با بهترین و هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال 2022 آشنا شوید؛ از لاک پشت غول پیکر تا ماهی عجیب کوسه مانندی که ۴۳۹ میلیون سال قدمت دارد.
وقتی صحبت از فسیلها میشود معمولاً دایناسورها محبوبیت خاصی دارند. با این حال بسیاری از فسیلهای جذاب کشف شده، متعلق به موجودات دیگری هستند که از نظر علمی به اندازه دایناسورها اهمیت دارند. در اینجا نیز به هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال 2022 اشاره خواهیم کرد که متعلق به دایناسورها نیستند.
قدیمیترین مغز فسیل شده
فسیل کشف شده از یک کرم ۵۲۵ میلیون ساله در چین، احتمالاً حاوی قدیمیترین نمونه “مغز” کشف شده تاکنون است.
این موجود کرم مانند باستانی به نام Cardiodictyon catenulum متعلق به گروهی از اجداد بندپایان منقرض شده ساکن کف دریا به نام phylum Lobopodia بوده که پوستههای زره مانند داشتند و در دوره کامبرین (۵۴۱ میلیون تا ۴۸۵/۴ میلیون سال پیش) فراوان بودند.
این نمونه برای اولین بار در سال 1984 کشف شد؛ اما محققان اصلی در آن زمان به امید یافتن یک مغز، آن را بررسی نکردند. هنگامی که محققان دوباره فسیل را تجزیه و تحلیل کردند، نه تنها یک مغز بلکه یک سیستم عصبی کامل پیدا کردند که با ظرافت حفظ شده بود.
شکل مغز و سیستم عصبی این موجود میتواند به پرسشهای بیشمار درمورد تکامل مغز در بندپایان پاسخ دهد.
فسیل لاک پشت غول پیکر
دیرینه شناسان، فسیل گونهای منقرض شده از لاک پشتهای دریایی غول پیکر را در اسپانیا کشف کردند. این خزنده غول پیکر احتمالاً ۳/۷ متر، یعنی بیش از دو برابر اندازه لاک پشتهای دریایی امروزی بوده و درواقع بزرگترین لاک پشت کشف شده در اروپا است.
محققان این گونه تازه کشف شده را از یک فسیل کامل لگن و قطعاتی از پوسته فسیل شده شناسایی کردند و آن را Leviathanochelys aenigmatica نامیدند.
این لاک پشت احتمالاً در دوره کرتاسه (بین ۶۶ میلیون تا ۱۴۵ میلیون سال پیش) در اقیانوسهای باستانی اروپا زندگی میکرده است. بزرگترین لاک پشت منقرض شدهای که تاکنون کشف شده، طول بدن حدود ۴/۶ متر داشته است. یافتههای جدید نشان میدهد که ویژگی غول پیکر بودن در لاک پشتها احتمالاً در حداقل ۲ دودمان تکاملی جداگانه رخ داده است.
کشف تله مرگ قورباغهها
اسکلت فسیل شده یکی از ۱۶۸ قورباغه مرده کشف شده در آلمان
بین دهههای ۱۹۳۰ و ۱۹۵۰ میلادی، بیش از ۱۵۰ مورد قورباغه فسیل شده در یک مکان در آلمان کشف شدند. به طرز عجیبی به نظر میرسید که همه قورباغهها در لحظه مرگ خود کاملاً سالم بودند؛ بنابراین دانشمندان درباره علت مرگ قورباغهها کنجکاو شدند.
محققان حدس زدند که این قورباغهها ممکن است هنگام جفتگیری تهاجمی در زیر آب مرده باشند. زیرا برخی از قورباغههای امروزی که در آب جفتگیری میکنند، نرها هنگام سوار شدن بر روی مادهها، آنها را زیر آب نگه داشته و غرق میکنند.
سوابق زمین شناسی نشان میدهند که این مکان در حدود ۴۵ میلیون سال پیش یک باتلاق بوده و ممکن است که این حیوانات به همان شیوه جفتگیری کرده باشند. محققان معتقدند که این تنها توضیح منطقی برای این فسیلهای قورباغه است.
توضیحات قبلی برای مرگ این قورباغهها شامل تغییرات محیطی مانند سیل، خشکسالی یا کاهش اکسیژن بود.
کشف فسیل آخرین پاندای اروپا
محققان موفق شدند یک جفت دندان فسیل شده را که در آرشیو موزهای در بلغارستان گم شده بود، دوباره پیدا کنند. سپس گونهای از پاندا که تاکنون دیده نشده بود را کشف کردند که احتمالاً آخرین گونه از نوع خود در اروپا بوده است.
این گونه تازه کشف شده به نام آگریارکتوس نیکولوی (Agriarctos nikolovi) دندانهای بسیار بزرگتری نسبت به سایر پانداهای اروپایی داشته؛ بنابراین از نظر اندازه شبیه به پانداهای غول پیکر در آسیا بوده است.
البته ساختار دندان این پاندا ضعیفتر از دندان پانداهای غول پیکر بوده و این نشان میدهد که احتمالاً رژیم غذایی متنوعتری داشته است.
تا قبل از بررسی فسیل این پاندا گفته میشد که قدمت آخرین پاندای اروپایی به ۱۰ میلیون سال پیش برمیگردد. اما فسیل جدید با قدمت ۶ میلیون ساله خود نشان میدهد که پانداها مدت طولانیتری در قاره اروپا زندگی میکردند. محققان بر این باورند که گونه آگریارکتوس نیکولوی به دلیل تغییرات شدید آب و هوایی باستانی از بین رفته است.
ماهی عجیب کوسه مانند؛ یکی از هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال 2022
محققان بقایای یک ماهی کوسه مانند ۴۳۹ میلیون ساله با ویژگیهای غیرعادی را در چین کشف کردند. این ماهی به نام اف. رنوواتا (Fanjingshania renovata) با خارها و زره استخوانیاش، قدیمیترین مهرهدار آروارهای است که تاکنون کشف شده و محققان با زحمت فراوان این ماهی باستانی را بازسازی کردند.
محققان برای بازسازی این ماهی از هزاران قطعه استخوانی فسیل شده، فسیلها و دندانها استفاده کردند. مشخص شد که این گونه متعلق به گروهی از موجودات کوسه مانند (آکانتودیان) است.
محققان گمان میکنند که اف. رنوواتا ارتباط نزدیکی با یک گونه کشف نشده درمیان کندریشتیان (طبقهای شامل کوسههای مدرن) و استیکتیان (طبقه بالایی از ماهیهای استخوانی) دارد.
بازسازی جمجمه سمندر
یک محقق با استفاده از تصاویر ایکس ری، یک مدل سه بعدی از جمجمه یک گونه عجیب و تازه کشف شده از سمندر باستانی ایجاد کرد.
این مارمولک باستانی به نام Mamorerpeton wakei حدود ۱۶۶ میلیون سال قدمت دارد و مربوط به دوره ژوراسیک است. بررسی استخوانهای آن نشان میدهد که احتمالاً یک گونه آبزی بوده که در اطراف دریاچههای باستانی شنا میکرده و موجودات کوچکتر را با قدرت مکش قوی خود میبلعیده است.
این جمجمه عجیب فسیل شده در داخل سنگی در جزیره اسکای اسکاتلند به دام افتاده بود و در دهه ۱۹۷۰ کشف شد. اما دیرینه شناسان در آن زمان، این فسیل را زیاد مهم در نظر نگرفتند و سعی نکردند آن را از داخل سنگ بیرون بیاورند؛ درنتیجه آن را در انبار قرار دادند.
اما پیشرفت در فناوری اسکن به محققان کمک کرد که بدون نیاز به شکافتن سنگ، فسیلهای داخل آن را مشاهده کنند.
فسیل قدیمیترین گیاه گلدار؛ یکی از هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال 2022
یکی از هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده در سال 2022، فسیل یک گیاه ۱۶۴ میلیون ساله است. این فسیل درواقع قدیمیترین گیاه گلدار کشف شده در تاریخ است.
این فسیل گیاه حدود ۴/۲ سانتیمتر طول و ۲ سانتیمتر عرض دارد. تا قبل از این اکتشاف، شواهد فسیلی نشان میداد که گیاهان گلدار تا دوره کرتاسه ظهور نکردند؛ اما این کشف جدید اثبات میکند که گیاهان گلدار در دوران ژوراسیک وجود داشتند.
فسیل تغییر شکل یافته
محققان معتقدند که گروهی از فسیلهای عجیب در ایرلند در اثر برخورد قارههای باستانی و شکل گیری ابرقاره پانگه آ، تغییر شکل دادهاند. این فسیلها متعلق به یک گونه منقرض شده از چهارپایان کوچک دوزیست مانند با شاخهای اژدها مانند هستند.
بقایای این گونه تا حد زیادی با زغال سنگ جایگزین شده و بد شکل است. قدمت این فسیلها به حدود ۳۲۰ میلیون سال پیش برمیگردد.
یکی از فسیلهای تغییر شکل یافته
دانشمندان از سال ۱۸۶۶ تاکنون تصور میکردند که این فسیلهای بد شکل به واسطه خاکهای اسیدی تخریب شدهاند؛ اما اخیراً گروه جدیدی از محققان کشف کردند که بلورهای ریز فسفات (معروف به آپاتیت) در این فسیلها به حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش، یعنی به زمان شکل گیری پانگه آ برمیگردد.
محققان معتقدند که آپاتیت از مایعات بسیار داغ زیر پوسته زمین در طول برخورد قارهها به سطح زمین آمده و شکل استخوانها را تغییر داده است.
لاک پشت ترانسیلوانیا؛ یکی از هیجان انگیزترین فسیلهای کشف شده
گونهای از لاک پشتهای باستانی از بقایای یک پوسته فسیل شده ۷۰ میلیون ساله در منطقه ترانسیلوانیا رومانی کشف شد. این گونه تازه کشف شده به نام دی. ویرمیری (D. vremiri)، یک لاک پشت گردن کناری است که ۱۶ گونه زنده از آن وجود دارد.
فسیل جمجمه لاک پشت ترانسیلوانیا
همچنین این گونه ارتباط نزدیکی با یک گونه دیگر منقرض شده لاک پشت دارد که قدمت آن به حدود ۵۷ میلیون سال پیش باز میگردد. این نشان میدهد که گونه تازه کشف شده احتمالاً از رویداد انقراض دوره کرتاسه که حدود ۷۵ درصد از کل حیات روی زمین در آن از بین رفتند؛ جان سالم به در برده است.
ممکن است این لاک پشتها در آب شیرین یک جزیره باستانی زندگی میکردند و این مکان از آنها در برابر بدترین آسیبهای ناشی از سقوط سیارک در ۶۶ میلیون سال پیش محافظت کرده است.
کشف فسیل کاملاً حفظ شده یک ماهی
سر ماهی فسیل شده سه بعدی
یک مزرعه در انگلستان به طرز غیرمنتظرهای، منبع فسیلهای ۱۸۳ میلیون ساله از جمله ایکتیوسورها، ماهی مرکب، حشرات و سایر حیوانات باستانی بود. نمونه برجستهای که در میان این فسیلها کشف شد، فسیل سه بعدی سر یک ماهی بود که به طرز عجیبی حفظ شده بود.
این فسیل سر متعلق به یک گونه ماهی منقرض شده از ماهیان پرتوبالگان (ray-finned) بود و شامل تعدادی بافت بود که به ندرت فسیل میشوند از جمله دندان و یک حفره چشم که باعث حیرت محققان شد. نویل هالینگورت، زمین شناس میدانی از دانشگاه بیرمنگام گفت:
فسیلها معمولاً صاف هستند؛ اما در این مورد بیشتر از یک بعد حفظ شده و به نظر میرسد که ماهی از سنگ بیرون میپرد.