برنامه Mastodon روشی برای بهره‌مندی از امکانات شبکه اجتماعی غیر متمرکز ماستودون است که برای سیستم عامل‌های مختلف از جمله iOS، اندروید، ویندوز، لینوکس و مک اواس در دسترس قرار دارد. اپلیکیشن موبایل ماستودون به آسانی قابلیت اتصال به سرورهای مختلف را برای کاربران گوشی‌های هوشمند فراهم می‌سازد که در ادامه به معرفی ویژگی‌های آن خواهیم پرداخت.
- معرفی اپلیکیشن SoloLearn؛ آموزش سفارشی کدنویسی در محیطی اجتماعی
- معرفی اپلیکیشن MyHeritage؛ ابزاری برای جان بخشیدن به عکس‌های قدیمی
- معرفی اپلیکیشن Moises؛ ابزار جداسازی صدای خواننده و ساز با هوش مصنوعی
ماستودون چیست؟
نرم افزار ماستودون یک عنوان متن باز و رایگان به شمار می‌رود که امکان راه‌اندازی سرورهایی جهت توسعه و گسترش یک شبکه اجتماعی خود میزبان را فراهم کرده است. این پلتفرم خدمات مرتبط با میکروبلاگینگ را درون خود جای داده است که شباهت بسیاری با توییتر دارد. البته داده‌های آن برخلاف توییتر، به صورت متمرکز و انحصاری در اختیار یک شرکت یا مجموعه سرور قرار ندارد و در میان گره‌های (Nodes) خدمات‌رسان پخش شده است.
سرورهای عضو در ماستودون می‌توانند مقررات داخلی و قوانین مرتبط با حریم شخصی متفاوتی داشته باشند و هر کاربر قادر خواهد بود با توجه به این موارد در کنار علایق خود، عضو سرور دلخواه شود. البته در نهایت اعضای تمامی سرورها می‌توانند با هم به صورت یکپارچه تعامل و ارتباط داشته باشند و استقلال سرورها خللی در یکپارچگی شبکه اجتماعی مذکور ایجاد نکرده است.
قابلیت‌های برنامه Mastodon
اگر تاکنون تجربه استفاده از ماستودون را نداشته باشید، اپلیکیشن موبایل این شبکه اجتماعی می‌تواند نقطه خوبی برای شروع باشد. پس از نصب برنامه Mastodon و در اولین ورود به آن، با لیستی از سرورهای مختلف مواجه خواهید شد که امکان ساخت حساب کاربری روی آن‌ها را خواهید داشت. خوشبختانه در هنگام نگارش این متن، استفاده از اپ موبایل گفته شده برخلاف وب سایت اصلی ماستودون، بدون نیاز به ابزارهای تغییر آی‌پی امکان‌پذیر است؛ ولی احتمال دارد در صورت انتخاب برخی سرورها برای ایجاد اکانت، با محدودیت‌هایی مواجه شوید.
سرورهای قابل انتخاب در برنامه Mastodon داخل دسته‌های گوناگونی قرار می‌گیرند و از تنوع مطلوبی برخوردار هستند. برخی سرورها هم به صورت منطقه‌ای طبقه‌بندی شده‌اند و با تمرکز روی کاربران یک ناحیه خاص یا یک زبان مشترک فعالیت می‌کنند. در پایین عنوان هر سرور می‌توانید توضیح کوتاه مرتبط با آن در کنار حجم جامعه کاربری و زبان اصلی را مشاهده کنید. با انتخاب سرور مورد نظر و لمس کلید Next به صفحه قوانین و مقررات آن سرور خاص منتقل خواهید شد. بعضی سرورهای ماستودون از آیین‌نامه مجزایی برخوردار نیستند و همان قواعد شبکه مادر را دنبال می‌کنند؛ درحالی که برخی دیگر از سرورها دارای محدودیت‌ها و اصول مختص به خود هستند.
ماستودون از سرورهای مستقل و غیر متمرکز تشکیل شده که تجربه یکپارچه‌ای را ارائه می‌کند.
پس از موافقت با قوانین داخلی سرور انتخاب شده، باید یک نام نمایشی در کنار آی‌دی برای حساب کاربری خود تعریف کنید. در ادامه آی‌دی هر کاربر آدرس اینترنتی سرور ثبت شده هم درج می‌شود. همچنین وارد کردن ایمیل و رمز عبور برای اکانت هم در این مرحله ضروری است؛ ولی انتخاب تصویر پروفایل به صورت اختیاری خواهد بود. با طی کردن مراحل گفته شده، یک ایمیل فعال‌سازی برای کاربر ارسال می‌شود که لینک موجود در آن برای ادامه کار و بهره‌مندی از امکانات شبکه اجتماعی مذکور ضروری است.
در اولین ورود به صفحه اصلی برنامه Mastodon متوجه شباهت بسیار زیاد آن به محیط اپلیکیشن موبایل توییتر خواهید شد؛ در نتیجه اگر تجربه استفاده از توییتر روی گوشی‌های هوشمند را داشته باشید، به آسانی قادر خواهید بود تا از ویژگی‌های ماستودون هم استفاده نمایید. مطابق اغلب شبکه‌های اجتماعی، در تایم لاین، پست‌های منتشر شده از سوی اکانت‌هایی که دنبال می‌کنید، قابل مشاهده خواهند بود. در پایین هر پست هم گزینه‌هایی برای ثبت نظر، بازنشر، لایک و اشتراک‌گذاری در نظر گرفته شده است. همچنین با لمس آیکن سه نقطه در گوشه سمت راست بالایی پست‌ها، گزینه‌هایی برای بلاک کردن کاربر یا سرور، غیرفعال کردن نوتیفیکیشن‌ها، گزارش محتوا و باز کردن پست در داخل مرورگر دستگاه قرار دارد.
ارسال پست در اپلیکیشن ماستودون
فرایند ارسال پست در داخل اپلیکیشن ماستودون هم تقریبا مشابه با توییتر است. برای انجام این کار تنها کافی است تا روی آیکن مداد در گوشه پایینی سمت چپ صفحه بزنید تا به صفحه نگارش پست دسترسی داشته باشید. در صفحه گفته شده می‌توانید المان‌های مختلفی مثل تصویر، نظرسنجی، آیکن‌های گرافیکی سرویس‌های محبوب و اخطار درباره محتوا را به پست خود اضافه کنید. همچنین گزینه اختصاصی برای نحوه نمایش پست‌ها وجود دارد که روی سه حالت نمایش عمومی، نمایش تنها برای دنبال‌کنندگان و نمایش برای افراد منشن شده قابل تنظیم است. محدودیت ۵۰۰ کاراکتر برای متن هر پست نیز باید رعایت شود. در نهایت برای منتشر کردن پست باید کلید Publish در گوشه بالایی صفحه را لمس کنید.
یکی دیگر از قسمت‌های اصلی برنامه Mastodon، تب جستجو است که در آن می‌توان به گشت و گذار میان حساب‌های کاربری، هشتگ‌ها و پست‌ها پرداخت. با جستجوی هر هشتگ می‌توان به میزان استفاده فعلی آن در کنار یک نمودار کوچک دست پیدا نمود. پنل نوتیفیکیشن‌ها هم پذیرای آخرین پیام‌ها و اعلان‌ها است که باز هم مشابه توییتر طراحی شده است.
کاربران نمی‌توانند آی‌دی خود را در ماستودون تغییر دهند.
در نهایت آخرین تب مرتبط با صفحه پروفایل هر کاربر است که در آن می‌توان تصویر پروفایل در کنار هدر و نام نمایش را تغییر داد. مانند بسیاری از پلتفرم‌های مشابه، امکان تغییر آی‌دی در این قسمت وجود ندارد. در بخش About هم توضیحات مختصری درباره فرد یا صفحه در کنار تاریخ عضویت نمایش داده می‌شود. همچنین می‌توان با نگه داشتن انگشت روی تصویر پروفایل در نوار ابزار پایینی، حساب کاربری جدیدی را به اپلیکیشن اضافه نمود یا میان حساب‌های کاربری مختلف جابه‌جا شد.
در صفحه تنظیمات برنامه Mastodon ابتدا گزینه‌های مرتبط با محیط بصری اپ به چشم می‌خورند. خوشبختانه این اپلیکیشن از قابلیت داخلی حالت تاریک بهره‌مند است که می‌تواند برای کاربران نسخه‌های قدیمی‌تر اندروید کاربردی باشد. همچنین ویژگی True Black Mode هم برای دستگاه‌هایی با صفحه نمایش امولد در نظر گرفته شده است که می‌تواند کاهش روشنایی رابط کاربری و آزار کمتر چشم‌ها کمک کند. کنترل نحوه نمایش انیمیشن‌ها و ایموجی‌ها در کنار استفاده از مرورگر داخلی و تنظیمات نوتیفیکیشن‌ها از سایر مواردی هستند که در داخل صفحه تنظیمات امکان تغییر آن‌ها وجود دارد. متاسفانه کاربران نمی‌توانند به صورت مستقیم تنظیمات اکانت را در اپ موبایل تغییر دهند و با انتخاب گزینه مخصوص این کار به نسخه تحت مرورگر منتقل می‌شوند.
آیا به سراغ ماستودون برویم؟
توسعه ماستودون از سال ۲۰۱۶ به صورت رسمی آغاز شده است و از سال ۲۰۱۷ نیز در دسترس کاربران قرار دارد. با وجود سرورهای مستقل مختلف برای این شبکه اجتماعی، مشترکان آن هنوز به جامعه کاربری محدود خلاصه می‌شود که اغلب اکانت‌های آن شامل علاقه‌مندان به دنیای تکنولوژی و بسترهای متن باز است. همچنین تعداد زیادی از صفحات تنها برای بازنشر محتوا مورد استفاده قرار می‌گیرند و تعامل چندانی با آن‌ها وجود ندارد. با این حال اگر می‌خواهید تجربه‌ای از یک سرویس میکروبلاگینگ غیر متمرکز و خود میزبان داشته باشید، می‌توانید به سراغ امتحان برنامه Mastodon روی گوشی هوشمند خود بروید.
