چند وقتی بود که خبر میرسید سایپا قصد ساخت نسخهٔ هاچبک ساینا را دارد که در اصل نسخهٔ فیسلیفت شدهٔ تیبا هاچبک محسوب میشود. در همین ارتباط تصاویری هم از نمونههای در حال ساخت ساینا هاچبک در فضای مجازی منتشر شد که البته هنوز کامل نبودند و طراحی کلی خودرو را نمیشد تشخیص داد؛ اما در واپسین روزهای سال ۹۵ در صبح روز دوشنبه ۱۶ اسفندماه ۱۳۹۵ سایپا طی مراسمی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی، وزیر صنعت، معدن و تجارت، مدیرعامل سایپا و دیگر مسئولان رسماً از نسخهٔ هاچبک ساینا رونمایی کرد که برخلاف تصورات قبلی ویژگیهای جالبی دارد.
قطعاً میدانید که امروزه در بازار خودروی جهان، خودروهای کراساوور بسیار محبوب شدهاند و همواره بر فروش آنها افزوده میشود. به همین منظور اکثر خودروسازان دنیا کراساوورهایی را به سبد محصولات خود اضافه کرده و همواره در حال افزایش آنها هستند. در سوی دیگر این روزها بازار کراساوورنماها یا شبه کراساوورها هم بسیار داغ است. این دسته از خودروها، هاچبکهای معمولی هستند که با اضافه کردن قطعاتی مانند ریلهای روی سقف و پلاستیکهای روی بدنه به همراه افزایش چند سانتیمتری ارتفاع، ظاهری شبیه به کراساوورها پیدا میکنند. این خودروها در کنار کراساوورها در کشور ما هم بسیار محبوب شدهاند که این امر را میتوان از فروش بالای خودروهایی چون رنو ساندرو استپوی یا دانگفنگ H30 کراس فهمید. به همین دلیل، سایپا هم تصمیم گرفته است نسخهٔ هاچبک ساینا را به خودرویی شبه کراساوور تبدیل کند. حال در این مطلب به بررسی کامل این خودروی جدید ایرانی میپردازیم.
در ابتدا باید گفت طبق رسم خودروسازان وطنی که با اعمال یک فیسلیفت ساده در محصولات خود و تغییر چراغها و سپرها نام آنرا هم عوض میکنند، سایپا هم برای نسخهٔ کراس هاچبک ساینا نام جدید کوییک را انتخاب کرده درحالیکه کُد داخلی آن ۲۱۲ است؛ بااینحال هرچند این نام به کلمهٔ انگلیسی Quick به معنای سریع و تند شباهت دارد اما سایپا میگوید این یک نام ایرانی است و برای آن موارد مختلفی ذکر کرده است که عبارتاند از، اول اینکه طایفهای از ایلهای کُرد که در منطقهٔ ژاورود ساکناند کوییک نام دارند، دوم اینکه کوییک نام یکی از روستاهای شهرستان جاسک از استان هرمزگان است، سوم اینکه در شهرستان کامیاران از استان کردستان نیز روستایی با نام کوییک وجود دارد، چهارم اینکه کوییک نام تپهای باستانی متعلق به هزارهٔ چهارم میلادی است که در شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه واقع است و… . بااینحال گفته میشود که به خاطر اینکه کلمۀ کوییک هم به لحاظ آوایی و هم نوشتاری خوشترکیب و خوشصدا است و همچنین با کلمهٔ لاتین Quick هم شباهت دارد، سایپا این نام را برای محصول جدیدش برگزیده است.
اما از نام که بگذریم به خود ماشین میرسیم. همانطور که گفته شد کوییک در اصل ساینا هاچبک یا همان نسخهٔ فیسلیفت شدهٔ تیبا ۲ است که البته ظاهری کراس مانند پیدا کرده است. در قیمت جلویی خودرو تقریباً شاهد همان نمای ساینا هستیم بهطوریکه چراغها همان چراغهای ساینا هستند که تنها درون آنها مانند ساندرو استپوی، تریم دودی کار شده است؛ اما جلوپنجره تغییر کرده و فرمی زیباتر پیدا کرده است درحالیکه در میانهٔ آن نیز یک خط کرومی طراحی شده است. همچنین سپر جلو نیز کاملاً تغییر کرده و از آن فرم زشت و ناپختهٔ ساینا خبری نیست. بدین ترتیب یک ورودی هوای بزرگ در میانهٔ سپر طراحی شده و پروژکتورها هم در عمق سپر قرار گرفتهاند؛ اما در کنار پروژکتورها، چراغهای روشنایی در روز نصب شدهاند که کاملاً ناهماهنگ بوده و همانند قطعهای اضافه به نظر میرسند. همانند تمامی کراساوورنماها، زیر سپر جلوی کوییک هم محافظی نقرهایرنگ تعبیه شده است.
در نمای جانبی هم باز مشابه کراس هاچبکها و طبق رویه و مُد جهانی، پوششهای پلاستیکی به اطراف گلگیرها اضافه شده (بچه گلگیر)، رکابها به رنگ مشکی درآمدهاند و ریلهایی هم روی سقف قرار گرفته است. همچنین در این بخش رینگها هم تغییر کرده و فرمی بسیار زیباتر از ساینا پیدا کردهاند که البته امیدواریم در نمونههای تولیدی هم باقی بمانند! این در حالی است که دستگیرهٔ درها نیز به نمونههای موسوم به آسانبازشو تغییر یافتهاند. بدین ترتیب در این قسمت جانبی غیرازاین موارد تغییر دیگری نسبت به ساینا سدان یا تیبا هاچبک دیده نمیشود اما در کوییک شاهد رشدی جزئی در ابعاد هستیم که در جدول زیر ملاحظه میکنید.
حال به نمای عقبی میرسیم که بیشترین تغییرات در آنجا ایجاد شده است. در این قسمت برخلاف تیبا ۲، جا پلاک از روی سپر به روی درِ صندوق بار انتقال پیدا کرده و فرم چراغها هم تغییر پیدا کرده است بهگونهای که علاوه بر تغییر قسمت اصلی چراغها، قطعهای هم روی درِ صندوق اضافه شده است. البته به جهت جلوگیری از تغییر قالب قسمت گلگیرهای جانبی، بخشی از چراغهای عقب که روی گلگیرها کشیده شدهاند نسبت به تیبا هاچبک بدون تغییر باقیماندهاند اما در آنها نئون بکار رفته که موجب ایجاد نمایی زیباتر شده است. همانند جلو، در زیر سپر عقب هم محافظ نقرهای بکار رفته درحالیکه روی سپر نیز پوشش پلاستیکی قرار گرفته و پروژکتور تکی عقب تیبا ۲ هم جای خود را به دو نمونه در طرفین سپر داده است. همچنین در اینجا هم مثل ساینا نام خودرو بهصورت فارسی روی درِ صندوق چسبنده شده است. بااینحال نمای عقبی کوییک بهتر از تیبا ۲ از آب درآمده و به نظر میرسد تا حدودی از نمای عقبی بامو X1 نسل قبل الهام گرفته باشد. در کل هرچند در طراحی کوییک هنوز هم ناهماهنگی به چشم میخورد اما برای شرکتی چون سایپا قابلقبول بوده و پیشرفت مناسبی نسبت به ساینا و همینطور تیبا ۲ داشته است.
مقایسهٔ ابعاد خانوادهٔ محصولات X200 سایپا
تیبا | ساینا | تیبا ۲ | کوییک | |
طول | ۴.۱۰ متر | ۴.۲۱ متر | ۳.۹۲ متر | ۴.۰۰ متر |
عرض | ۱.۶۴ متر | ۱.۶۶ متر | ۱.۶۴ متر | ۱.۶۷ متر |
ارتفاع | ۱.۴۸ متر | ۱.۴۸ متر | ۱.۴۸ متر | ۱.۵۳ متر |
فاصلهٔ محوری | ۲.۴۱ متر | ۲.۴۱ متر | ۲.۴۱ متر | ۲.۴۱ متر |
وزن | ۱۰۰۰ کیلوگرم | ۱۰۵۰ کیلوگرم | ۱۰۳۵ کیلوگرم | ۱۰۶۳ کیلوگرم |
در بخش فنی اما همچنان برای کوییک همان پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری چهار سیلندر هشت سوپاپ تیبا ارائه شده است که در اصل همان موتور تقویتشدهٔ پراید بوده و ۸۷ اسب بخار قدرت و ۱۲۸ نیوتن متر گشتاور تولید میکند؛ اما نکتهٔ مهم در این بخش ارائهٔ یک گیربکس اتوماتیک CVT در کنار گیربکس پنج سرعتهٔ دستی قبلی برای این کراساوورنمای ایرانی است. این گیربکس با همکاری شرکت بلژیکی پانچ تولید شده است. بدین ترتیب کوییک ارزانترین خودروی اتوماتیک بازار کشور لقب خواهد گرفت؛ اما علاوه بر این، طبق اعلام سایپا نسخهٔ اتوماتیک کوییک به فرمان برقی هم مجهز خواهد بود درحالیکه نمونهٔ دستی همچنان با فرمان هیدرولیک عرضه میشود؛ بنابراین این دو ویژگی (گیربکس اتوماتیک و فرمان برقی) برای اولین بار است که در ساختههای سایپا ارائه میشوند اما غیرازاین، تغییرات فنی دیگری در کوییک انجام نشده است.
مشخصات فنی سایپا کوییک
Saipa Quick | |||
پیشرانه | ۱۵۰۰ سیسی M15 | ||
تعداد سوپاپ | ۸ عدد | ||
قدرت | ۸۷ اسب بخار | ||
گشتاور | ۱۲۸ نیوتن متر | ||
گیربکس | پنج سرعته دستی | اتوماتیک CVT | |
فرمان | هیدرولیک | برقی | |
طول/عرض/ارتفاع | ۴.۰/۱.۶۷/۱.۵۳ متر | ||
فاصلهٔ محوری | ۲.۴۱ متر | ||
وزن | ۱۰۶۳ کیلوگرم | ||
رینگ و لاستیک | ۱۴ اینچی ۱۸۵ | ||
ترمز جلو | دیسکی خنک شونده | ||
ترمز عقب | کاسهای | ||
مصرف سوخت | ۷ لیتر | ۷.۲ لیتر | |
ظرفیت باک | ۴۱ لیتر |
اما سایپا غیر از تغییرات ظاهری و فنی، تجهیزات کوییک را هم تا حد زیادی ارتقاء داده است. طبق اعلام سایپا، این خودرو مجهز به تجهیزات ایمنی و رفاهی نسبتاً زیادی شده است که شامل دو ایربگ، ترمز ABS و EBD، ترمز کمکی، سیستم کنترل پایداری ESC، سیستم پایش فشار باد تایرها، سیستم هشدار سرقت، پروژکتورهای عقب و جلو، دیلایت، باز شدن خودکار درها هنگام تصادف، سیستم استارت دکمهای، سیستم ورود بدون کلید، نمایشگر ۷ اینچی، ناوبری، بلوتوث، دوربین دید عقب، سنسور پارک عقب، کروز کنترل، کنترل سیستم صوتی از روی فرمان، سیستم تهویه اتوماتیک، صندلی برقی چندحالته برای راننده، چراغهای مشایعتکننده، پنجرههای برقی جلو و عقب، شیشههای دودی عقب، دماسنج، آینههای جانبی برقی و پورت USB شارژر میشود.
البته در کاتالوگی که سایپا از کوییک منتشر کرده است چهار تیپ مختلف با نامهای ST، SE، SE-A و SE-A Lux ذکر شده است که دو تیپ آن دستی و دو تیپ دیگر اتوماتیک هستند اما هنوز مشخص نیست که هریک از این تیپها به چه تجهیزاتی مجهز خواهند بود اما بااینحال اگر همگی این موارد در نمونههای تولیدی ارائه شوند واقعاً میتوان کوییک را از این لحاظ گامی بزرگ به سمت جلو برای سایپا تلقی کرد؛ ولی در داخل کوییک همچنان همان داشبورد دورنگ ساینا به چشم میخورد که فقط یک صفحهنمایش به قسمت بالایی آن اضافه شده و غربیلک فرمان هم تغییر کرده است.
علاوه بر این، هنوز قیمت مدلهای مختلف کوییک هم مشخص نیست اما گفته میشود که در نمونهٔ دستی حدود ۳۰ میلیون تومان و در نمونهٔ اتوماتیک حدود ۳۵ میلیون تومان قیمت خواهد داشت که با توجه به سطح تجهیزاتش قیمت معقولی به نظر میرسد مشروط بر اینکه با همین قیمتها و با همین تجهیزات عرضه شود. همچنین همانطور که اشاره شد کوییک ارزانترین خودروی اتوماتیک بازار هم محسوب میشود. این در حالی است که برخی سایتها از کوییک بهعنوان ارزانترین شاسیبلند بازار و نخستین کراساوور ایرانی هم نام بردهاند! درهرحال گفته شده که این شبه کراساوور در نیمهٔ نخست سال آینده وارد بازار خواهد شد.
در پایان در مورد این خودروی جدید سایپا میتوان گفت که هرچند مطمئناً هنوز هم کاملاً با خودروهای روز دنیا فاصله دارد اما با توجه به اینکه سایپا سعی نموده حرکتی هماهنگ با مُد و ترند جهانی انجام دهد و همینطور ایجاد تغییراتی در ظاهر و ارائهٔ تجهیزات بیشتر و گیربکس اتوماتیک، میتوان کوییک را اقدامی مثبت تلقی نمود که اگر با قیمتی مناسب عرضه گردد میتواند تنوعی به این بازار انحصاری خودروهای ارزان تا میان قیمت بخشیده و خریدارانی را به سمت خود جذب کند هرچند که هنوز هم کیفیت پایین و قوای محرکهٔ قدیمی گریبان گیر آن است؛ بنابراین کوییک احتمالاً به خاطر تجهیزات مناسب، نمایی کراساوور مانند و گیربکس اتوماتیک در بازار تشنهٔ داخلی با استقبال مناسبی مواجه خواهد شد.