سیستم «Crawl Control» یا «کنترل حرکت خزشی» به یکی از فناوریهای شرکت تویوتا اطلاق میشود که در مسیرهای ناهموار به راننده کمک میکند. این سیستم که نام خود را از ورزش «Rock Crawling» به معنای عبور خودروهای مخصوص بهشکل آهسته و سینهخیزوار از روی موانع صعبالعبور گرفته است، درحقیقت کاربری مشابه سیستم کروزکنترل دارد اما این قابلیت را در مسیرهای آفرود و خارج از جاده در اختیار راننده قرار میدهد.
خودروسازی تویوتا سیستمی را توسعه داده است که با استفاده از آن، راننده میتواند سرعت خودروی شاسیبلند یا آفرودش را در سطوح عبوری گوناگون کنترل کند. همین مورد به رانندگان این اجازه را میدهد که بهجای تمرکز روی میدونی گاز، روی فرماندهی و یافتن مسیر مناسب برای گذر از موانع تمرکز بیشتری داشته باشند. این ویژگی که نخستینبار در سال ۲۰۰۸ رونمایی شد، قابلیت کاربری در مسیرهای ماسهای، برفی، سنگی و گلولای را نیز دارد.
سیستم کرال کنترل برای وارسی شرایط گوناگون مسیر از سنسور استفاده میکند؛ سپس تنظیمات بخشهای مختلف خودرو را با توجه به مسیر پیش رو تنظیم میکند. این تنظیمان شامل شتاب و ترمزگیری در هر چرخ میشود. تویوتا مدعی شده که این ویژگی بهویژه برای حرکت در مسیرهای ماسهای نرم که خودرو ممکن است در آن گیر بیافتد مفید خواهد بود. این سیستم بهخاطر کنترل جداگانه هر چرخ، کاربری مفیدتر و موثرتری را نسبتبه سیستم چهارچرخ محرک «۴WD» نشان میدهد.
کرال کنترل چگونه کار میکند؟
سیستم کنترل حرکت خزشی کار خود را بهشکل هماهنگ با سیستم پایداری الکترونیک موسومبه «ESC» انجام میدهد. حسگرهای سیستم ESC دادههای گوناگونی را برای سیستم کرال کنترل آماده میکنند که شامل اطلاعات سرعت هر چرخ و حسگر ترمز آنها میشود. این حسگرها وظیفه سنجش چرخشهای غیرعادی و اضافه هر چرخ را در مسیرهای گوناگون برعهده دارند. توانایی این حسگرها در شناسایی چرخش اضافه چرخ به کرال کنترل کمک میکند که مقدار نیروی موردنیاز برای هر چرخ بهمنظور حرکت خودرو رو به جلو را تعیین کند.
کنترل حرکت خزشی در محدوده سرعتی معادل ۱.۶ تا ۸ کیلومتر بر ساعت عمل میکند که توسط راننده و از درون کابین تعیین میشود. برای فعالسازی این ویژگی، راننده باید درحالی که دنده خودرو خلاص است، پایش را روی ترمز قرار دهد؛ سپس جعبه انتقال را روی ۴ کم (low) قرار داده و Crawl Control را با استفاده از دکمه زیر آینه عقب فعال کند.
تویوتا در ساخت این سیستم ترجیح داده است که در کنترل حرکت خزشی بهجای انتخاب یک نوع چسبندگی، باید سرعتهای متفاوت در مسیرهای گوناگون مورداستفاده قرار گیرند. برای نمونه، سرعت ۱.۶ کیلومتر بر ساعت (۱ مایل بر ساعت) مناسب مسیرهای صخرهای، برف انباشتها و مسیرها حاوی سنگریزه در سراشیبی است. تنظیمات ۲ مایل بر ساعت به مسیرهای برف انباشت در سربالایی تخصیص داده شده است. تنظیمات ۳، ۴ و ۵ مایل بر ساعت (معادل ۸ کیلومتر بر ساعت) نیز به گذر از برف، گلولای، شن و ماسه، آبگرفتگی، علفزار، مسیرهای حاوی برف انباشت و سربالاییهای دارای سنگریزه کمک میکند.
دارندگان خودروهای تویوتا باید این مهم را درنظر بگیرند که کنترل حرکت خزشی نباید در مسیرهای طولانی و برای مدت زیادی بهصورت مداوم مورداستفاده قرار گیرد؛ چراکه هدف اصلی این سیستم کمک به راننده برای گذر از مسیرهای صعبالعبور کوتاه است. به همین دلیل، تویوتا مدت زمان استفاده مداوم از کرال کنترل را به حداکثر ۱۲ دقیقه محدود کرده است. این سیستم با قراردادن پا برروی میدونی ترمز بهطور موقت غیرفعال میگردد اما بهمحض اینکه پای راننده از روی آن میدونی برداشته شود، سیستم نیز بهکار میافتد. درصورتی هم که راننده درحالیکه سیستم کنترل حرکت خزشی را روشن گذاشته باشد و به سرعت بیشاز ۲۴ کیلومتر بر ساعت (معادل ۱۵ مایل بر ساعت) برسد، سیستم یادشده بهطور خودکار و موقت غیرفعال خواهد شد.
چه زمانی باید از کرال کنترل استفاده کرد؟
کرال کنترل برای استفاده در مسیرهای جادهای طراحی نشده است. این ویژگی تنها مخصوص استفاده در مسیرهای سختی است که نیازمند رانندگی با سرعتهای پایین هستند؛ آن هم برای مدتی محدود! رانندگان باید زمانی از کنترل حرکت خزشی استفاده کنند که تمرکز روی گاز دادن کار آنها را دشوار میکند و جهتیابی درست میان موانع کاری دشوار محسوب میشود.
تویوتا معتقد است که این سیستم به راننده اجازه میدهد تا از سواری خود لذت ببرد اما بهتر از به آن بهعنوان یک ویژگی امنیتی-کاربردی نگاه کنید تا یک ویژگی تفریحی.
سیستم Multi-Terrain Select تویوتا چیست؟
Multi-Terrain Select تویوتا (MTS) وظیفه دارد تا برای عبور مناسب خودرو از مسیرهای گوناگون، سیستم جسبندگی و سایر تنظیمات خودرو را تنظیم کند. این سیستم تنظیمات مخصوص مسیرهای صخرهای، برفی، صخرهای-گلی، صخره لغزنده و خاک-ماسه را در خود جای داده است. MTS درکنار کرال کنترل به انجام وظیفه میپردازد؛ چراکه درحالیکه کنترل حرکت خزشی سرعت هر چرخ را تعیین میکند، MTS تنظیمات بخشهای دیگر خودرو را به دست میگیرد و البته، هر دو این سیستمها در ارتباط با سیستم کنترل پایداری خودرو فعالیت میکنند. ناگفته نماند که MTS برای کنترل چرخش اضافه چرخ، میزان سوخت ورودی به موتور و سیستم کنترل جسبندگی را نیز مدیریت میکند.
کدام خودروهای تویوتا به کرال کنترل مجهزاند؟
تویوتا برای تمام خودروهای آفرود خود این سیستم را درنظر گرفته است؛ بنابراین تویوتا تاکوما، توندرا، ۴Runner و لندکروزر بهصورت استاندارد به این فناوری تجهیز شدهاند. این شرکت کنترل حرکت خزشی را بهگونهای توسعه داده است که بههمراه دیگر ویژگیهای آفرود سیستم TRD (Toyota Racing Development) بهخوبی کار کند. خوشبختانه کرال کنترل مانع انجام وظیفه هیچ یک از سیستمهای کمکی مانند دستیار حرکت در تپه، سیستم دوربین Multi-Trrain و سیستم فنربندی آفرود نخواهد شد.
خلاصه
به لطف سیستمهایی چون کرال کنترل، MTS و دیگر ویژگیهای آفرود تویوتا، حتی افراد آماتور نیز میتوانند از مسیرهای دشوار بهراحتی عبور کنند. این سیستمها که تنها به شرایط خارج جادهای محدود شدهاند به رانندگان کمک میکنند که از کنار، درون و روی برخی موانع دشوار عبور کنند. در ابتدا استفاده از کرال کنترل حتی برای هواداران سرسخت آفرود نیز میتواند کمی چالشبرانگیز باشد؛ چراکه باید بهجای تمرکز روی میدونی گاز، صرفا روی انتخاب مسیر تمرکز کنند.