بیراه نیست اگر بگوییم ویروس کرونا بزرگترین بحران کنونی جهان است. کشورها با استفاده از راهکارهای مختلف سعی در کنترل این ویروس دارند. در این میان چین و کره جنوبی از اپلیکیشنهای گوشیهای هوشمند برای نظارت روی افراد مبتلا به این ویروس استفاده میکنند، اما شرکتهای آمریکایی نگرش دیگری در رابطه با نحوه جمعآوری اطلاعات و حریم شخصی کاربران خود دارند.
در سال 2011 دو دانشمند دانشگاه کمبریج یک روش خلاقانه را برای اندازهگیری و مدل کردن شیوع آنفولانزا پیشنهاد دادند که در حقیقت اپلیکیشنی به نام FluPhone بود. این برنامه با استفاده از بلوتوث و سایر سیگنالهای وایرلس ارتباط میان افراد را تشخیص میداد و از کاربران درخواست میکرد علائمی مانند آنفولانزا را گزارش دهند.
اگر با فردی قرار ملاقات داشتید که بعد بیمار میشد، اپلیکیشن FluPhone چنین موضوعی را به شما اطلاع میداد. این برنامه علاوه بر کاهش سرعت شیوع آنفولانزا، امکان بررسی و مدلسازی شیوع آنفولانزا را نیز برای مقامات بهداشتی فراهم میکرد. این اپلیکیشن در زمان خود توانست به صفحه اول وبسایت BBC راه پیدا کند. با وجود این موارد، در نهایت کمتر از 1 درصد مردم کمبریج برای استفاده از این برنامه ثبتنام کردند.
ویروس کرونا تبدیل به یک بحران جهانی شده که به صورت روزانه بر شمار مبتلایان و قربانیان آن افزوده میشود. محققان و آزمایشگاههای زیادی در حال کار روی درمان و یا واکسن کرونا هستند و یک شرکت آلمانی نیز عملکرد مناسبی در این زمینه دارد. در این میان استفاده از گوشیهای هوشمند برای ردیابی شیوع این ویروس، راهحل مناسبی به نظر میرسد، اما شاید خطرات نظارت روی مردم از فواید آن بیشتر باشد.
با شیوع کرونا در ایالات متحده، برخی استفاده از گوشیهای هوشمند برای ردیابی و گزارش انتقال این بیماری را پیشنهاد دادهاند. این ایده سوالات بیشماری ایجاد کرده، برای مثال آیا این سیستم کارآمد خواهد بود و یا شاید به صورت اشتباه به کاربران هشدار دهد. از نظر امنیتی نیز چنین ابزارهایی نگران کننده هستند چراکه امکان نظارت روی کاربران وجود دارد.
در کره جنوبی مقامات پیامهایی شامل جزئیات حرکات افراد خاص مبتلا به کووید-19 را ارسال کردهاند که موجب شرمندگی عموم و شایعه پراکنی شده است. دولت این کشور همچنین از یک اپلیکیشن برای افراد تحت قرنطینه استفاده میکند تا از ماندن آنها در خانه اطمینان داشته باشد. در چین برنامههای محبوب WeChat و AliPay به مردم کدهای رنگی اختصاص دادهاند که توسط آنها میتوان فهمید فرد قادر است به صورت آزادانه در سطح شهر حرکت کند و یا باید قرنطینه شود، البته برخی کاربران از عملکرد این کدها رضایت ندارند. با توجه به این موارد، استفاده از گوشیهای هوشمند برای ردیابی شیوع کرونا در چین و کره جنوبی، چندان مثبت نبوده است.
توسعهدهندگان اپلیکیشن FluPhone، «جان کروکرافت» و «ایکو یونکی» به این موضوع باور دارند که برنامهای مانند FluPhone میتواند در مبارزه با ویروس کرونا نقش مثبتی داشته باشد. کروکرافت اعلام کرده:
«آژانسهای حفاظت از بهداشت میتوانند از آن برای ایجاد نقشههای اطلاعاتی ناشناس استفاده کنند که باعث کاهش انتقال ویروس میشود. این برنامه میتواند به محققان در رابطه با فهم میزان زنده ماندن ویروس روی سطوح و اینکه چه بخشی از جامعه بدون داشتن علائم بیماری، ناقل آن هستند، کمک کند. همچنین میتوان محلهای موردنظر برای استفاده از منابع پزشکی حیاتی را نیز شناسایی کرد.»
برخی متخصصان فناوری در آمریکا با الهام از کشورهای چین و کره جنوبی که از گوشیهای هوشمند برای کاهش شیوع کووید-19 استفاده میکنند، در حال توسعه اپلیکیشنهای ردیابی هستند. یک پروژه متن باز با نام CoEpi در ماه فوریه ایجاد شد که هدف از آن، توسعه یک اپلیکیشن با عملکردی مشابه FluPhone است.
یکی از اساتید دانشگاه MIT به همراه همکاران خود این اپلیکیشن را توسعه میدهد که امکان بررسی حرکات و مقایسه آنها با بیماران مبتلا به ویروس کرونا را برای مردم فراهم میکند. اطلاعات بیماران توسط اداره بهداشت ایالتی یا ملی در اختیار کاربران قرار میگیرند. این اپلیکیشن چندین بار ابتلای کاربران به ویروس کرونا را مورد پرسش قرار میدهد. نمونه اولیه این برنامه روز جمعه منتشر شده است.
علاوه بر این پروژه، متخصصان اضافه شدن فناوری مشابهی به گوشیهای هوشمند را پیشنهاد میدهند. این فناوری که به صورت پیش فرض در این محصولات مورد استفاده قرار میگیرند، امکان مبارزه با کرونا را فراهم میکند. در این میان گروهی پیشنهاد دادهاند که اپل و گوگل با بروزرسانی نرم افزار گوشیهای هوشمند، امکان ردیابی ارتباط میان افراد را فراهم کنند، البته باید کاربران اجازه چنین کاری را صادر کنند. گوگل و اپل هنوز به این درخواست جوابی ندادهاند.
دولت ایالات متحده آمریکا تا به امروز برای توسعه فناوری جهت ردیابی ویروس کرونا تلاشی نکرده است. کاخ سفید در هفته جاری جلسهای با حضور شرکتهای فناوری برگزار کرد تا آنها را به کمک در مبارزه با کرونا ترغیب کند. با این وجود یک سخنگو اعلام کرد در این جلسه به ردیابی مردم با گوشیهای هوشمند و یا اپلیکیشن مخصوصی اشاره نشده است.