دنیای اقتصاد: در شرایطی داخلیسازی قطعات وارداتی، در دستور کار خودروسازان قرار گرفته که واردات قطعات خودروهای چینی، ارز قابلتوجهی از کشور خارج میکند. آنچه مشخص است دولت در داخلیسازی قطعات خودرو که در بسته حمایتی خود تاکید فراوانی بر آن دارد دو هدف اساسی را دنبال میکند؛ هدف اول تامین قطعات وارداتی برای تداوم تولید و هدف دوم کاهش ارزبری از این ناحیه است.
طبق محاسباتی که وزارت صنعت انجام داده، زنجیره خودروسازی کشور به بیش از دو میلیارد دلار ارز احتیاج دارد، با این حال میتواند ۱.۴ میلیارد دلار آن را بهواسطه جایگزینی واردات از مسیر داخلیسازی، صرفهجویی کند. در واقع وزارت صنعت عقیده دارد که اگر خودروسازان و قطعهسازان به سمت تولید داخل بروند، میتوانند ارزبری قطعات را به شدت کاهش دهند، بر همین اساس دو شرکت ایران خودرو و سایپا سال گذشته با حمایت وزارت صنعت فراخوانی در راستای بهرهگیری از توان علمی و دانش فنی برای بومیسازی قطعات خودرو انجام دادند و اقدام به دعوت از شرکتهای دانش بنیان و قطعهسازان توانمند در این زمینه کردند. هر چند برخی قطعهسازان اعلام کردند که دستیابی به هدف مذکور خارج از توان این شرکتها نیست با این حال به گفته برخی فعالان صنعت خودرو در شرایط کنونی نقدینگی لازم برای انجام این ماموریت فراهم نیست؛ اما همانطور که گفته شد وزارت صنعت با هدف تداوم تولید و همچنین کاهش ارزبری در صنعت خودرو داخلیسازی را به شدت دنبال میکند حال این سوال مطرح است که وزارت صنعت چه برنامهای را برای کاهش ارزبری محصولات مونتاژی بهخصوص در مورد خودروهای چینی دنبال میکند؟ داخلیسازی محصولات چینی همیشه بهعنوان چالشی در صنعت خودروی کشورمان مطرح بوده است؛ بهطوریکه تولیدکنندگان این محصولات بیشتر ترجیح دادند که قطعات خودروهای تولیدی خود را وارد کنند تا از توان قطعهسازان داخلی بهره ببرند. با این حال وزارت صنعت پس از برجام و قرار دادن شروطی برای تولید و مونتاژ خودرو محصولات خارجی در کشور، تولیدکنندگان چینی را برای داخلیسازی و استفاده از قطعات داخلی تحت فشار قرار داد؛ بهطوریکه این شرکتها اعلام کردند داخلیسازی ۲۰ درصدی را در برنامه تولید خود دارند. به اذعان برخی از دستاندرکاران تولید محصولات چینی در ایران، سفارش قطعات از ایران برای آنها هزینه بر است و آنها ترجیح میدهند که از قطعات وارداتی بهره ببرند. از سوی دیگر قطعهسازان هم بهدلیل تیراژ اندک این خودروها چندان تمایلی به همکاری با این شرکتها از خود نشان ندادند. با تمام این تفاسیر اما ظاهرا در شرایط تحریم نیز شرکتهای چینی همچنان به داخلیسازی ۲۰ درصدی پایبند هستند.
هر چند تولید این خودروها افت قابلتوجهی را از سال گذشته به خود دیده و چشمانداز روشنی نیز برای تداوم تولید ارائه محصولات چینی در کشور تصور نمیشود با این حال وزارت صمت بر الزام داخلیسازی ۲۰ درصدی خودروهای تولیدی در ایران تاکید دارد؛ بهطوریکه روز گذشته فرشاد مقیمی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با خبرگزاری مهر با اشاره به الزام خودروسازان چینی مبنیبر افزایش سطح داخلیسازی خودروهای تولیدی در ایران تاکید کرده که داخلیسازی خودروهای خارجی تولیدی در ایران از جمله چینیها، حداقل باید ۲۰ درصد باشد.
فرشاد مقیمی با بیان اینکه داخلیسازی خودروهای چینی متوقف نشده است، گفت: تمام خودروهای خارجی که در ایران وارد و تولید میشوند، باید داخلیسازی حداقل ۲۰ درصدی را انجام دهند؛ بنابراین این سیاست در مورد هیچ خودروسازی از جمله چینیها، متوقف نشده و البته این درصد، یک نقطه شروع است.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به این سوال که در دوره مدیریت قبلی معاونت صنایع وزارت صمت، میزان داخلیسازی برای خودروهای چینی در سال ۹۷ معادل ۴۰ درصد اعلام شده بود و اکنون داخلیسازی ۲۰ درصدی برای خودروسازان چینی بسیار پایین است، گفت: وقتی خودرویی میخواهد داخلیسازی شود، باید قطعهسازان هم ظرفیت آن را ایجاد کنند؛ اما این داخلیسازی از ۲۰ درصد شروع شده و بسته به نوع خودرو ممکن است افزایش یافته و ارتقای آن، در مدت زمان متفاوتی صورت گیرد و در برخی موارد هم، زمان کوتاه یا بلند شود. وی همچنین تصریح کرده که ممکن است در بازه زمانی شش ماهه، داخلیسازی به درصد بالاتری برسد و ممکن است در جاهای دیگری هم ظرفیت پایینتر باشد و این کار با کندی بیشتری پیگیری شود.
مقیمی ادامه داده که افزایش داخلیسازی باید در یک بازه زمانی صورت گیرد، به این معنا که خودرویی که امروز وارد کشور ارائه میشود، باید از ۲۰ درصد داخلیسازی شروع کند؛ اما برخی از خودروهایی که در گذشته وارد کشور شده بودند، درصد بالایی از بومیسازی را ندارند. وی در پاسخ به این سوال که اکنون سقف داخلیسازی خودروهای چینی چند درصد است، گفت: در این رابطه باید با آمار و ارقام سخن گفت.