سگها از نظر احساسی خیلی باهوشن و ممکنه افسرده هم بشن. البته افسردگی سگ با آدم یک فرقهایی داره و به اون پیچیدگی نیست، ولی قطعا سگها هم افسرده میشن. بعضی وقتا راحت میشه فهمید که حیوون افسرده شده. مثلا یک سگ میمیره و سگ دیگهتون یکدفعه ساکت میشه و کل روز میره پشت کمد میخوابه.
ولی بعضی وقتا هم تشخیص و درمان افسردگی سگها خیلی راحت نیست، و صاحب حیوون باید از روی علائمی مثل تغییر روحیهاش بعد از اسبابکشی بفهمه که همچین مشکلی پیش اومده. افسردگی معمولا بعد از یک مدت کوتاه خودبخود برطرف میشه، ولی اگه بتونین بهش کمک کنین مسلما خیلی بهتره. شما میتونین با بعضی کارای ساده، به سگ افسردهتون خیلی کمک کنین.
اگر رفتار سگتون جدیدا تغییر کرده و نگران افسرده شدنش هستین، خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و میدونی تو این مقاله تمام اطلاعات مورد نیاز برای فهمیدن دلایل، تشخیص و درمان افسردگی در سگها رو در اختیارتون قرار داده، پس تا انتهای این مقاله رو به دقت بخونین.
از کجا بفهمیم سگمون افسرده شده؟
از کجا بفهمیم سگ ناراحته؟ نشانههای افسردگی سگها ایناست:
تغییرات اشتها
بعضی از سگهای افسرده بیاشتها میشن و وزن کم میکنن. اما بعضیاشون هم از غذا به عنوان یک راهی برای آروم شدن استفاده میکنن و بیشتر غذا میخورن که باعث اضافه وزن میشه. اگه سگتون غذا نمیخوره و نمیدونید علت بی اشتهایی و کم غذا خوردنش چیه، پیشنهاد میکنم حتما مقاله علت غذا نخوردن سگ رو بخونید.
دائم خوابیدن
سگها کلا زیاد میخوابن، ولی معمولا موقعی میخوابن که صاحبشون نباشه. اگه وارد خونه شدین و دیدین سگتون پا نشد و تقریبا هیچ عکسالعملی به برگشتن شما نشون نمیده، احتمالا یک مشکلی پیش اومده.
البته بعضی سگهای افسرده هم برعکس کم خواب میشن.
از دست دادن علاقه
یکی دیگه از علائم افسرده بودن سگ اینه که یکدفعه علاقهش به بازی و پیادهروی یا کارای دیگهای که بهشون علاقه داشت رو از دست میده.
لیسیدن پنجه
لیسیدن یا جویدن بیش از حد پنجه ممکنه به خاطر مشکلات جسمی یا روحی پیش بیاد. خیلی از سگهای افسرده برای این که خودشونو آروم کنن پنجههاشون رو میلیسن یا میجون.
گوشهگیری سگ و مخفی شدن
اگه دیدین چند وقته سگتون خودشو مخفی میکنه یا دوست داره تنها باشه، احتمالا یا مریضی و آسیبدیدگی جسمی داره یا افسرده شده.
عوض شدن رفتار
افسردگی میتونه بسته به شخصیت سگتون، به شکل رفتارهای دیگهای مثل جویدن وسایل، تلاش برای فرار کردن، واکنش شدید به محرکها، دستشویی کردن تو جاهایی غیر از جعبه مخصوصش و حتی پرخاشگری هم ظاهر بشه.
علت افسردگی سگ چیست؟
دلیل افسرده شدن سگ میتونه به بیماری، عامل استرس زا یا تغییرات در محیط پیرامون و یا حتی مرتبط به اختلالات عاطفی باشه که در ادامه تک تک اونا رو بررسی میکنیم.
مشکلات جسمی یا درد
همه علائم افسردگی سگ میتونه به علت مشکلات جسمی هم به وجود بیاد و اول از همه باید با کمک دامپزشک بیماریهای جسمی احتمالی رو تشخیص بدین و درمان کنین. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و به سادگی میتونین با ارتباط گرفتن با دامپزشکای میدونی وضعیت سگتون رو بهشون بگین تا در تشخیص و درمان اون به شما کمک کنن.
غمگین بودن سگ
سگها هم مثل ما به خاطر از دست دادن آدم یا حیوونی که دوستش داشتن ناراحت میشن. مثلا اگه سگ همسایه که باهاش بازی میکرده بمیره، ممکنه سگتون افسرده بشه. دوری سگ از صاحبش هم میتونه باعث افسردگیش بشه.
تغییرات بزرگ
رفتن به یک خونه جدید، تغییر ظاهری محیط اطراف حیوون (مثلا بازسازی خونه) یا حتی تغییر آب و هوا میتونه روی روحیه سگ تاثیر منفی بذاره و باید یک مدتی بگذره تا حیوون با تغییرات محیط سازگار بشه. بعضی وقتا حتی افسردگی سگ بعد از کوتاهی مو هم به وجود میاد چون میبینه قیافه خودش عوض شده.
بیکاری و سر رفتن حوصله حیوون
سگ هم مثل آدم اگه زیاد بیکار بمونه و نتونه انرژی روانیشو تخلیه کنه، به احتمال زیاد افسرده میشه.
ترس
بعضی وقتا سگها ترسشون رو به یک شکل دیگه نشون میدن چون سعی دارن که وحشتزده به نظر نرسن. مثلا ممکنه برای محافظت از خودشون، مخفی و گوشهگیر بشن.
افسردگی یا دور بودن صاحبشون
اگه صاحب سگ خودش افسرده باشه یا زیاد از حیوون دور بمونه، ممکنه سگ هم افسردگی بگیره. این حالت تقریبا شبیه اضطراب جدائیه، فقط حیوون به جای این که بدرفتاری کنه افسرده میشه. اضافه شدن یک عضو جدید به خانواده هم میتونه باعث فشار روانی و افسردگی سگها بشه.
اختلال عاطفی فصلی (SAD)
این مشکل تو زمستون و به علت تغییرات نور خورشید به وجود میاد. افسردگی سگها تو فصل زمستون بیشتر شایعه.
بعضی دلایل دیگه مثل روشهای آموزشی نامناسب یا نوع شخصیت سگ هم ممکنه باعث افسردگی بشن. بعضی وقتا هم بدون این که هیچ دلیل مشخصی وجود داشته باشه، سگ افسرده میشه.
برای درمان افسردگی سگ چه باید کرد؟
اولین قدم اینه که بفهمیم مشکل چیه، مثلا:
- آیا تغییر بزرگی تو زندگی سگ اتفاق افتاده؟
- سگتون به اندازه کافی فعالیت جسمی و سرگرمی فکری داره؟
- آیا خود شما به اندازه قبل برای سگتون وقت میذارین؟
بعد باید علت افسردگی رو برطرف کنین و اگه امکانش نیست (مثلا اگه خونهتون رو عوض کردین یا یک نفر که سگ خیلی دوستش داشته از دنیا رفته)، باید بیشتر از قبل بهش برسین و چیزهای سرگرم کننده زیادی براش فراهم کنین تا حواسش پرت بشه و کم کم به شرایط جدید عادت کنه.
سعی کنین تغییراتی به وجود بیارین که زندگی دوباره براش جالب و سرگرم کننده بشه. مثلا یکی از بهترین کارایی که میتونین انجام بدین اینه که با هم بازی و ورزش کنین. بازی کردن با سگهای دیگه هم خیلی خوبه.
البته یادتون باشه که ناز و نوازش یا راحت بودن بیش از حد سگ هم ممکنه افسردگیش رو بیشتر کنه. برای حیوون وقت بذارین ولی طبق برنامه خودتون عمل کنین و دائم در خدمت سگتون نباشین.
اگه سگ شما به خاطر از دست دادن همنوع خودش افسرده شده، شاید بد نباشه که یک سگ دیگه بیارین خونه. ولی مشکل اینه که اگه حیوون سگ جدید رو قبول نکنه ممکنه اوضاعش بدتر بشه. بعضی وقتا ورود یک سگ جدید میتونه برای سگ قبلیتون استرس و ناراحتی بیشتری به وجود بیاره. پس این کار رو باید با احتیاط و دقت زیادی انجام بدین.
اگه هیچ کدوم از این کارا کمکی نکرد حتما از دامپزشک کمک بگیرین. بعضیا فکر میکنن که دارو چیز خوبی نیست، ولی بعضی موارد هست که دارو بهترین گزینه برای درمان افسردگی سگه. متخصص رفتارشناسی حیوانات هم میتونه خیلی بهتون کمک کنه.
بررسی دقیقتر راههای کمک به سگ افسرده
۱- مطمئن شین که بیماری یا مشکل جسمی نداره
تشخیص بیماری جسمانی حیوانات گاهی اوقات خیلی سخته. اما باید از این بابت مطمئن شین. اگر لازمه سگ رو برای چکاپ ببرین دامپزشکی و در صورتی که هر کدوم از انواع بیماری سگ رو داشت، خیلی سریع به اقدامات درمانی بپردازین.
۲- اگه حوصله سگتون سر رفته، بهش کمک کنین
اگه سگها به اندازه کافی از نظر فکری و ذهنی تحریک نشن ممکنه خیلی زود حوصلهشون سر بره و بعد هم افسرده شن. ذات سگها اینطوریه که باید انرژی اضافیشون رو تخلیه کنن و حس کنجکاویشون ارضا بشه. یک چیز تازه، مثلا یک اسباببازی جدید یا ظرفهای غذایی که حیوون باید خودش راه درآوردن غذا ازشون رو پیدا کنه میتونن مدتها سگ رو از فکر و خیال بیخودی بیرون بیارن. اگه زیاد برای بازی کردن با سگ فرصت ندارین، مقالهی سگهایی که تحمل تنهایی دارند رو از دست ندین چون نژادهای مستقلی که مناسب زندگی کارمندی هستن و در واقع میتونن ساعتای زیادی تنها تو خونه بمونن رو کامل براتون میگه.
۳- برنامه تمرینی منظم داشته باشین
اگه روال عادی زندگی سگ تغییر کرده و همین مساله باعث ناراحتی و نگرانیش شده، سعی کنین تو یک ساعت مشخص از روز با هم پیادهروی یا ورزش داشته باشین تا حیوون حس کنه زندگیش یک خورده نظم پیدا کرده. ضمنا فعالیت بدنی باعث تخلیه انرژی سگ و تولید اندورفین (هورمون شادی) تو بدنش میشه و از چاق شدنش هم جلوگیری میکنه.
۴- اگه براتون ممکنه اجازه بدین سگتون بیشتر با همنوعاش رفت و آمد داشته باشه
سگ یک موجودات اجتماعیه و به شکل گلهای زندگی میکرده، پس رابطه داشتن با سگهای دیگه براش لازمه.
۵- روی آموزش و تربیت سگ متمرکز بشین
یک کم بیشتر وقت گذاشتن برای آموزش سگتون باعث میشه که حس کنه تو زندگیش هدفی داره و روحیهش خیلی بهتر بشه. هر چقدر بیشتر بتونید روی تربیت سگ وقت بزارید، مشکلات کمتری برای نگهداری از اون خواهید داشت.
۶- یک شیرینکاری تازه بهش یاد بدین
یک راه عالی برای تخلیه انرژی اضافه سگ اینه که شیرینکاریهای جدیدی بهش یاد بدین. این کار میتونه تا چند وقت فکر حیوون رو مشغول کنه و در ضمن زمانی که با هم میگذرونین هم خیلی برای روحیهش خوبه. یک فایده دیگه این کار اینه که سگتون میتونه مرتب با انجام شیرینکاریها جایزه بگیره و کلی ذوق کنه.
۷- رفتارهای مثبت سگتون رو تشویق کنین
یک نکته خیلی مهم اینه که فقط رفتارهای مثبت سگ رو تشویق کنین. اگه هر وقت حالش بد بود برای روحیه دادن بهش چیزی بدین یا محبت کنین، ممکنه حیوون فکر کنه ناراحت بودن مساوی با جایزه و محبت شماست.
پس حتما حواستون باشه که صبر کنید تا سگتون فعالیتی از خودش نشون بده و بعد بهش جایزه بدین تا به فعالیت بیشتر تشویق بشه.
۸- داروهای طبیعی و مکملها رو امتحان کنین
اسیدهای چرب ضروری امگا ۳ و امگا ۶ خواص خیلی زیادی دارن و یکی از خواصشون اینه که خلق و خو و روحیه رو بهتر میکنن. بدن سگ نمیتونه خودش این مواد رو بسازه و باید چیزایی مثل روغن ماهی یا مکمل بهش بدین.
پروبیوتیکها هم یک نوع دیگه از مکملها هستن که میتونن روحیه رو بهتر کنن. میلیاردها باکتری تو روده سگها زندگی میکنن که بعضیاشون مواد مفیدی از جمله اندورفینها رو تولید میکنن. پروبیوتیکها کمک میکنن که جمعیت باکتریهای مفید روده بیشتر بشه.
۹- حواستون به غذا خوردن حیوون باشه
افت قند خون میتونه روحیه سگ رو خراب کنه. پس زمان غذا خوردن باید طبق برنامه باشه و تاخیر نیفته. خود غذا هم باید کیفیت خوبی داشته باشه تا از افتادن قند خون جلوگیری کنه. اگه افسردگی باعث بیاشتهایی سگ شده، میتونین یک مقدار استخون تازه رو مثل آبگوشت بپزین و آبش رو با غذای حیوون قاطی کنین تا خوشطعمتر بشه.
۱۰- به غریزه سگتون توجه کنین
سگها ذاتا حیوونای شکارچی هستن و اگه بتونن از این غرایز طبیعیشون استفاده کنن، روحیهشون بهتر میشه. مثلا میتونین توی حیاط یک مقدار دونه بریزین تا پرندهها برای غذا خوردن بیان و سگتون این پرندهها رو تماشا کنه و هیجان شکار تو وجودش زنده بشه. بعضی اسباببازیهای سگ هم هستن که به خاطر بوها یا صداهای خاصشون، سگ حس میکنه یک طعمه رو شکار کرده. حتی بازی با نور لیزر هم میتونه این واکنش غریزی سگ رو زنده کنه.
۱۱- موسیقی
موسیقی میتونه خیلی روی سگها تاثیر بذاره (چه مثبت و چه منفی). موسیقی آروم میتونه به حیوون آرامش بده. تحقیقات دانشگاه گلاسگو نشون داده که سگها مخصوصا از موسیقی رگا و سافت راک خوششون میاد و مثبتترین رفتارها رو نشون میدن، اما هر سگی هم ممکنه سلیقه خاص خودشو داشته باشه.
فقط حواستون باشه که یک آهنگ رو دائم تکرار نکنین چون بعد از یک مدت باعث ناراحتی و اضطراب میشه.
۱۲- درمان دارویی
اول اینو بگم که بدون نسخه دامپزشک اصلا نباید به سگتون دارو بدین (مخصوصا سگ باردار یا شیرده).
دامپزشکها معمولا بعضی داروهای افسردگی انسان مثل آمی تریپتیلین، دوکسپین یا فلوکستین رو برای سگ تجویز میکنن.
افسردگی بعد از زایمان در سگها
افسردگی ممکنه بلافاصله بعد از زایمان سگ ایجاد بشه و اگه درمانش نکنین یک مدت طولانی هم باقی بمونه.
علت افسردگی سگ ماده بعد از زایمان چیه؟
افسردگی بعد از زایمان میتونه به خاطر تغییرات هورمونی به وجود بیاد.
یک علت دیگه هم استرسه. بالا رفتن وزن، تغییرات هورمونی و خود زایمان همگی میتونن خیلی استرسزا باشن. در ضمن اگه سگتون ذاتا روحیه استرسی داشته باشه یا قبلا مشکلاتی داشته که استرس شدیدی بهش وارد شده، احتمال بیشتری هست که بعد از زایمان افسردگی بگیره.
علائم افسردگی سگ ماده بعد از فارغ شدن از بارداری
توجه و علاقه نشون ندادن به تولهها
اگه سگ مادر به تولههاش نمیرسه (مثلا تمیزشون نمیکنه، توجهی بهشون نداره یا حتی بهشون شیر نمیده)، احتمال داره که افسردگی بعد از زایمان گرفته باشه. ممکنه سگتون همیشه کنار تولههاش دراز هم بکشه، ولی وقتی دقت میکنین میبینین که خیلی باهاشون کاری نداره. حواستون باشه که ببینین به تولهها علاقه نشون میده، مواظبشون هست و همش چک میکنه که مطمئن بشه حالشون خوبه، و اونا رو نزدیک خودش نگه میداره، یا این که فقط دراز کشیده و به هیچی توجه نداره.
البته بعضی وقتا ممکنه سگ مادر فقط به یکی دوتا از تولههاش علاقهای نشون نده که این نشونه افسردگی نیست.
خواب زیاد
زایمان و مراقبت از تولهها حیوون رو خسته میکنه، ولی دائم خوابیدن هم طبیعی نیست. سگ مادر باید هی بیدار بشه و وضعیت تولهها رو چک کنه، ادرار یا مدفوع کنه و غذا بخوره، و هر چی هم که از زمان زایمانش میگذره باید خواب و استراحتش کمتر بشه. اگه متوجه شدین سگتون کل روز فقط خوابه و حتی وقتی که تولهها صداش میکنن هم دوست نداره پا شه و ببینه چه خبره، ممکنه افسرده شده باشه.
از دست دادن اشتها
سگ مادر دوست نداره از تولههاش دور بشه، ولی اگه مشکلی نداشته باشه برای خوردن غذا یا آب این کارو انجام میده. البته شما هم باید ظرف غذا و آب رو جایی بذارین که خیلی راحت بتونه ازشون استفاده کنه تا استرسش کم بشه. اگه ظرفها نزدیک بود ولی بازم دیدین سگتون تو چند روز اول خیلی غذا یا آب نمیخوره، احتمال زیادی هست که افسردگی گرفته باشه.
اضطراب
سر و صدای زیاد (زوزه کشیدن یا پارس کردن) معمولا نشونه استرسه. همینطور سگهای مضطرب ممکنه دائم یک نقطه بدنشون رو لیس بزنن تا حدی که این کار حتی باعث تحریک پوست یا ریختن موهای اون نقطه میشه.
شاید هم ماده سگتون ناآروم و بداخلاق یا عصبی شده یا سعی داره خودشو مخفی کنه. این رفتارها همگی میتونه علامت اضطراب باشه که با افسردگی بعد از زایمان کاملا ارتباط داره.
پرخاشگری
پرخاشگری سگ از دوره بارداری تا بعد از شیر گرفتن تولهها بیشتر میشه و حتی در مقابل صاحبشون هم بیشتر پرخاشگری نشون میدن. ولی اگه این مساله بیش از حد شدید یا طولانی بشه (یعنی تا بعد از شیر گرفتن تولهها)، ممکنه نشون بده که حیوون افسردگی بعد از زایمان گرفته.
اگه سعی کنین تولههای شیرخوار رو از مادر جدا کنید یا بهشون دست بزنین، مادرشون ناراحت میشه و خرخر میکنه و شاید هم آروم دستتون رو با دهنش یک فشاری بده. پرخاشگری در این حد طبیعیه. ولی اگه مثلا سگ مادر علنا سعی کنه گازتون بگیره یا اجازه نده توی اتاق بمونین، پرخاشگریش بیش از حده.
درمان افسردگی سگ بعد از زایمان
درمان افسردگی بعد از زایمان با همون روشهای قبلی انجام میشه، ولی به بعضی نکات خاص این دوران هم باید توجه داشته باشین، مثلا:
نوازش کردن
نوازش کردن سگ باعث آرامش حیوون میشه و تولید یک نوع ماده به اسم دوپامین رو هم توی مغزش بیشتر میکنه که احساس شادی به وجود میاره. فقط این کار رو باید موقعی انجام بدین که از تولهها دور شده.
یک راه خروجی در نظر بگیرین که سگ مادر بتونه بره بیرون ولی تولههاش نتونن خارج بشن. اینطوری حیوون برای غذا خوردن یا کارای دیگه یک خورده از تولهها فاصله میگیره، البته خیلی کم و در حدی که بتونه اونا رو ببینه تا استرس پیدا نکنه. وقتی ازشون دور شد نوازشش کنین.
بازی کردن
سگها عاشق بیرون رفتن و پیادهروی هستن. سعی کنین هر روز یک یا دو بار سگ مادر و تولههاش رو بیرون ببرین، ولی خیلی طول نکشه وگرنه مضطرب میشن. بازی با شما یا با اسباببازی هم میتونه خیلی کمک کننده باشه.
خلاصه
سگها هم مثل آدما ممکنه به دلایل مختلف افسرده بشن. اگه دیدین سگتون دیگه به کارایی که قبلا دوست داشت علاقهای نداره یا بیاشتها و بیحوصله و خوابآلود شده، ممکنه افسرده شده باشه. این علائم میتونه به خاطر مشکلات جسمی هم پیش بیاد پس اول باید ببریدش پیش دامپزشک تا مطمئن شین که بیماری جسمی نداره. اگه مطمئن شدین که افسرده است، بیشتر براش وقت بذارین و سرگرمش کنین. از موسیقی و بعضی مکملها هم میتونین استفاده کنین و اگه هیچکدوم اینا جواب نداد برای درمان افسردگی سگ به دامپزشک مراجعه کنید تا براش دارو بگیرین.
برای سگتون پیش اومده که افسردگی بگیره؟ برای درمان افسردگی در سگ خونگیتون چه کارهایی کردین؟ تجربیاتتون رو با ما و بقیهی کاربرا به اشتراک بذارین. اگر سوالی هم داشتین تیم میدونی همیشه در خدمت شماست.