ستاره شناسان به شدت نگران حضور ماهواره های استارلینک در مدار زمین هستند!

به‌تازگی، ستاره‌شناسان در مورد تأثیر این ماهواره‌ها که همانند صورت‌های فلکی هستند، در مشاهدات نجومی زمینی ابراز نگرانی کرده‌اند. چگونگی افزودن ماهواره‌ها به یک مدار از پیش متراکم نیز موضوع دیگری است که باعث افزایش نگرانی‌ها در مورد مجموعه ماهواره‌های استارلینک شده است.

نگرانی‌های متعدد در مورد این منظومه ماهواره‌ای همچنین باعث به وجود آمدن بحث‌هایی در مورد رعایت موازین اخلاقی توسط شرکت اسپیس‌ ایکس که به‌طور یک‌جانبه ظاهر آسمان شب را تغییر می‌دهد، شد.

تعداد فراوان ماهواره‌های مستقر شده در فضا توسط استارلینک ممکن است منجر به افزایش خطرات زباله‌های فضایی ناشی از قرار دادن هزاران ماهواره در مدار و ایجاد برخوردهای ماهواره‌ای شود. اسپیس ایکس گفته است که بیشتر ماهواره‌ها در ارتفاع‌های پایینی پرتاب می‌شوند و انتظار می‌رود که ماهواره‌های ناکارامد ظرف پنج سال بدون پیشرانه از مدار خارج شوند.

استارلینک در حال حاضر در تعدادی از کشورها فعال است و حتی برای ارائه اینترنت در شرایط اضطراری، مانند اوکراین پس از تهاجم روسیه به آنجا، استفاده شده است. با این حال، همه از ایده ماهواره‌هایی که اینترنت جهانی را ارائه می‌کنند، راضی نیستند، به‌خصوص ستاره شناسان. موضوع اصلی استفاده از شمار زیادی از ماهواره‌هاست که با هم کار می‌کنند و صورت فلکی ماهواره‌ای را تشکیل می‌دهند.

اسپیس ایکس تنها یکی از شرکت‌هایی است که روی این مفهوم کار می‌کند و استارلینک به صورت فلکی دیگری مانند OneWeb، Boeing و Amazon ملحق خواهد شد. این پروژه‌ها فقط شامل پرتاب یک یا دو ماهواره نیستند، بلکه هزاران عدد از آن‌ها را شامل می‌شوند و هر ماهواره پرتاب شده، مشکلات بالقوه‌ای برای ستاره‌شناسان ایجاد می‌کند.

مسئله بزرگ این است که این ماهواره‌ها، که از فلز ساخته شده‌اند، بسیار بازتابنده هستند. هنگامی که نور خورشید به آن‌ها برخورد می‌کند، منعکس می‌شود و ماهواره را هنگام تماشای نزدیک به آسمان شب قابل مشاهده می‌کند. این مشکل بلافاصله پس از پرتاب ایجاد می‌شود و تصاویر گرفته شده توسط تلسکوپ‌های زمینی رگه‌های روشنی از نور ناشی از ماهواره‌های اخیراً پرتاب شده را نشان می‌دهند. وجود این رگه‌ها با توانایی دانشمندان برای نگاه کردن به آسمان برای کسب اطلاعات در مورد مفاهیم فراتر از زمین و کیهانی تداخل دارند.

کلارا مارتینز واسکز، یکی از ستاره‌شناسان رصدخانه شیلی، در مورد مشکلات ناشی از ماهواره‌های استارلینک اظهار نگرانی کرد و گفت: «شب گذشته ما شاهد شمار زیادی از ماهواره‌های استارلینک بودیم که از آسمان رد شدند. این اتفاق سبب شد نوردهی دوربین انرژی تاریک DECam تا حد زیادی به وسیله‌ این ماهواره‌ها مختل شود.» همچنین در هفته گذشته شماری از ماهواره‌های استارلینک اختلال گسترده‌ای را در روند انجام رصدهای نجومی ایجاد کردند.

مشکلات ناشی از تعداد زیاد ماهواره‌های استارلینک

ماهواره‌های بازتابنده تنها مشکلی نیستند که باعث نگرانی ستاره شناسان شده‌اند. دومین مشکل ناشی از صور فلکی ماهواره‌ای استارلینک تداخل با تلسکوپ‌های رادیویی است. تلسکوپ‌های رادیویی می‌توانند امواج رادیویی بسیار ضعیف را از منابع بسیار دور تشخیص دهند، بنابراین باید به‌طور خاصی حساس طراحی شوند.

قوانینی وجود دارد که سخت افزار فرکانس‌های رادیویی می‌تواند در آن کار کند، اما مشکلی به نام انتشار فرکانس وجود دارد که در آن ماهواره‌ها مقدار کمی امواج رادیویی را در فرکانس‌هایی که فراتر از آن کار می‌کنند، منتشر می‌کنند. این انتشار فرکانس، یک‌سری نویز به پس‌زمینه اضافه می‌کند که سبب می‌شود دریافت اطلاعات حساس برای ستاره‌شناسان رادیویی سخت‌تر شود.

البته مشکلات ناشی از استقرار ماهواره‌ها موضوع جدیدی نیست و در اوایل سال ۲۰۱۹ نیز با فرستادن اولین دسته از ماهواره‌های استارلینک به مدار زمین، مشکل مشابهی به وجود آمد. جامعه نجوم و ستاره‌‌شناسی آمریکا (AAS) نیز نسبت به راه‌اندازی پروژه اینترنت جهانی استارلینک ابراز نگرانی کرده است و گفته که این منظومه‌ی ماهواره‌ای می‌تواند رصدهای ستاره‌شناسان از آسمان شب را به‌شدت با اختلال مواجه کند.

یک مشکل دیگر نیز وجود دارد، اگرچه این فقط مختص صورت فلکی ماهواره‌ای نیست! این مشکل مربوط به زباله‌های فضایی می‌شود. مقدار فزاینده‌ای از زباله‌ها که در فضای فراتر از سیاره ما شناور هستند، در نهایت کاوش در فضا را سخت‌ و سخت‌تر می‌کنند.

افزایش تعداد ماهواره‌ها می‌تواند به معنی زباله‌های فضایی بیشتر باشد؛ مگر اینکه شرکت‌ها در مورد اطمینان از اینکه ماهواره‌هایشان دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و به طور قابل کنترل از مدار خارج می‌شوند، برنامه‌ریزی کنند. همانطور که اتحادیه بین المللی نجوم اشاره می‌کند، توانایی رصد و کسب اطلاعات از ستارگان نه تنها برای تحقیقات علمی، بلکه برای رفاه انسان نیز حائز اهمیت است.

در پاسخ به این نگرانی‌ها، شرکت اسپیس ایکس اعلام کرد که در طراحی جدید ماهواره‌های خود رنگ بدنه آن‌ها را مشکی خواهد کرد تا میزان روشنایی و ایجاد اختلال این ماهواره‌ها را به حداقل برساند. متخصصان این راهکار را مؤثر ندانسته‌اند؛ زیرا برخی از رصدخانه‌ها از ابزارهای بسیار حساسی برای رصد کم‌نور‌ترین اجرام کیهانی استفاده می‌کنند.

با تمام این سخنان، به نظر می‌رسد این مجموعه‌های ماهواره‌ای به‌همراه خوشه‌های ماهواره‌ای عظیم دیگر به‌زودی به بخش عادی از آسمان شب تبدیل خواهند شد. با این وجود، از حقوق مردم برای تحسین زیبایی‌های طبیعی ستاره‌ها و سایر اجرام آسمانی گرفته تا نقش مهمی که آسمان شب در فرهنگ‌ها و مذاهب بسیاری از مردم بومی ایفا می‌کند، ستاره شناسان در مورد راه‌هایی که شرکت‌ها می‌توانند سبب ایجاد اختلال شوند، نگرانی‌هایی را مطرح می‌کنند و به‌دنبال راه حلی برای رفع مشکلات ناشی از این موضوع هستند.