زلزله به طول چند ماه؛ تجربه‌ای تلخ از زندگی دایناسورها

به گفته برمودز، برخی از لایه‌های پیچ خورده و چروکیده، شواهدی از گرده دارند و این مسئله نشان می‌دهد که پوشش گیاهی حداقل شش ماه پس از برخورد سیارک، شروع به بهبود کرده است. همچنین تغییر شکل لایه‌ها حتی در زمانی که گیاهان در حال بازگشت بوده‌اند اثبات می‌کند که زمین لرزه‌های ناشی از برخورد سیارک، ماه‌ها طول کشیده است.

واقعه و محل برخورد سیارکی که باعث از بین رفتن حیات دایناسورها شد به نام چیکشلوب (Chicxulub) شناخته می‌شود. واقعه چیکشلوب به طرز شگفت‌انگیزی قدرتمند بود. برمودز می‌گوید:

وقتی تکه‌ای از سیارک در حدود ۶۶ میلیون سال پیش به زمین برخورد کرد، انرژی معادل ۱۰ میلیارد بمب هیروشیما را آزاد کرد و دهانه‌ای به وسعت ۱۸۰ کیلومتر بر جای گذاشت.

انرژی آزاد شده از آن زمین لرزه ۵۰ هزار برابر بیشتر از انرژی تولید شده توسط زمین لرزه ویرانگر سوماترا در سال ۲۰۰۴ بود. برخورد چیکشلوب باعث ایجاد زمین لرزه‌هایی بزرگتر از ۱۱ ریشتر شد. در نظر داشته باشید که بزرگترین زمین لرزه‌‌ای که بشر موفق به ثبت آن شده است ۹/۵ ریشتر بوده است. علاوه بر این برخورد چیکشلوب باعث ایجاد سونامی با امواج به ارتفاعی بیش از یک مایل شد.

گزارش‌های پراکنده‌ای مبنی بر آثار مخرب این رویداد فاجعه بار در سنگ‌ها نیز وجود دارد. برمودز در سال ۲۰۱۴، لایه‌ای از سنگ را در جزیره گورگونیلای کلمبیا کشف کرد که با مهره‌های شیشه‌ای ریز به نام تکتیت‌ها و میکروتکتیت‌ها پر شده بود. این اتفاق هنگامی رخ داده است که سنگ‌های ذوب شده به علت برخورد سیارک به اتمسفر پرتاب شده و سپس به شکل سرد و کروی از آسمان فرو ریخته‌اند.

برمودز پس از کشف این لایه‌ سنگی به دنبال شواهد دیگر گشت. او در شمال شرقی مکزیک، رودخانه برازوس در تگزاس و در چندین مکان دیگر، لایه‌های سنگی مربوط به زمان برخورد سیارک را بررسی کرد که به مرز کرتاسه- پالئوژن (K-Pg) نیز معروف است.

او درنهایت آثاری از برخورد را پیدا کرد؛ از جمله گسل‌ها، شکستگی‌ها و مخلوطی از آوار و گل سنگ که نشان دهنده مسیر یک سونامی بود. همچنین برخی از لایه‌ها دارای نشانه‌هایی از پدیده روانگرایی بودند. پدیده روانگرایی زمانی رخ می‌دهد که زلزله بزرگ اساساً باعث شود، زمین قدرت خود را از دست داده و مانند مایعات رفتار کند.

تمام سنگ‌هایی که برمودز آن‌ها را مطالعه کرد در هنگام برخورد سیارک در کف دریا بودند. شواهد موجود در جزیره گورگونیلا نشان داد که تحولات پس از برخورد اولیه، مدت زیادی به طول انجامیده است.

گرد سرخس که روزها تا هفته‌ها پس از رها شدن از گیاهان به تدریج به کف دریا منتقل شده، در لایه‌ای فقط ۱ سانتی‌متر بالای مرز کرتاسه- پالئوژن ظاهر شده است. آن لایه چروک شده و تغییر شکل داده است.

برطبق گفته برمودز، زمانی که این رسوبات در بستر دریا نشسته بودند، زمین در حال لرزیدن بوده است. از آنجا که سرخس‌ها به مدت شش ماه تا یک سال پس از برخورد چیکشلوب بهبود نیافتند، یافته‌ها نشان می‌دهند که سیاره زمین،‌ ماه‌ها پس از برخورد سیارک همچنان می‌لرزیده است.

برمودز به تحقیقات خود در این زمینه ادامه خواهد داد. او امیدوار است که بتواند شدت زمین لرزه‌ی بعد از چیکشلوب را از روی تاریخچه سنگ‌ها تخمین بزند.

منبع :livescience