توده عظیمی از پسماندهای هسته ای که درون گنبدی به نام Runit در مارشال آیلندز نگهداری می شود به خاطر تغییرات اقلیمی در معرض خطر قرار گرفته است.
بررسی ۱۵ ماهه ای که توسط گزارشگران نشریه لس آنجلس تایمز و فارغ التحصیلان روزنامه نگاری دانشگاه کلمبیا انجام شده نشان می دهد این قبه که با نام قبرستان هم از آن یاد می شود به همان شکل سابق سرجایش است اما افزایش سطح آب دریاها و دمای هوا که به خاطر تغییرات اقلیمی رخ داده می تواند باعث وارد آمدن آسیب جدی به این بنا و در نتیجه نشت پسماندهای سمی به داخل دریاها شود.
گنبد Runit در دهه ۱۹۷۰ میلادی ساخته شد تا بالغ بر ۸۷ هزار متر مکعب از پسماندهای هسته ای را که سال ها پس از انجام آزمایشات اتمی توسط دولت آمریکا در سرتاسر این منطقه پخش شده در خود جای دهد. براساس اطلاعاتی که اخیرا در اختیار نشریه لس آنجلس تایمز قرار گرفته است بعد از اتمام مهلت تست تسلیحات هسته ای در سال ۱۹۵۸ میلادی، دولت آمریکا از مارشال آیلندز به عنوان محل تست تسلیحات بیولوژیکی و جنجالی دیگری نیز استفاده کرده است.
در ادامه پسماندهای خطرناک از سطح این محدوده جمع آوری شد و درون این قبرستان که روی یک گودال بزرگ قرار داشت دفن گردیدند و با کلاهکی به قطر ۴۵ سانتی متر پوشانده شد. اما حتی بعد از این اتفاق نگرانی هایی در رابطه با مناسب بودن سازه گنبدی شکل Runit برای برآورده ساختن اهداف از پیش تعیین شده مطرح گردید. طبق یک سند نظامی که تاریخ آن به سال ۱۹۸۱ میلادی باز می گردد و اخیرا به دست لس آنجلس تایمز رسیده برخی افراد می دانستند که مواد رادیو اکتیو در حال نشت از این سازه هستند و به نشت کردن ادامه می دهند اما حرفی نزدند.
تقریبا ۴۰ سال از آن زمان می گذرد و حالا باید تغییرات اقلیمی را هم به این معادله اضافه کرد. به طور مشخص بالا آمدن سطح آب دریاها یکی از حوزه های اصلی نگرانی است.
پیش بینی ها حکایت از آن دارند که تا پایان قرن کنونی، سطح آب دریاها بالغ بر دو متر بالا می آید اما مارشال آیلندز بیشتر از سایر نواحی دنیا تحت تاثیر این مساله قرار می گیرد. از سال ۱۹۹۳ میلادی سطح آب دریا در این منطقه سالانه ۷ میلیمتر بالا آمده در حالی که متوسط جهانی ۲.۸ تا ۳.۶ میلیمتر در سال است.
از سوی دیگر سازه گنبدی شکل حول پسماندهای هسته ای نیز علائم و نشانه های تخریب و فرسودگی را نشان می دهد و پیش بینی می شود که طوفان ها و امواج اقیانوسی آسیب های بیشتری را به آن وارد کند و در نهایت باعث نشت یافتن مواد سمی به داخل آب ها شود.
هیلدا هین رئیس جمهوری مارشال آیلندز در مصاحبه با لس آنجلس تایمز گفته است:
ما این گنبد را نمی خواهیم. ما آن را نساخته ایم. زباله موجود در آن نیز برای ما نیست. برای خودشان [مقصود آمریکا] است.
