم می‌تواند این کار را انجام دهد؛ مگر اینکه بخواهید ساعت ۳ صبح برای استفاده از سرویس‌بهداشتی بیدار شوید!
۱۳. دوش بگیرید
یک دوش آبِ سرد می‌تواند به تابستان معنای جدیدی بدهد. بودن زیر جریان آبِ سرد، درجۀ حرارت بدن شما را کم می‌کند و با از بین بردن لایۀ عرق پوست، باعث می‌شود هوای تازه و تمیز را احساس کنید.
۱۴. پایین‌تر بروید
هوای گرم رو به بالا حرکت می‌کند. پس تخت، ننو یا تشک خود را با فاصلۀ کمتری از زمین تنظیم کنید تا از گرما دور بمانید. در خانه‌های هم‌کف، تشک خود را از روی تخت روی زمین بیاورید و در خانه‌های چندطبقه به طبقات پایین‌تر بروید یا حتی در زیرزمین بخوابید.
۱۵. لامپ‌ها را خاموش کنید
این روش کاملا واضح است. برخی از انواع لامپ‌ها گرما ایجاد می‌کنند،مثلا لامپ‌های رشته‌ای بیشتر و لامپ‌های کم مصرف کمتر. خوشبختانه در تابستان، نور روز تا ساعت ۸ یا ۹ شب وجود دارد. تاجایی‌که می‌توانید از نور طبیعی استفاده کنید و اتاق را پس از تاریکی با حداقلِ لامپ، خنک نگه دارید یا هیچ لامپی روشن نکنید.
۱۶. از پرده مرطوب استفاده کنید
ملحفه‌ای خیس را جلوی پنجرۀ باز آویزان کنید. نسیم خنکی که می‌وزد، کل اتاق را خیلی زود خنک می‌کند. اگر پنجره اتاق‌تان پرده دارد، کافی است پرده را خیس کنید.
۱۷. از اجاق‌گاز دور بمانید
تابستان زمان خوردن غذاهای پختنی نیست. به‌جایش از غذاهای سرد مثل سالاد استفاده کنید تا گرمای اضافی وارد فضای خانه نشود. اگر غذای گرم می‌خواهید، گریل را به‌جای فر روشن کنید. وعده‌های غذایی سنگین را با غذاهای سبک و کوچک‌تر جایگزین کنید تا راحت‌تر هضم شوند. بدن شما برای هضم یک تکۀ بزرگ استیک یا کباب، گرمای بیشتری تولید می‌کند تا یک بشقاب میوه، سبزیجات و حبوبات.
۱۸. پاها را خنک نگه دارید
انگشتان پا به دما حساس هستند، چون در پایین‌ترین نقطۀ بدن قرار دارند. می‌توانید کل بدن‌تان را با گذاشتن پاها در آبِ سرد خنک کنید. یک سطل آب کنار تخت بگذارید و در طول شب هروقت احساس گرما کردید، پاهای‌تان را در آن خنک کنید.
۱۹. در شب وسایل برقی را از پریز بکشید
اتصال وسایل الکتریکی را قطع کنید. وسایل برقی حتی وقتی خاموش هستند، گرما تولید می‌کنند. گرما (و هزینه) را در خانه با کشیدن وسایل الکتریکی از پریز بی‌استفاده کاهش دهید.
۲۰. در خانه‌تان کمپ بزنید
نقطه‌ای امن بدون سقف مثل حیاط‌خلوت یا پشت‌بام در خانه پیدا کنید و با زدن چادر یا پشه‌بند خواب خنکی را در شب تجربه کنید. اگر در منطقه شما پشه وجود ندارد می‌توانید بدون پشه‌بند در ایوان، بالکن یا پشت‌بام بخوابید. با این کار مثل کسی که در جنگل یا کوه کمپ می‌زند خواب راحتی را تجربه خواهید کرد.
۲۱. تخت‌تان را بغل کنید
تنها خوابیدن مزایایی دارد! می‌توانید طاق‌باز و با دست و پای با فاصله بخوابید. به این ترتیب، دمای بدن را کاهش دهید و جریان هوا را در اطراف بدن‌تان بهتر کنید. خوابیدن به این شکل، مانع عرق کردن بیشتر شما هم می‌شود.
۲۲. با غلات خلاقیت به‌خرج دهید
برنج و گندم فقط برای خوردن نیستند! این موادغذایی می‌توانند در شب‌های گرم، شما را خنک نگه دارند. بالشی پُرشده با گندم، گرما را کمتر از پنبه جذب می‌کند. برای خنک ماندن در شب‌های گرم، یک کیسه پارچه ای را از برنج پر کنید، آن را محکم ببندید و برای چند ساعت در فریزر قرار دهید. این کمپرس تا ۳۰ دقیقه سرد می‌ماند. می‌توانید آن را روی بالش خود بگذارید و راحت بخوابید.
