هر چند که نمی‌توان منکر آسیب‌های ناشی از کرونا شد اما در عین حال محدودیت‌های رفت و آمد باعث شد که به استفاده از خدمات و محصولات آنلاین بیشتر عادت کنیم. یکی از مسائلی هم که در دوران کرونا مخاطبان زیادی پیدا کرد، ترویج آموزش آنلاین بود و اپلیکیشن‌های آموزشی بازویی بودند که این سیستم آموزش از راه دور را بیش از پیش تقویت کنند.
لرنیت یکی از همین اپلیکیشن‌های آموزشی است که در حوزه محبوب و پرطرفدار آموزش زبان انگلیسی فعالیت می‌کند؛ محصولی که بیش از دویست هزار نصب فعال دارد و از دیدگاه کاربران هم عملکرد خوبی داشته و امتیاز بالایی را از آن خود کرده است. به همین بهانه، و برای آشنایی بیشتر با تیم سازنده این اپ و فراز و نشیب‌هایی که از زمان توسعه تا امروز پشت سر گذاشته‌اند ساعاتی با هم‌بنیان‌گذار این اپلیکیشن به گپ و گفت نشستیم که در ادامه می‌توانید مصاحبه را مطالعه کنید.
دیجیاتو: خودتان را برای خوانندگان دیجیاتو معرفی کنید.
حسین جوزایی: من حسین جوزایی هستم، متولد سال ۱۳۶۸. حدود شش یا هفت سالی هست که در حوزه تولید اپلیکیشن فعالیت می‌کنم. البته به صورت تخصصی نبوده و اخیرا زمان بیشتری به آن اختصاص داده‌ام و به صورت تخصصی واردش شده‌ام.
دیجیاتو: پیش از این در حوزه‌ی آموزش زبان فعالیتی داشته‌اید؟
حسین جوزایی: تا پیش از سال ۱۳۹۳، نه فعالیت آنلاین داشتم و نه فعالیت آموزشی. حدود سال ۱۳۹۴ بود که یک اپلیکیشن در حوزه‌ی آموزش زبان طراحی کردم که ساده و کوچک بود. به همین واسطه توانستم در زمینه آموزش زبان تجربه کسب کنم و بازار آموزش زبان را بیشتر شناختم. طی دو سال فعالیت متوجه شدم که در این فضا خیلی جا برای کار هست و می‌شود به صورت تخصصی وارد آن شد و به این صورت بود که تصمیم گرفتم کار بزرگتری انجام بدهم.
دیجیاتو: تیم لرنیت چه زمانی و با چند نفر شکل گرفت؟ الان چند نفر در تیم مشغول به کار هستند؟
حسین جوزایی: من این ایده را داشتم که به صورت تخصصی روی یک اپلیکیشن آموزش زبان کار کنیم. با افراد مختلفی صحبت کردم که بیایند و در بحث فنی و محتوایی به من کمک کنند اما به تفاهم نرسیدیم. بعد با گروهی آشنا شدم که پذیرفتند به صورت پاره وقت همکاری کنیم و تایم بعدازظهرشان را روی پروژه وقت بگذارند. با این گروه به تفاهم رسیدیم و قرار شد به صورت مشارکتی کار کنیم. یکی دوسال ابتدای کار که داشتیم روی برنامه کار می‌کردیم، نیروهای فنی به صورت نیمه‌وقت برای برنامه وقت می‌گذاشتند.
برای محتوا هم من با اساتید مختلفی صحبت کردم تا محتوای مورد نظرم را به یک جمع بندی برسانیم تا ساختار و شکل و شمایلش درست شود. چون ما بودجه‌ی زیادی هم نداشتیم، این مسئله از نظر مالی برایمان اهمیت داشت. در نهایت توانستیم با یک استاد هم به تفاهم برسیم. ما محتوا را تحویل می‌گرفتیم و تبدیل به دیتا می‌کردیم و باقی کارها انجام می‌شد. تا اینکه در سال ۱۳۹۶ برنامه منتشر شد.
ما از نظر کمیت افراد تیم رشد خاصی نداشتیم. تیم فنی ما سه نفر بودند که به صورت نیمه‌وقت کار می‌کردند اما الان این سه نفر به صورت تمام‌وقت کار می‌کنند و دو نفر نیروی فنی دیگر هم جذب کردیم که الان به صورت تمام وقت در لرنیت کار می‌کنند.
دیجیاتو: لرنیت با سرمایه مستقل اداره می‌شود یا سرمایه‌گذار داشتید؟ با چه چالش‌هایی در ابتدای کار روبرو بودید؟
حسین جوزایی: ما برای لرنیت هیچ سرمایه‌ای جذب نکردیم و هیچ سرمایه‌گذاری هم نداشتیم. ابتدا با یک سرمایه‌ی نسبتا جزئی شروع کردیم که خودمان گذاشتیم وسط. در سال ۹۵ با چیزی حدود ۱۰ یا ۱۵ میلیون کار را شروع کردیم. چون به صورت شراکتی کار می‌کردیم و نیروهای فنی ما هم مبلغی دریافت نمی‌کردند، هزینه‌ی خاصی نداشتیم.
گروه فنی کارهای فنی را پیش می‌بردند و تبدیل محتوا به دیتا هم توسط خودمان انجام می‌شد بنابراین فقط هزینه‌ی تولید محتوا بود که باید به اساتید زبان پرداخت می‌شد. البته در سال ۹۵ هم ۱۰، ۱۵ میلیون پول کمی نبود اما با همین هزینه توانستیم محتوا را تهیه کنیم.
ما چالش مالی خاصی نداشتیم چون نیرویی خارج از شرکا جذب نکرده بودیم که دغدغه پرداخت حقوق داشته باشیم. ما چهار نفر بودیم که بدون دریافت دستمزد دور هم کار می‌کردیم. اما در ابتدا که برنامه را منتشر کردیم چالش دیگری داشتیم چون زمانی طول می‌کشد تا برنامه شناخته شود و بین کاربرها جا بیفتد. در آن مرحله باید یک سرمایه‌گذاری و تبلیغاتی انجام بشود که خب ما بودجه‌ای برای تبلیغات نداشتیم و یک سال تا یک سال و نیم طول کشید تا لرنیت شناخته شود.
طبیعی است که وقتی تبلیغات نمی‌شود کاربرهای زیادی با برنامه آشنا نشوند اما در آن مدت ممکن است تیمی که سخت کار کرده از عدم استقبال کاربرها دلسرد شود. یکی از چالش‌های ما همین تبلیغات بود که خداروشکر با گذشت زمان توانستیم با استفاده از سود خود لرنیت، تبلیغات را هم شروع کنیم.
دیجیاتو: اپلیکیشن خارجی‌ای بوده که الگوی شما در ساخت لرنیت شود؟
حسین جوزایی: ما ساختار محتوایی مان را از هیچ جایی الگو نگرفتیم اما در بخش طراحی UI [رابط کاربری] و UX [تجربه‌ی کاربری] شباهت‌هایی با برنامه‌ی Busuu داریم. این شباهت‌ها اکثرا از لحاظ گرافیکی و UI و UX است. چون برنامه‌ی موفقی هست و کاربران زیادی دارد سعی کردیم از تجربه‌ی آن‌ها استفاده کنیم و لرنیت را هم پیشرفت بدهیم.
دیجیاتو: آموزش زبان شما در لرنیت درس محور و به سبک و سیاق کتاب‌های آموزش زبان است. دلیل خاصی داشته که این متد آموزشی را انتخاب کرده‌اید؟ فکر می‌کنید این متد از روش‌های دیگری که رقبایتان استفاده می‌کنند مؤثرتر بوده؟
حسین جوزایی: در ابتدا که تصمیم گرفتیم برنامه را بسازیم و رویش کار کنیم، ایده‌ی من این بود و این ادله را داشتم که اگر برنامه می‌خواهد در ایران موفق باشد باید این روش را داشته باشد که به این سبک درس محور و طبقه‌بندی شده باشد و در هر درس هم تمام مهارت‌ها را بگنجانیم.
آن موقع اپلیکیشنی بود که به صورت مثال روی بحث واژگان کار کرده بود یا اپلیکیشنی بود که تخصصی روی مکالمه یا لیسنینگ کار کرده بود. اما اپی وجود نداشت که به صورت درس به درس باشد و در هر درس یک بخشی از مکالمه را کار کند، یک بخشی از واژگان، یک بخشی از گرامر و به همین صورت.
ما این ایده را داشتیم که برنامه‌ای بسازیم که به صورت درس به درس، محتوا را به کاربر ارائه بدهد و به قول شما سبک و سیاق کتاب یا کلاس زبان را داشته باشد و بتواند به نحوی جایگزین کلاس زبان باشد. اگر کاربر چنین احساسی داشته باشد و چنین فضا و محتوایی را ببیند، احتمالش زیادتر است که این برنامه را به عنوان منبع آموزش زبان خود انتخاب کند.
دیجیاتو: عده‌ای می‌گویند اپلیکیشن‌های آموزش زبان صرفا در بحث آموزش، نقش «مکمل» را ایفا می‌کنند و نمی‌توان برای یادگیری کامل یک زبان روی آن‌ها حساب باز کرد. این حرف را قبول دارید؟
حسین جوزایی: به نظر من این بحث کاملا برمی‌گردد به انگیزه و هدف زبان‌آموز. زبان‌آموزی هست که صرفا می‌خواهد مکالمه‌ی انگلیسی خود را تقویت کند، یعنی تمرکزش روی مکالمه است و به طور مثال می‌خواهد سه ماه دیگر به یک کشور خارجی برود و می‌خواهد انگلیسی صحبت کند. چنین فردی باید به کلاس‌های حضوری یا حتی خصوصی برود و به صورت ویژه روی مکالمه کار کند.
از آن طرف اکثر کاربرهایی که حداقل در ایران از طریق اپلیکیشن اقدام به یادگیری زبان می‌کنند، کاربرانی هستند که سطح مبتدی دارند و دانش زبان انگلیسی بالایی ندارند. برای این دسته از کاربران که در سطح مبتدی هستند، برنامه‌ای که محتوای گام به گام و سطح بندی شده داشته باشد و بیاید پیش‌نیازهای ابتدایی زبان انگلیسی را به صورت کامل، ساده و روان توضیح بدهد می‌تواند خیلی به آموزش فرد کمک کند.
افرادی هستند که یک تابو از زبان انگلیسی برایشان ایجاد شده به عنوان یک درس بسیار سخت اما وقتی می‌آیند در ساختار لرنیت و با محتوای آن روبرو می‌شوند، می‌بینند که نه آنقدر هم سخت و پیچیده نیست و می‌توانند یاد بگیرند. بنابراین یه نظر من برای کاربران سطوح مبتدی تا متوسط اپلیکیشن می‌تواند کمک‌کننده باشد و نقش اصلی را ایفا کند اما اگر زبان‌آموز سطح بالایی داشته باشد، من هم هم عقیده هستم که می‌تواند نقش مکمل را داشته باشد.
دیجیاتو: وضعیت بازار اپ‌های آموزش زبان، آن زمان که به آن پا گذاشتید چطور بود؟ امروز چقدر تغییر کرده؟
حسین جوزایی: طبیعتا در این سه سال و نیم که ما لرنیت را منتشر کردیم اوضاع خیلی متفاوت شده. در سال ۹۶ برنامه‌های آموزش زبان بودند اما همان برنامه‌ها هم در آن سال‌ها با قدرت کمتری پیش می رفتند اما الان شاهد این هستیم که اپ‌های متعددی با محتوای غنی وجود دارند و مشخص است که فعالیت زیادی روی آن‌ها انجام شده و کار کارشناسی صورت گرفته.
آن موقع می‌توانستیم بگوییم یک یا دو اپ خوب در بازار ایران داریم اما الان می‌توان گفت بیش از ده برنامه خوب هستند که در حوزه‌ی آموزش زبان انگلیسی در ایران تولید شده‌اند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند. این وضعیت در چند سال اخیر تغییر کرده و طبیعتا در چندسال آینده هم با شتاب بیشتری تغییر خواهد کرد.
دیجیاتو: لرنیت برای کاربرانش حق اشتراک در نظر می‌گیرد. استقبال از این موضوع تا حالا چطور بوده؟ چند نفر کاربر حق اشتراک پرداز دارید؟ فکر می‌کنید فرهنگ خرید اپلیکیشن‌های پولی یا پرداخت حق اشتراک در کشورمان جا افتاده؟
حسین جوزایی: به صورت کلی، در نظر گرفتن حق اشتراک با یک مقاومتی از طرف کاربران روبرو می‌شود. فرهنگ پرداخت حق اشتراک و اینکه برای مدت مشخصی هزینه پرداخت شود، در ایران خیلی جا نیفتاده. اوایل، کاربران زیادی به این مسئله اعتراض داشتند و از اینکه بعد از تمام شدن مدت اشتراک، دسترسی‌شان قطع می‌شد گلایه می‌کردند اما الان این قضیه بهتر شده. نمی‌گویم کاملا جا افتاده اما بهتر شده.
شاید اگر اپ‌های بیشتری با فروش اشتراک فعالیت بکنند اوضاع بهتر شود. البته مثلا فیلیمو و نماوا به کاربران اشتراک ارائه می‌دهند و این باعث می‌شود کم کم جا بیفتد. علت اینکه الان نسبت به سه سال پیش کاربران درک بیشتری از اشتراک دارند همین است که فعالیت چنین سرویس‌هایی توانسته این فرهنگ را جا بیندازد.
وقتی کاربران مبلغی پرداخت می‌کنند می‌خواهند کل اپلیکیشن را در اختیار داشته باشند و اینطور نباشد که بعد از یک یا چند ماه اشتراکشان منقضی شود و دسترس قطع شود. به همین علت مجبور شدیم یک اشتراک به عنوان اشتراک دائمی اضافه کنیم. ما در دو سال اول چنین اشتراکی نداشتیم و تمام اشتراک‌های ما مدت‌دار بود اما با توجه اصرار و استقبال کاربران ما یک اشتراک دائم هم اضافه کردیم تا این قضیه را مرتفع کنیم.
کوتاه مدت‌ترین اشتراکی که ما در لرنیت داریم، اشتراک سه‌ماهه است و کاربران می‌توانند با توجه به زمان خود، در این سه ماه کل محتوا را دوره کنند و تمرینات را انجام بدهند. طبق آماری که داریم حدود ۱۰ درصد از کاربران ما به صورت مداوم اشتراک مدت‌دار خود را تمدید می‌کنند. این را هم اضافه کنم که الان طیف مناسبی از کاربران هم اشتراک دائمی را انتخاب می‌کنند، لذا بحث پرداخت مجدد برایشان مطرح نیست.
دیجیاتو: اپلیکیشن‌تان را برای iOS منتشر نکرده‌اید. این موضوع دلیل خاصی داشته؟ آیا در آینده برنامه‌ای برای انتشار اپ در پلتفرم اپل دارید؟
حسین جوزایی: این بحث وجود دارد که برنامه‌های ایرانی در اپ استور تحریم شده‌اند و به برنامه‌های ایرانی اجازه‌ی انتشار نمی‌دهند، لذا اینکه ما بخواهیم برای چنین پلتفرمی وقت بگذاریم و برنامه‌ای بسازیم که بعدا برای انتشار آن با مشکل روبرو باشیم، شاید برای ما منطقی نباشد و تمایلی هم نداریم برنامه را برای سیستم عاملی طراحی کنیم که بعدا برای انتشار آن با چالش‌های زیادی روبرو باشیم.
از طرف دیگر هم جامعه‌ی کاربران iOS به مراتب کمتر از کاربران اندرویدی است و چیزی حدود ۱۰ یا پانزده درصد است. لذا برای ما انگیزه ایجاد نشده که به این سمت برویم. اما در عین حال ما توسعه‌ی نسخه وب لرنیت را شروع کرده‌ایم و اگر بتوانیم در چند ماه نسخه‌ی وب را منتشر کنیم، پلتفرمی خواهد بود که در هر دستگاهی قابلیت اجرا دارد. بنابراین می‌توانیم نیاز کاربران iOS و کابران سایر سیستم عامل ها را مرتفع کنیم.
دیجیاتو: مهم‌ترین رقیب لرنیت را چه اپلیکیشن (یا چه اپلیکیشن‌هایی) می‌دانید؟
حسین جوزایی: من ابتدا اپلیکیشن‌های خارجی را از دایره خارج می‌کنم چون برنامه‌هایی هستند که از نظر ساختار محتوایی شباهت دارند اما همین که ما محتوای فارسی ارائه می‌دهیم، برای کاربران ایرانی نسبت به هر اپلیکیشن خارجی اولویت دارد. پس من مقایسه را با اپلیکیشن‌های خارجی انحام نمی‌دهم.
در بین اپ‌های ایرانی که می‌شود گفت رقیبب ما محسوب می شوند، چند نکته وجود دارد. ما اولین اپلیکیشنی بودیم که از این مدل از ساختار محتوایی در قالب اپلیکیشن آموزشی استفاده کردیم لذا وقت داشتیم که کاربران زیادی جذب کنیم و خودمان را بشناسانیم. بعد از ما عده‌ای به این سمت آمدند که محتوای درس‌محور ارائه می‌دهند.
چون مدت زیادی از انتشار این اپ‌ها نگذشته و هنوز نتوانسته‌اند جامعه‌ی آماری بالایی کسب بکنند پس نمی‌توانیم بگوییم در حال حاضر رقیب ما محسوب می‌شوند اما در آینده و با جذب سرمایه‌ی مناسب می‌توانند برای ما چالش‌هایی ایجاد بکنند.
دیجیاتو: به نظرتان مهم‌ترین چالش‌هایی که اپلیکیشن‌های آموزش زبان در ایران با آن مواجهند چه موضوعاتی است؟
حسین جوزایی: کاربری که از یک اپلیکیشن استفاده می‌کند این توقع را دارد که مبلغی که پرداخت می‌کند نباید زیاد باشد چون اپلیکیشن‌های رایگان زیادی هستند که این توهم را ایجاد می‌کنند که باید اپلیکیشن رایگان باشد. از طرفی دیگر، چون به دید اپلیکیشن ساده نگاهش می‌کنند، شاید این توقع را داشته باشند که در ازای پرداخت مبلغ ناچیز حق استفاده از اپلیکیشن را پیدا کنند.
اما در بخش آموزش زبان، بحث تولید محتوا و کارهای فنی هم از لحاظ مالی و هم از لحاظ زمانی بسیار هزینه‌بر هستند. اگر کاربر توقع داشته باشد که در ازای هرینه‌ی ناچیز، حق استفاده داشته باشد با در نظر گرفتن هزینه‌ها، این امر شدنی نیست.
دیجیاتو: کرونا تقریبا روی همه کسب و کارها اثراتی گذاشت. در مورد لرنیت چطور بوده؟ آیا در دوران قرنطینه متوجه تغییرات محسوسی در آمار تعامل کاربران شده‌اید؟
حسین جوزایی: بر خلاف تاثیر منفی که کرونا بر بسیاری از کسب و کارها گذاشت، برای کسب و کارهای شبیه به ما که به صورت آنلاین فعالیت می‌کنند و از طریق اینترنت با کاربرانشان در ارتباط هستند رشد خوبی به همراه داشت و طبیعتا لرنیت هم از این فضا بی‌تأثیر نمانده.
در این ایام آموزشگاه‌های زبان ناچار بودند که تعطیل کنند و از قبل هم تدابیری برای برگزاری کلاس‌های آنلاین نداشتند و می شود گفت نوعی غافلگیری بود. تمام کلاس‌ها تعطیل شدند و برنامه‌ای هم برای مدیریت این اوضاع وجود نداشت، این باعث شد که ما بتوانیم تعداد کاربرانمان را بیشتر کنیم .
دیجیاتو: از برنامه‌های آینده لرنیت برایمان بگویید. آیا پشتیبانی از زبان‌های دیگر به غیر از انگلیسی را در دستور کار دارید؟ خوانندگان دیجیاتو انتظار اضافه شدن چه قابلیت‌هایی را به اپلیکیشن داشته باشند؟
حسین جوزایی: فعلا برنامه‌ای برای زبان‌های غیر از انگلیسی نداریم اما در حال کردن روی خود لرنیت و بخش سرگرمی هستیم. می‌خواهیم بخشی طراحی کنیم که کاربران بتوانند به صورت با هم تعامل داشته باشند و به واسطه‌ی چالش رقابت دانش زبان خود را هم محک بزنند.
