بلاخره بعد از مدتها، سایپا تصمیم گرفت یک وانت سبک را برای رقابت و شاید جانشینی وانت پیکان روانه بازار کند. آن هم از خاندان بزرگ پراید و البته نوع ارتقا یافته آن بنام X100. پیش از این سایپا در هنگام بازنشستگی پیکان، توانسته بود از خلا موجود استفاده کرده و پراید خود را جانشین آن کند و حالا در بازار وانت بارها نیز بدنبال شکست دادن دوباره حریف داخلی خود است. وانت سایپا ۱۵۱ خودرویی با ظاهری شبیه به سایر پرایدهای سواری است که در خیابان تردد دارند و در نمای عقب نیز متفاوت از دیگر وانتهای موجود در کشور است. فضایی که برای بار این خودرو در نظر گرفته شده، بیشتر برای سوپرمارکتها مناسب است چرا که این فضا از حجمی اندک برخوردار است و نمیتوان از آن انتظار حمل بارهای بسیار سنگین را داشت.
بنا به ادعای سایپا، موتور وانت سایپا ۱۵۱، موتور جدید با قابلیت یورو۴ است و توانی معادل ۶۸ اسببخار را تولید میکند که حدود پنج اسببخار از پراید سواری بیشتر است. لازم به یادآوری است قدرت پرایدهای سواری ۶۳ اسب بخار است.
گیربکس و دیفرانسیل وانت سایپا ۱۵۱ نیز با تغییراتی مواجه شده تا در کاربریهای باری موفق ظاهر شود. وانت سایپا ۱۵۱ در نمای جلو، دقیقاً همانند ۱۳۱های جدید است و هیچ تفاوتی با نمونههای سواری ندارد این در حالی است که در نمای عقب شاهد طراحی متفاوتی هستیم.
چراغهای این خودرو در عقب کاملا ساده است. بر روی درب عقب این وانت نیز دستگیرهای وجود دارد که برای باز کردن درب محفظه بار به کار میرود. سپر عقب وانت سایپا ۱۵۱ ترکیبی از پلاستیک و فلز است یعنی در قسمت میانی سپر، از فلز استفاده شده که خودرو را هنگام برخورد مقاومتر میکند. باک خودرو کمی جلوتر و تا نزدیک درب راننده پیش آمده است که این مسأله میتواند موجب بهبود مرکز ثقل خودرو شود.
تغییرات ظاهری سایپا ۱۵۱ در واقع نسخه وانت مدل ۱۳۱ این شرکت است که از ستون A این خودرو به عقب کاملا دستخوش تغییر شده است. زاپاس در پشت صندلی سرنشین جلو تعبیه شده و داشبورد و طراحی کلی اتاق همانند دیگر اعضای خانواده پلتفرم X100 و محصولات فعلی این شرکت با طرح جدید در نظر گرفته شده است. تنها تغییری که در اتاق نسبت به نسخه سدان میتوان مشاهده کرد، تطبیق ابعاد و طراحی پوشش سقف است که تغییر یافته و دیگر نمیتوان تفاوتی بین این مدل و مدل سدان را مشاهده کرد.
نیمی از تغییرات این خودرو در مقایسه با نسخه های سدان به سیستمهای فنی شامل ترمز، سیستم تعلیق و گیربکس مربوط میشود و نیمی دیگر به تغییرات عمده صورت گرفته برای نصب و طراحی محل بار. طراحی نمای عقب این وانت به هیچ وجه شما را یاد پراید یا دیگر محصولات سایپا نمی اندازد؛ طرحی جدید با چراغهای عمودی و کشیده که پیشتر در وانت تندر۹۰ مشاهده شده بود. سپر عقب نسبتا کوتاه طراحی شده اما در کل طرحی ساده و در عین حال زیبا دارد و در نسخه پروتوتایپی که ما ملاقات کردیم، جنس پلاستیک آن کمی خشک و شکننده بود که مطمئنا در نسخه تولیدی اینگونه نخواهد بود و قرار است به صورت سه تکه و ترکیبی از پلیمر و فلز باشد. برای بازکردن در کوچک قسمت بار نیازی نیست مانند وانتهای دیگر دو قفل مکانیکی را آزاد کنید بلکه دستگیرهای مانند دستگیره در برای آن تعبیه شده که با باز کردن آن، در محل بار به سادگی باز و بسته میشود. حجم باک همانند نسخه سدان ۳۷ لیتر است اما محل باک خودرو به کمی جلوتر از محل بار تغییر مکان داده و محل در باک نیز به نزدیک در راننده تغییر یافته است.
تجربه راندن وانت ها یا چهارچرخ متحرک هستند و یا اینکه تک محور بوده و دیفرانسیل عقب میباشند اما وانت سایپا ۱۵۱ با توجه به اینکه قبلاً یک خودروی سواری بوده بنابراین فاقد نکات فنی موجود در پیکاپها است چرا که این وانت یک ماشین کوچک و دیفرانسیل جلو است.
از آنجا که عقب خودروهای دیفرانسیل جلو هنگام خروج از پیچ تمایل به خارج شدن از آن را دارند، نباید از وانت سایپا ۱۵۱ نیز انتظار داشت که این ویژگی را نداشته باشد زیرا داشتن این انتظار از خودروهای دیفرانسیل عقب منطقیتر است.
وارد شدن به کابین خودرو کمی سخت انجام میگیرد چرا که کابین از فضای کمی برخوردار است البته این مشکل در اکثر پیکاپهای موجود در کشور به خصوص پیکاپهای تککابین دیده میشود و تقریباً امری عادی است. این در حالی است که زاپاس خودرو نیز در پشت صندلی سرنشین کناری تعبیه شده است.
با ورود به کابین با نمایی آشنا روبهرو میشویم. همه چیز همانند نمونههای جدید پراید است همان خودروهایی که بر روی پلتفرم X100 به صورت مقاومتر ساخته شدهاند. غربیلک فرمان با توجه به قابلیت طرح و وجود ایربگ برای راننده، مانند غربیلک فرمان پرایدهای ایربگدار است اما تفاوت اصلی در راحتی راننده است چرا که به دلیل حذف فضای پشت صندلیها، راننده چندان امکان تنظیم صندلی را مطابق جثه، قد و وزن خود ندارد. بنابراین میتوان گفت وانت سایپا ۱۵۱ برای نشستن افراد بلند قد در کابین اندکی کار را سخت میکند.
البته صندلیها قابلیت جلو و عقب رفتن را دارند اما نه آنقدر که یک فرد قد بلند بتواند متناسب با وضعیت خود آن را تنظیم کند. این نکته را نیز نباید از یاد برد که صندلیها نیز فعلاً همانند نمونههای قدیمی پراید بوده و راحتی صندلیها X100 را ندارند.
کولر خودرو نیز برای خریداران این وانت کوچک قابل توجه خواهد بود چرا که وانت پیکان فاقد کولر است. با روشن کردن خودرو شروع به حرکت میکنیم. همه چیز همانند پراید سواری است وضعیت تعویض دنده، پیچش فرمان، شتاب و بسیاری از موارد دیگر همه و همه شما را به یاد سواری پراید میاندازد.
اگرچه توان وانت سایپا ۱۵۱ افزایش پیدا کرده اما با توجه به اینکه وزن آن نیز مقداری بیشتر شده، بنابراین شتاب آن با سواری پراید تفاوت چندانی ندارد که البته این شتاب برای یک وانت مناسب به نظر میرسد.
فرمان خودرو اندکی سفت است و با توجه به حجم کم کابین، گرداندن آن کار دشواری است. سیستم تعلیق عقب خودرو دچار تغییراتی شده و کمک فنر تلسکوپی و فنر تخت در آن به کار رفته است. چرا که خودروهای باری سیستم تعلیقی متفاوت از سواریها دارند. در هنگام راندن با این خودرو و عبور از ناهمواریها، شاهد تکانهایی در قسمت عقب هستیم. البته این نکته را نباید فراموش کرد که این تکانها در همه وانتها مشترک بوده و غیرطبیعی نیست. سر پیچها نیز تمایل قسمت عقب خودرو به بیرون پیچ است.
ظرفیت به نظر شما وانتی با ظرفیت حمل بار ۴۶۰ کیلوگرم برای کدام صنف میتواند مناسب باشد؟سایپا ۱۵۱ قادر به حمل ۴۶۰ کیلوگرم بار است که البته در نمونه گازسوز این ظرفیت به ۳۸۰ کیلوگرم میرسد.
وزن این خودرو در حالت بنزینسوز ۹۰۰ کیلوگرم بوده و در نمونه گازسوز ۹۸۵ کیلوگرم است. اگر بخواهیم مقایسهای با پرایدهای سواری داشته باشیم باید بگویم که قدرت بیشتر موتور این خودرو صرف وزن بالاتر این خودرو نسبت به پرایدهای سواری میشود. البته موتورهای جدیدتری نیز برای این خودرو در نظر گرفته شده است که قویتر از نمونه Hp+ هستند. به طور کلی موتور این خودرو قادر است ۱۵۱۰ کیلوگرم وزن را بکشد که این عدد شامل وزن خودرو نیز میشود. این خودرو شاید بیشتر از هر صنف دیگری برای سوپرمارکتها مناسب باشد چرا که وزن کالاهای موردنظر آنها زیاد نبوده و وانت سایپا ۱۵۱ قادر به حمل آن خواهد بود.
قیمت این خودرو در حالی راهی بازار میشود که تولید وانت پیکان با کاهش روبهرو شده و این وانت کوچک نیز میتواند پا جای پای وانت پیکان گذاشته و سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد. سایپا ۱۵۱ تابستان سال ۱۳۹۲ راهی بازار ایران میشود تا شانس خود را امتحان کند. قیمت حدودی اعلام شده آن پایینتر از سایپا ۱۳۱ سواری است. پس باید دید که در آن زمان قیمت خانواده پراید به کجا می رسد!