خانه‌ای که 130 سال پا بر جا بوده؛ اما آتش‌سوزی‌های جدید می‌توانند آن را از بین ببرند

وقتی آتش به چیزی معمولی تبدیل می‌شود

آتش کلف کنیون پنجمین مواجهٔ هانا نوردهاوس با آتش در ماه‌های اخیر بود. اولین آتش، درست پیش از سال نو در محل زندگی‌اش در بولدر کلورادو، ۶۴۰ کیلومتر بالاتر از هرمیتس پیک، رخ داد.

آتش مارشال تنها در شش ساعت ۱۰۸۴ خانه را سوزاند. این آتش چنان سریع پخش شد که مردم بدون برداشتن گوشی‌ها و لپتاپ‌های خود از خانه‌ها فرار کردند، کودکان هنوز در لباس راحتی خود بودند، و تمام آلبوم‌های عکس، یادگارها و اسناد پشت سر رها شدند. کسانی که بیرون از خانه بودند حتی نتوانستند برای نجات حیوانات خانگی خود برگردند.

آتش دوم اواخر ماه مارس در تپه‌های شمال بولدر رخ داد. این بار مردم توانستند به خانه‌های خود بازگردند و اشیاء باارزش را خارج کنند. اهالی شهر پس از چند ساعت به خانه‌های خود باز گشتند.

آتش سوم چند روز بعد شروع شد ــ از خاکسترهای داغ آتش دوم. این باز نیز باد، مانند آتش اول هرمیتس پیک، آتش را از شهر دور کرد.

اما بادها نمی‌توانند همیشه به نفع مردم بوزند ــ و سرانجام و به طور اجتناب‌ناپذیر، تغییر جهت می‌دهند. سرانجام زمین ــ که خشک شده و مملو از سوخت ناشی از یک قرن سرکوب آتش است ــ خواهد سوخت. این چیزی است که امروزه در جنوب غربی آمریکا رخ می‌دهد.

کریگ آلن (Craig Allen)، اکولوژیست مناظر طبیعی در نیومکزیکو، می‌گوید «این آتش‌ها کسی را غافلگیر نمی‌کند. ما ۲۳ سال است که در یک ابر خشکسالی هستیم.»

تقریبا هر ۵۰ سال، جنوب غربی آمریکا وارد یک دوره خشکسالی طولانی می‌شود ــ آخرین خشکسالی بد در دههٔ ۱۹۵۰ بود. اما ابر خشکسالی‌های طولانی مانند این بسیار نادرتر هستند.

یکی از این خشکسالی‌ها در قرن ۱۳ رخ داد که مردمان پوئبلو را به خروج از دره‌های چهار گوشه (Four Corners canyons) وا داشت. خشکسالی فعلی از آن بدتر است. طبق سابقهٔ موجود در حلقهٔ درخت‌ها، دو دههٔ گذشته خشک‌ترین دوران حداقل ۱۲۰۰ سال قبل بوده است.

به علت اقلیم گرم‌تر، دماها بالاتر هستند ــ زمستان‌ها کوتاه‌ترند، برف‌ها در پاییز دیرتر می‌بارند و در بهار زودتر ذوب می‌شوند. هوای گرم‌تر رطوبت بیشتری را نیز از خاک، توده‌های برف و گیاهان بیرون می‌کشد. آلن می‌گوید «سوخت‌ها خشک‌تر هستند و رفتار آتش انفجاری‌تر است.»

بادهای غیر طبیعی بهار را هم اضافه کنید تا به دوزخی برسید که در شمال نیومکزیکو شاهد آن هستیم.

از ۶ آوریل (۱۷ فروردین) تا ۱۲ می (۲۲ اردیبهشت)، سازمان ملی خدمات آب و هوا هشدارهای قرمز منتشر کرد؛ در ۲۶ روز از این دورهٔ ۳۶ روزه خطر آتش وجود داشت، با بادهایی که به سرعت ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسیدند.

جان پندرگرست (John Pendergrast)، متخصص پیش‌بینی آتش در سازمان ملی خدمات آب و هوا می گوید «من هیچ گاه یک پیش‌بینی مانند این، یا حتی نزدیک به این ندیده بودم.»

اعلامیه‌های روزانه

به گفتهٔ هانا نوردهاوس هر روز صبح ساعت ۹:۳۰ و دوباره شب ساعت ۶، خدمات جنگل به‌روزرسانی‌های زنده مربوط به آتش را در صفحهٔ فیسبوک خود پست می‌کرد.

تیم گزارش‌دهندگان هر شب محیط آتش را روی نقشه نشان می‌دادند و از «سوخت ها» (درخت‌ها، بوته‌ها، چمن) و «ارزش‌ها» (خانه‌ها، سازه‌های جانبی، تیرهای برق)، انفجارها و «مسیر بولدوزرها» و «کچرها» ــ جایی که آن‌ها سوخت‌های بین آتش و خطوط مهار را می‌سوزاندند ــ صحبت می‌کردند.

آن‌ها در مورد حفاظت از سازه‌ها ــ جابجا کردن توده‌های چوب، پاک کردن سوزن‌های کاج از روی سقف‌ها و ناودان‌ها، نصب آب‌پاش اطراف خانه‌ها ــ نیز حرف می‌زدند.

گاهی اوقات اگر شرایط اجازه می‌داد، آتش‌نشانان می‌توانستند بمانند و شعله‌های اطراف سازه‌ها را هدایت کنند. گاهی اوقات نیز آن‌ها وقت برای هیچ کاری نداشتند.

هواشناسان از بادهای ترسناک و قدرتمند صحبت می‌کردند و آموزش‌هایی در مورد چگونگی حرکت آتش (به سرعت در چمن، آرام در الوار؛ سریع در جهت بالا و آرام‌تر در جهت پایین) داده می‌شد. و این که چطور اخگرها می‌توانند در ارتفاعات پرواز کنند، از خطوط مهار رد شوند و کیلومترها دورتر آتش‌های جدید ایجاد کنند.

نوردهاوس روزها یک نقشهٔ GIS گرما را چک می‌کرد. این نقشه داده‌های پروازهای فروسرخ را نشان می‌داد و گرمای شناسایی شده از دو ماهواره را با مثلث‌های قرمز و مربع‌های نارنجی مشخص می‌کرد. در روز اول می (۱۱ اردیبهشت)، او با دیدن نقشه متوجه شد که زمین‌هایشان در محاصرهٔ آتش هستند.

مکان آرزوها

هانا نوردهاوس خاطرات کودکی و بازی‌گوشی‌های خود در زمین‌ها و رودخانهٔ اطراف خانه را به یاد می‌آورد. او در این خانه ازدواج کرد، خاکستر پدرش در این زمین‌ها دفن شده است و حالا فرزندانش مانند او در این خانه بازی می‌کنند.

این مکان برای او و خانواده‌اش ارزش زیادی دارد. اما آن‌ها جای دیگری زندگی می‌کنند. بسیاری از اجداد همسایگان آن‌ها در هرمیتس پیک همراه با فاتحان اسپانیایی به آنجا آمدند و ماندگار شدند.

آن‌ها گویش اسپانیایی منحصر به فردی دارند که در طول قرن‌ها زندگی مستقل در دره‌های دورافتاده، در لبهٔ شمالی امپراتوری اسپانیا، شکل گرفته است. این وابستگی به زمین‌های آنجا نامی مخصوص خود دارد: کِرِنسیا (querencia). این کلمه به معنی مکان آرزوها است؛ جایی که احساس امنیت می‌کنید و به آن تعلق دارید.

فرمانده پلیس این بخش، ماکس تروخیو (Max Trujillo)، در یکی از روزهای آتش‌سوزی خطاب به همشهریان خود در شمال نیومکزیکو گفت «پیوندهای ما با این زمین مقدس و عمیق هستند. ما نورتِنیو (شمالی) هستیم. ما این زمین هستیم.»

برخی از همسایه‌ها همه چیز را از دست داده‌اند؛ بسیاری از آن‌ها بیمه ندارند یا بیمه‌شان کافی نیست.

آلن، که یکی از اولین آتش‌های بزرگ این ابر خشکسالی را در سال ۲۰۰۰ در کوه‌های خمز (Jemez) نیومکزیکو، ناحیه‌ای در چند ساعتی غرب لاس وگاس که بهار امسال دوباره در آتش سوخت، دیده بود، می‌گوید «تغییر یک شبهٔ این مکان‌ها وحشت‌آور است.»

بعد از این که در تاریخ ۱ می (۱۱ اردبیبهشت) آتش کلف کنیون به زمین‌های نوردهاوس رسید، لروی میلر ئی رومرو (Leroy Miller y Romero)، همسایهٔ آن‌ها که به عنوان آتش‌نشان داوطلب در دره مانده بود، به خانهٔ آن‌ها سر زد.

آتش دو سه روز قبل‌تر به زمین‌های او در شمال خانهٔ نوردهاوس رسیده بود. او مانده بود تا خانه‌های خود را مرطوب نگه دارد، تا این که از آسمان خاکستر شروع به باریدن کرد و آتش‌نشان‌ها او را مجبور به رفتن کردند.

او به هانا گفته است که هیچ گاه چنین چیزی در زندگی خود ندیده بود: «من فکر می‌کردم آتش هیچگاه نمی‌تواند صدایی تولید کند، اما مانند این بود که یک قطار باربری به ما نزدیک می‌شد. آتش در پایین دره می‌غرید.» خانهٔ او سالم ماند؛ اما تعدادی از خانه‌های همسایگی‌اش نه.

او می‌گوید «برخی از این زمین‌ها مانند ماه به نظر می‌رسند. چیزی جز تکه‌های چوب و زمین سوخته نمانده است.»

میلر ئی رومرو و دیگر آتش‌نشان‌ها تصور می‌کردند که خانه‌های نوردهاوس ــ پوشیده در الوارهای سرو و در بالای یک سرازیری رو به آتش ــ شانسی برای سالم ماندن نداشت.

اما آن‌ها باز هم خوش‌شانس بودند. آتش‌نشان‌ها خانه‌ها را مرطوب و علف‌های هرز را از اطراف آن پاک کرده بودند. شعله‌ها خانه را دور زدند، یک انبار و چند سازهٔ فرعی دیگر، مخزن آب و لوله‌ها و بیشتر پوشش جنگلی زمین‌های منتهی به رودخانه را سوزاندند.

چهل و دو تیر برق در دره آتش گرفتند. شرکت برق حتی نمی‌توانست تخمین بزند که بازیابی برق چه زمان طول خواهد کشید. این منطقه هیچگاه پوشش تلفن همراه نداشت ــ اما حالا خطوط تلفن نیز از بین رفته‌اند.

بار بعد

آتش زمین‌ها را به صورت تکه تکه سوزانده. در یک نقطه زمین را سیاه کرده، در نقطه‌ای دیگر چمن‌های سبز دست‌نخورده باقی مانده‌اند.

تعدادی از کاج‌های زرد غول‌پیکر ــ مانند آن‌هایی که پدر پدربزرگ هانا نوردهاوس ۱۳۰ سال قبل از بریده شدن نجات داد ــ سالم بودند، در حالی که برخی تا تاج خود سوخته بودند. برخی نیز تنها پایین تنه‌شان سیاه شده بود.

احتمالا این درخت‌ها زنده خواهند ماند. شاید خانوادهٔ نوردهاوس این تابستان یا تابستان بعد در میان آن‌ها سر کنند. و شاید این درخت‌ها تبدیل به سوخت‌هایی برای آتش بعدی شوند که به طور اجتناب‌ناپذیر دره را در می‌نوردد ــ به زودی، شاید در دهه یا نسل بعد.

میلر می‌گوید «افراد بسیاری هستند که حالا نمی‌توانند بخوابند. آن‌ها بوی دود را حس می‌کنند و می‌پرسند این بو از کجا می‌آید.»

آتش همه چیز را تغییر می‌دهد. طبق آخرین برآوردها، آتش تا مساحت ۱۲۰٫۰۰۰ هکتار گسترده شده بود، ده‌ها هزار نفر را از خانه‌های خود بیرون کرد و تقریبا ۶۰۰ خانه را سوزاند. در حال حاضر دو آتش‌سوزی بزرگ دیگر در نیومکزیکو در حال وقوع هستند.

هانا نوردهاوس فکر می‌کند مردم در این دره، و در تمام جنوب غرب، از حالا به بعد همیشه گوش به زنگ خواهند بود.