مدتی است که مسیریاب‌های بومی بیشتری در مارکت داخلی می‌بینیم. اپلیکیشن‌هایی که تیم‌های برنامه‌نویسی، با حمایت مستقیم دولتی یا با سرمایه خصوصی یکی پشت دیگری عرضه می‌شوند و همگی شانس خود را برای جایگزین شدن با نمونه‌های خارجی امتحان می‌کنند.
همانطور که از قبل اعلام شده بود، کافه‌بازار هم تصمیم گرفته که با مسیریابی به نام «بلد» به این حوزه ورود کند. به همین بهانه، تصمیم گرفتیم که در این مقاله نگاه نزدیکی به امکانات و کاربردهای این مسیریاب جدید داشته باشیم و در نهایت به پاسخ سؤال مهمی برسیم: آیا بالاخره زمانش فرا رسیده که بتوانیم یک مسیریاب داخلی را بدون اما و اگر، به عنوان جایگزینی شایسته برای مسیریاب‌های خارجی استفاده کنیم؟
برای رسیدن به پاسخ این سؤال فاکتورهای مختلفی را باید بررسی کرد. شاید بهتر باشد که در مورد بلد، از اولین نمود ظاهری یعنی رابط کاربری آغاز کنیم. بلد یکی از ساده‌ترین رابط‌های کاربری را در میان مسیریاب‌ها دارد. محیطی خلوت و به دور از آیتم‌های اضافه که برای تمرکز بیشتر کاربر روی نقشه، رنگ‌ها در حداقل میزان ممکن به کار رفته‌اند و این سادگی اکثر اوقات برای آن یک مزیت به حساب می‌آید.
نقشه خوب بلد، مراکز مهم شهری یا POIها را در شهرهای بزرگ ایران به خوبی پوشش داده. مراکز خرید، سینما، پمپ بنزین، داروخانه و ... را می‌توانید با جستجو روی نقشه پیدا کنید و نکته خوب اینجاست که در حین مسیریابی، وقتی از کنارشان می‌گذرید هم همگی را روی نقشه مشاهده خواهید کرد.
پوسته خارجی نقشه توسط خود تیم سازنده طراحی شده و نام آیتم‌ها و خیابان‌ها را با فونت فارسی زیبایی شاهد خواهید بود. این موارد در کنار هم، ضمن این که به اپ ظاهر خاص و متمایزی داده‌‌اند، رابط کاربری را به نقطه قوتش تبدیل کرده‌اند.
در بلد وضعیت ترافیک، درست مثل گوگل مپس به طور لحظه‌ای به اطلاع‌تان می‌رسد. هر زمان که بخواهید، قادرید نمایش ترافیک را روشن و خاموش کنید که حالت دوم بیشتر برای تمرکز روی نقشه و پیدا کردن یک آدرس خاص کمک‌تان می‌کند؛ مثلا وقتی بخواهید اداره کوچکی را در اوج ساعت ترافیک و در کوچه پس کوچه‌های مرکز شهر پیدا کنید. بلد برای این مواقع قابلیت ویژه‌‌ای هم دارد که در هیچ مسیریاب خارجی (و حتی ایرانی) دیگری آن را نمی‌بینید.
در بلد وضعیت ترافیک به طور لحظه‌ای به اطلاع‌تان می‌رسد
نمایش شماره پلاک ساختمان‌ها. بله، کافه بازار در طراحی نقشه بلد نمایش شماره پلاک ساختمان‌ها را هم برای آدرس‌یابی بهتر لحاظ کرده که البته این موضوع فعلا به شهر تهران اختصاص دارد. به تجربه شخصی، باید بگویم که این قابلیت برای مسیریابی در کوچه پس کوچه‌های پر پیچ و خم می‌تواند کمک بزرگی برایتان باشد. با اینکه شماره پلاک بعضی محله‌ها هنوز تکمیل نشده یا اشتباهاتی در آن می‌بینید، اما به طور کلی باید گفت که تا همین مرحله هم این خصوصیت نمایش خوبی از خود به جای گذاشته.
تا بدینجای کار، باید گفت که بلد از منظر ظاهر و رابط کاربری و عملکردش در جذب کاربر نمره قبولی را می‌گیرد. اما وقتی از مسیریابی صحبت می‌کنیم، مشکلاتی آشکار می‌شوند که بدانید بلد تا رسیدن به حد ایده‌آل هنوز جای کار دارد. مکانیزم جستجو اولین جایی است که به این مشکلات پی می‌برید. مسیریاب بلد برای جستجوی مقصد، سه امکان روتین انتخاب آدرس از محل‌های ذخیره شده، تایپ و فرمان صوتی را می‌دهد.
هر سه عملکرد درست و کاملی دارند، اما مشکل در صفحه نمایش نتیجه‌هاست. بلد نتایج را به طور تفکیک شده و با تگ‌های رنگی به نمایش می‌گذارد. هر کدام از این تگ‌ها، نماد نقطه خاصی در نقشه‌اند. مثلا با وارد کردن «سعادت آباد» نتایج را در سه تگ رنگی می‌بینید؛ سبز، قرمز و زرد که به ترتیب نتایج محله‌ها، خیابان‌ها و POIها (مراکز مهم) روی نقشه را به نمایش می‌گذارند.
این سیستم جستجوی متفاوت، گاهی در قامت مزیت ظاهر می‌شود و گاهی هم یک عیب بزرگ. مزیت از این بابت که نتایج به خوبی تفکیک شده‌اند، عیب از این بابت که برای رسیدن به گزینه دلخواه (خصوصا در دفعات اول استفاده از اپ) به وضوح گیج می‌شوید. به عنوان مثال، اگر «میدان آزادی» را سرچ کنید اولین نتیجه‌ای که برایتان به نمایش در می‌آید، میدان آزادی قزوین است. حتی در صورتی که در تهران باشید، نتایج بعدی که می‌بینید مربوط به شهرهای دیگر هستند.
این سیستم جستجو نه همیشه، اما اکثر مواقع برای کاربر گمراه‌کننده می‌شود طوری که شاید زحمت جستجوی مقصد به طور دستی را به جستجوی ناکارآمد تایپی یا صوتی ترجیح بدهد. اگر به قصد مقایسه مبنا را اپلیکیشن ویز قرار بدهیم، در این مسیریاب خارجی نتایج جستجو بر اساس نزدیکی اولویت‌بندی می‌شوند. بنابراین با جستجوی میدان آزادی، نتیجه مرتبط با تهران را بالاتر می‌بینید نه شهرهای دیگر.
سیستم جستجو نه همیشه، اما اکثر مواقع برای کاربر گمراه‌کننده می‌شود
نکته بعد اینکه مراکز خدماتی مثل پمپ بنزین و بیمارستان و ... دارای آیکن هستند تا دسترسی سریعی به آن‌ها داشته باشید. موضوعی که مسیریاب بلد برای آن‌ها فقط به یک تگ رنگی اکتفا کرده که چندان سیستم کارا و قابل درکی نیست. اما با فرض یافتن مقصد به همین شیوه، در مرحله بعدی به مسیریابی می‌رسید. بلد در حین مسیریابی با راهنمایی صوتی شما را به سوی مقصد روانه می‌کند، که البته در حال حاضر فقط به صدای گوینده خانم محدود است و متأسفانه هنوز گزینه‌های دیگری برای این کار ندارید.
اگر چه راهنمایی‌ها اکثر مواقع درست و دقیقند، و به موقع تغییر جهت را به اطلاع‌تان می‌رسانند، اما صدای بی‌احساس و کامپیوتری گوینده ممکن است خیلی به مذاق‌تان خوش نیاید و این انتخاب‌های محدود برای صدای راهنمای صوتی را باید جزو ضعف‌های فعلی بلد به شمار بیاوریم. با این وجود، مسیریاب بلد درست مثل ویز می‌تواند وجود دوربین بر سر مسیر، حضور پلیس، تصادفات یا گذشتن از سرعت مجاز را به اطلاع‌تان برساند.
حتی به لطف قابلیت گزارش زنده، می‌توانید خودتان دست به کار شده و راه بندان یا تصادف و مسیر بن بست را به اطلاع توسعه‌دهندگان برسانید تا نقشه را به‌روزرسانی کنند. ضمنا اپلیکیشن به طور پیش‌فرض قابلیت نمایشگر همیشه روشن را فعال کرده، و زمانی که به تاریکی هوا می‌رسید برای کارکرد آسان و دید بهتر حالت شب را مشاهده خواهید کرد.
در یک نگاه، باید گفت که حداقل‌ها در مسیریاب بلد به خوبی رعایت شده‌اند تا سنگ بنایی باشند که در آینده انتظار مسیریاب کامل‌تری را بکشیم. طبیعتا به عنوان یک مسیریاب نوپا، نقص‌ها و مشکلاتی در بلد وجود دارند که به مدد جمع‌سپاری و کمک کاربران حل شدنی هستند.
همانطور که می‌دانید، تکیه بر گزارشات کاربران یا جمع‌سپاری، عامل مهمی در تسریع توسعه یک نقشه است و تیم بلد هم به این موضوع بی توجه نبوده. اما «کیهان اصغری»، معاون مهندسی مسیریاب بلد در گفتگو با دیجیاتو می‌گوید که تیم در مراحل اولیه توسعه مسیریاب به میزان زیادی هم روی نیروها و امکانات خودی متکی بوده‌اند:
در ابتدای توسعه مسیریاب، به دلیل این که کاربران کمی داشتیم خیلی نمی‌توانستیم روی جمع‌سپاری تکیه کنیم. برای همین بسیاری از کارهای اولیه طراحی نقشه توسط اعضای تیم خودمان انجام می‌شد. اما در آینده برای توسعه اپ، نقش کاربران با ارائه گزارش و البته قابلیت ویرایش نقشه پررنگ‌تر می‌شود. البته فعلا تعدادی نیرو در سطح شهر داریم که کار ویرایش و تصحیح خطاها را انجام می‌دهند اما در آینده این امکان در کنار تکمیل POIها برای کاربران هم گسترش پیدا می‌کند.
در نسخه فعلی مسیریاب بلد، هنوز کمبودهایی احساس می‌شود. مهم‌ترین آن‌ها نبود امکان اشتراک‌گذاری آدرس‌هاست. در درجات بعدی هم می‌توان به ارائه گزینه‌های شخصی‌سازی بیشتر (از جمله صداهای بیشتر برای گوینده) در منوی تنظیمات اشاره کرد که همچنان می‌تواند فضای بیشتری برای تکمیل داشته باشد.
با این توصیفات شاید وقت آن رسیده که به پرسش ابتدای مقاله پاسخ بدهیم. پاسخ فعلی، همان پاسخی است که در مورد تمام مسیریاب‌های ایرانی دیگر هم گفته بودیم: «هنوز نه». بلد تا رسیدن به سطح ایده‌آل، همچنان فاصله زیادی دارد.
اگر چه سنگ بنای اپلیکیشن، که همان ارائه رابط کاربری ساده و قابل درک برای عموم کاربران و قابلیت‌هایی مثل نمایش POIهای کافی روی نقشه به خوبی گذاشته شده، اما از منظر دقت، کاربرد و مکانیزم جستجو مشکلاتی هست که تیم توسعه‌‌دهنده اپ باید برای برطرف کردن آن‌ها کوشا باشند.
شکی نیست که با به‌روزرسانی‌های بعدی، عملکرد بهتری را از مسیریاب کافه بازار شاهد خواهیم بود. مسیریاب بلد برای پلتفرم‌های iOS و اندروید منتشر شده است. نسخه اندروید را می‌توانید از گوگل پلی و کافه بازار، و نسخه iOS را مستقیما از این لینک دریافت نمایید.
