اپل سیلیکون، تراشه انحصاری کوپرتینوییها برای مکها و همچنین برخی آیپدها، از زمانی که وارد بازار شده، سروصدای زیادی به پا کرده. پیش از این تراشهها، اپل در چنین دنیایی وجود خارجی نداشت و بازار در اختیار شرکتهای اینتل و AMD بود. اما حالا قضیه فرق کرده و این غول دنیای تکنولوژی با چیپهای سری M1 توانسته رقبایش را حسابی به چالش بکشد و شرکتها به دنبال شکست آن هستند، اما چرا در این مسیر موفق نخواهند شد؟
اپل با تراشه M1، وارد بازار پردازندههای کامپیوتر شد و دیگر طراح تراشههای سری A برای آیفونها نیست. اما کوپرتینوییها پا را از این هم فراتر گذاشتند و از چیپهای M1 پرو و مکس رونمایی کرد که قدرت بسیار بالاتری نسبت به نسخه اصلی دارند و یک تهدید بزرگ برای سازندگان تراشه به حساب میآیند. با این حال اینتل و AMD بیکار نماندهاند و نمیخواهند در بازاری که سالها در دستشان بوده، اپل گوی سبقت را برباید.
در نمایشگاه CES 2022 که چند روز پیش برگزار شد، اینتل، AMD و انویدیا از جدیدترین دستاوردهایشان رونمایی کردند تا در برابر اپل سیلیکون حرفی برای گفتن داشته باشند. اینتل از پردازندههای نسل دوازدهم مخصوص لپتاپ موسوم به آلدر لیک رونمایی کرد و AMD هم تراشههای سری رایزن 6000 را به نمایش گذاشت تا بازار پردازندههای لپتاپ کمی دستخوش تغییر شود. اما آیا این تلاشها میتواند برای شکست اپل سیلیکون کافی باشند؟
اینتل و ورود به دنیای پردازندههای هیبریدی
در میان اینتل، AMD و انویدیا، هیچ کدام به اندازه اولین شرکت از مهاجرت اپل به تراشههای اختصاصیاش ضربه نخوردند. اینتل که شریک قدیمی اپل بود و در کوپرتینوییها در مکهایشان از پردازندههای این کمپانی استفاده میکردند، حالا تنها به سراغ اپل سیلیکون میروند.
اما اینتل با وجود چنین رویکردی، خودش را نباخت و تصمیم گرفت به سیستم طراحی مشابه اپل سیلیکون یعنی معماری هیبریدی برود. در همین راستا در پردازندههای آلدر لیک از معماری هیبریدی استفاده کرد و در نمایشگاه CES 2022، آنها را برای لپتاپها معرفی کرد. این کمپانی در رونمایی از این سری پردازندهها، بالاترین مدلش را سریعترین پردازنده موبایل یا مخصوص لپتاپ تا به امروز نامید.
اینتل در رونمایی از پردازندههای خانواده آلدر لیک، حتی نتایجی را به نمایش گذاشت که در آن پردازنده Core i9-12900HK توانسته بود از M1 مکس اپل، تراشه قدرتمند سری رایزن 5000 و همچنین نسل قبلی خودش یعنی Core i9-11980HK پیشی بگیرد.
هر شرکتی که از پردازنده جدیدی رونمایی میکند، حالا چه پردازنده لپتاپ و دسکتاپ باشد چه تراشه مخصوص گوشیهای هوشمند، به سراغ انتشار بنچمارکهایش میرود تا قدرت آن را به رخ رقبایش بکشد و البته به کاربران بگوید که تا اندازه تراشه قدرتمندی ساخته است. اما مسلما شرکتها تنها روی نکات مثبت تمرکز میکنند و البته جدیدترین پردازندههای اینتل احتمالا هیچگاه وارد دنیای مک نخواهند شد تا از عملکرد آن در دنیای مک او اس مطلع شویم.
علاوه بر این، در دنیای پردازندهها قدرت تنها عامل مهم نیست و باید به مصرف انرژی هم توجه کنیم. اگرچه پردازنده Core i9-12900HK از نظر قدرت عملکرد بسیار بالایی دارد و بالاتر از هر پردازنده مخصوص لپتاپ دیگری قرار میگیرد، اما مصرف انرژیاش هم بالاتر است. در نموداری که از سوی اینتل منتشر شده، پردازنده پرچمدارش کار خود را از توان 25 وات شروع میکند و به نزدیکی 75 وات میرسد. بنابراین اگر این تراشه به مک بوک پرو راه پیدا کند، کوپرتینوییها باید تغییرات زیادی در طراحیشان ایجاد کنند که مسلما تن به چنین کاری نمیدهند و بدون هیچ نگرانی به استفاده از اپل سیلیکون ادامه میدهند.
گرافیک اپل سیلیکون و رقابت با انویدیا و AMD
همه چیز در دنیای پردازندههای لپتاپ محدود به قدرت پردازشی نمیشود و گرافیک هم در این میان حرفهایی برای گفتن دارد؛ دقیقا جایی که اپل با تراشههای اختصاصیاش برای مکها میدرخشد. یکی از برگهای برنده M1 پرو و مکس، قدرت گرافیکیاش است. اپل در گذشته با AMD (که در سال 2006 شرکت گرافیکی ATI را تصاحب کرد) و انویدیا همکاری داشت، اما حالا با اپل سیلیکون قدرت گرافیکیاش را به رخ آنها میکشد. با این وجود، انویدیا و AMD در نمایشگاه CES 2022 بیکار نبودند و از جدیدترین دستاوردهایشان رونمایی کردند.
انویدیا که غول اصلی دنیای گرافیک به حساب میآید، در نمایشگاه CES 2022 از جدیدترین GPUهایش از سری RTX 30 برای لپتاپها رونمایی کرد. انویدیا در کنفرانسش گفت که این GPUها تا 7 برابر سریعتر از M1 مکس در مک بوک پرو 16 اینچی هستند. شاید در نگاه اول اپل بازنده باشد، اما بیایید کمی دقیقتر به مسئله نگاه کنیم.
انویدیا در بنچمارکهایی که نشان داد، به سراغ ابزارهایی رفت که تنها نسخه بتای آنها بطور بومی از سوی اپل سیلیکون مورد پشتیبانی قرار دارند یا اینکه تراشه کوپرتینوییها اصلا از آنها پشتیبانی نمیکنند. برخی بنچمارکهای دیگر مانند Blender Cycles که بیشترین اختلاف عملکرد را نشان میدهد، در حال حاضر از فریمورک گرافیک متال اپل پشتیبانی نمیکند که همین موضوع باعث یک ضربه سنگین به تراشه اختصاصی کوپرتینوییها میشود.
در مقابل انویدیا، AMD رویکرد متفاوتی را در پیش گرفت و ادعا کرد که برخی لپتاپهای مجهز به پردازندههای رایزن 6000 میتوانند تا 24 ساعت شارژدهی داشته باشند، البته بیشتر برای پخش ویدیو نه کار دیگری. اگر این ادعا برایتان آشناست، باید بگوییم اپل هم چنین ادعایی را مطرح کرده است.
البته اپل تنها با انویدیا و AMD رقابت نمیکند و امسال یک بازیگر دیگر هم به این بازار اضافه میشود: اینتل. این سازنده پردازندههای دسکتاپ و لپتاپ امسال با گرافیکهای سری Arc میخواهد GPUهای اختصاصی روانه بازار کند. با توجه به ورود اینتل به این بازار و همچنین افزایش قدرت گرافیکی اپل سیلیکون، اینتل و AMD با گذر زمان فشار بیشتری را تحمل خواهند کرد، هرچند شاید بتوانند با فناوریهای جدید، جایشان را در بازار محکم کنند. اگر میخواهید از دنیای کارتهای گرافیک در سال 2022 مطلع شوید، پیشنهاد میکنیم این مقاله میدونی را بخوانید.
اپل سیلیکون، نتیجه سالها تلاش
حالا که اینتل، AMD و انویدیا در نمایشگاه CES 2022 از جدیدترین دستاوردهایشان رونمایی کردهاند، اپل چه برنامهای در سر دارد؟ آیا کوپرتینوییها بیکار خواهند بود و اجازه میدهند رقبایشان در بازار یکهتازی کنند؟
با توجه به اینکه اپل ارزشمندترین کمپانی جهان است و اگر در دنیای فناوری اصلیترین بازیگر نباشد، یکی از مهمترینها به حساب میآید، قطعا چنین اجازهای را به اینتل، انویدیا، AMD و هیچ شرکت دیگری نمیدهد که آن را در دسته پایینتری نگه دارند. با این وجود، باید بدانید که اپل به یکباره از سیلیکونهای مخصوص مک رونمایی نکرد.
این کمپانی چندین سال مشغول طراحی و بهبود تراشههای پردازشی و گرافیکی برای لپتاپها بود و پس از اینکه به جمعبندی نهایی رسید و از عملکردشان اطمینان پیدا کرد، شاهد معرفی آنها برای لپتاپها، آیمک و البته مک مینی بودیم.
اپل تقریبا نسبت به سایر کمپانیهای دنیای فناوری، با سرعت پایینتری به سراغ فناوریها و محصولات جدید میرود، اما در اکثر مواقع عملکرد بهتری نسبت به دیگران دارد. برای مثال این کمپانی در سالهای گذشته چندین شرکت فعال در دنیای سیلیکون را تصاحب کرد تا دست پر در بازار حضور داشته باشد.
این کمپانی در سال 2008، شرکت Pa Semi را خریداری کرد تا پایه بخش تراشهسازیاش شود. در سال 2018، اپل کمپانی Dialog Semiconductor را تصاحب کرد. به مرور زمان، کوپرتینوییها مصرف انرژی را بهینه کردند تا با کمترین مصرف، به بالاترین توان و عملکرد دست یابند.
اپل در عمر 45 سالهاش نشان داده که به صورت هوشمندانه روی فناوریهای کلیدی سرمایهگذاری میکند و پس از چندین سال، نتیجهاش را به دنیا نشان میدهد. بنابراین چیزی که کاربر نهایی شبیه به یک شعبدهبازی میبیند، در حقیقت نتیجه سالها تلاش و همچنین صرف هزینه فوقالعاده است.
اگرچه فروش مکها با استفاده از اپل سیلیکون و بهینهسازیهای مک او اس افزایش چشمگیری نسبت به سالهای پیش داشته، اما هنوز نمیتواند تهدید بزرگی برای ویندوز باشد. برای مثال یکی از بخشهایی که مک نسبت به کامپیوترهای ویندوزی ضعف دارد، بخش بازیهاست. در این زمینه مک در برابر ویندوز تقریبا حرفی برای گفتن ندارد. با این حال همچنان کاربرانی هستند که میخواهند هرطور که شده، مک را تجربه کنند.
در نهایت، یکپارچگی که میان سخت افزار و نرم افزار مک وجود دارد، بهینهسازیهایی که اپل در طی سالیان گذشته روی مک او اس انجام داده و همچنین قدرت سخت افزاری بالای اپل سیلیکون و مصرف انرژی پایینش، نشان از این دارد که اپل به یک ترکیب جادویی دست پیدا کرده؛ ترکیبی که رقبایش از اینتل گرفته تا AMD و انویدیا نمیتوانند به سادگی تجربهاش کنند و اپل سیلیکون را شکست دهند. البته اپل، اینتل و AMD رویکردهای متفاوتی را برای بازار لپتاپها در پیش گرفتهاند.