سونامی فاجعه‌باری که در سال 2011 در شمال شرق ژاپن رخ داد، جان حدود 18500 نفر را گرفت. از آن زمان تاکنون این کشور تمرکز خود را روی شناسایی سریع سونامی‌ها گذاشته و حالا آزمایشگاه RIKEN روش جدیدی مبتنی بر یادگیری ماشینی توسعه داده است که می‌تواند ظرف کمتر از یک ثانیه اثرات یک سونامی را پیش‌بینی کند.
به گزارش وب‌سایت آزمایشگاه RIKEN، مزیت اصلی این روش سرعت پیش‌بینی آن است که برای هشدار زودهنگام اهمیت زیادی دارد. در روش‌های سنتی، پیش‌بینی سونامی‌ها با حدود 30 دقیقه تأخیر به‌دست می‌آمد، اما این روش می‌تواند در مقیاس ثانیه این کار را انجام دهد.
دانشمندان برای پیاده‌سازی این روش از بزرگ‌ترین مجموعه حسگرهای جهان در اقیانوس‌ها استفاده می‌کنند که حرکت کف اقیانوس‌ها را تحت‌نظر دارد. این مجموعه از حدود 150 ایستگاه ساحلی تشکیل شده است که دستیابی به هشدارهای زودهنگام برای سونامی‌ها را ممکن می‌کنند.
با‌این‌حال، اطلاعات حسگرها برای پیش‌بینی دقیق باید به مؤلفه‌هایی مثل ارتفاع و عرض سونامی در خط ساحلی تبدیل شود. انجام این کار در حالت عادی نیازمند معاملات غیرخطی پیچیده است که نوشتن و حل آن‌ها حدود 30 دقیقه زمان می‌برد. در‌نتیجه، ساکنان شهرها فرصت کافی برای فرار را نخواهند داشت.
هوش مصنوعی فرصت فرار از سونامی‌ها را فراهم می‌کند
اما محققان RIKEN سیستم یادگیری ماشینی خود را با استفاده از بیش از 3000 رویداد سونامی ساخت کامپیوتر آموزش داده‌اند و آن را با 480 سناریوی دیگر در‌خصوص سونامی‌ها و 3 نمونه سونامی واقعی آزمایش کردند. در‌نهایت مشخص شد که این سیستم می‌تواند با دقت بالا و سرعت زیاد اثرات یک سونامی را پیش‌بینی کند.
دانشمندان ادعا می‌کنند که مدل آن‌ها می‌تواند برای هر نوع فاجعه طبیعی که از نظر زمانی حساسیت دارد، به‌کار گرفته شود. «ایان مولیا»، دانشمند ارشد RIKEN می‌گوید: «در‌حال‌حاضر مجدداً با یادگیری ماشینی مشغول کار روی مدل پیش‌بینی طوفان‌ها هستم.»
گفتنی است که مدل هوش مصنوعی RIKEN فقط روی سونامی‌هایی کاربرد دارد که ارتفاعشان بزرگ‌تر از 1.5 متر است. ولی محققان در تلاشند تا امکان پیش‌بینی اثر سونامی‌های کوچک‌تر را هم فراهم کنند.
