موزه سلطنتی انتاریو تحقیقات جدیدی را فاش کرد که بر اساس فسیلهای حاوی مغز و سیستم عصبی یک شکارچی دریایی به نام Stanleycaris انجام شده است. از این موجود دریایی منقرض شده که حدود 500 میلیون سال زندگی میکرده، به عنوان اجداد حشرات و عنکبوتهای امروزی یاد میشود و این تحقیقات نحوه تکامل حشرات امروزی نسبت به اجداد خود را نشان میدهد.
طبق گزارشهای موجود، این موجود، دو چشم، یک چشم سوم بزرگتر در وسط سر، دهان دایرهای دنداندار با ظاهری ترسناک و پنجههایی با خارهای بسیار ریز داشته اما چیزی که بیشتر از هر چیزی محققان را شگفتزده کرده، سر Stanleycaris است که در 84 مورد از فسیلها، بقایای مغز و اعصاب این موجود منقرض شده پس از 506 میلیون سال همچنان سالم باقی مانده است.
نحوه تکامل مغز حشرات امروزی
فسیلهای جدید نشان میدهند که مغز Stanleycaris از دو بخش Protocerebrum و Deutocerebrum تشکیل شده است که به ترتیب با چشمها و پنجههای جلویی مرتبط هستند. در بندپایان امروزی مانند حشرات، مغز از بخش دیگری با نام Tritocerebrum نیز تشکیل شده که به لب فوقانی متحرک آنها مربوط میشود.
به گفته دانشمندان، هرچند وجود این بخش تغییر بسیار بزرگی محسوب نمیشود، اما نحوه تکامل مغز حشرات را نشان میدهد.
همچنین طبق این فسیلها، Stanleycaris علاوه بر جفت چشمهای معمولی، دارای یک چشم مرکزی بزرگ نیز در جلوی سر خود بوده است. حضور این چشم سوم بزرگ، نشان میدهد که اولین بندپایان از سیستمهای بصری بسیار پیچیدهتری بهره میبردهاند.
«جوزف مویسیوک»، نویسنده این پژوهش از دانشگاه تورنتو توضیح میدهد:
«در حالی که این مغزهای فسیل شده مربوط به دوره کامبرین جدید نیستند، اما این کشف به دلیل کیفیت حفظ شده شگفتانگیز تعدادی زیادی از نمونههای آن، قابلتوجه است. ما حتی میتوانیم جزئیات دقیقی از آن مانند مراکز پردازش بصری و آثاری از اعصاب در زائدهها را نیز تشخیص دهیم. جزئیات آن به قدری واضح است که انگار به لاشه حیوانی که دیروز مرده نگاه میکنیم.»
فسیلهای Stanleycaris در دهههای 1980 و 90 از یک منطقه پر از فسیل با نام Burgess Shale در رشته کوههای راکی کانادا جمعآوری شده است. همچنین در حالی که اکثر فسیلها به صورت استخوانی یا قطعات سخت مانند دندان یا اسکلتهای بیرونی کشف میشود، این فسیلها دارای بافت نرمی هستند که پدیدهای نادر است.