آیا خرگوشها نیاز به حمام دارند؟ معمولا نه. آیا با حمام دادن خرگوش میمیره؟ احتمالا بله. بهترین روش شستن خرگوشها چیه؟ توضیحاتش مفصله و حمام کردن خرگوش کلی دنگ و فنگ داره. خرگوشها حیوونای خیلی تمیزی هستن و معمولا برای نظافت خودشون احتیاجی به کمک ما ندارن. توی طبیعت هم از خیس شدن وحشت دارن و فراری هستن. بودن توی آب برای خرگوش یک موقعیت طبیعی نیست و این حیوونا اگه تو آب قرار بگیرن ممکنه به خاطر تقلای زیاد دست و پا یا حتی ستون فقراتشون بشکنه. بعلاوه وقتی موهای خیس شده خرگوش روی هم جمع میشن خشک شدن کاملشون خیلی مشکله و احتمال عفونتهای تنفسی و هیپوترمی (افت دمای بدن) تو خرگوشهایی که خیس بمونن خیلی زیاده.
حمام کردن خرگوش و فرو بردنش توی آب خطرناکه چون میتونه خیلی راحت باعث هیپوترمی یا شوک بشه. پس باید یاد بگیرین که به جای حمام خرگوش، فقط قسمتهایی از بدنش رو که لازمه تمیز کنین (مثلا موهایی که کثیف شدن یا اطراف غدههای مولد بو توی ناحیه مقعد) و ککهای حیوون رو از بین ببرین. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و میدونی در ادامه هرچی که لازمه درمورد حموم کردن خرگوش بدونی رو بهت میگه.
مراحل تمیز کردن و رسیدگی به بهداشت خرگوش
برس کشیدن خرگوش
موهای خرگوشتون رو برس بزنین تا اگه خاک روشون نشسته یا آشغالی چیزی چسبیده جدا بشه. اتفاقا خیلی از خرگوشها هم عاشق برس زدن موهاشون هستن. برس مخصوص موی خرگوش معمولا نسبت به برس سگ دندونههای ریزتری داره. هر چند روز یک بار حیوون رو آروم بغل کنین و موهاشو برس بزنین. بعد از تموم شدن کارتون برس رو بشورین و خشک کنین.
حتما حواستون باشه که با حیوون کاملا آروم و با ملایمت رفتار کنین. همه خرگوشها از برس زدن خوششون نمیاد. اگه دیدین که از برس زدن موهاش ترسیده یا ناراحته، دست نگه دارین و بعدا دوباره امتحان کنین.
در کل دست زدن به خرگوشها معمولا براشون خیلی استرس ایجاد میکنه چون توی طبیعت دشمن زیاد دارن و همه حیوونا شکارشون میکنن. سعی کنین تمیزکاری یا کوتاه کردن مو یا هر کار دیگهای که دارین تو کوتاهترین زمان ممکن انجام بدین و هرچه سریعتر خرگوشتون رو ول کنین تا دوباره به حالت چهار دست و پا روی زمین قرار بگیره و احساس امنیت کنه. موقع تمیز کردن هم با صدای آروم و لحن شادی باهاش حرف بزنین.
ضمنا همیشه خرگوش رو کاملا نزدیک زمین نگه دارین تا اگه دست و پا زد و افتاد آسیب نبینه.
برای خرگوشهایی که موهای بلندی دارن یک خورده مراقبت بیشتر از موها لازمه. اگر موهای خرگوشتون خیلی بلنده همیشه موهای خرگوشتون رو کوتاه کنین و فقط حدود دو سه سانتش رو نگه دارین تا توی هم گره نخوره. این کار به کمتر شدن ریزش موها و تمیز نگه داشتنشون هم کمک میکنه.
حمام کردن خرگوش در خانه به روش خشکشویی
هر موقع که لازم شد خرگوش رو تمیز کنین. خوشبختانه بدون استفاده از آب هم میتونین این کارو انجام بدین. خیلی از خرگوشها اگه خیس بشن میرن تو شوک. یک مقدار نشاسته ذرت روی محلی که کثیف شده بپاشین و اونقدر شونه بزنین تا موها کاملا تمیز بشن.
حتی اگه خرگوش شما از سر تا پا پر از گل شده باشه هم بهتره از این روش استفاده کنین تا این که حیوون رو توی آب فرو ببرین. اگه گلها خشک شدن کم کم خردشون کنین و موها رو برس بزنین تا گلها جدا بشن، و برای پاک کردن تیکههای کوچیکتر گل هم از نشاسته ذرت استفاده کنین.
اگه هیچ راه دیگهای نبود میتونین از آب برای تمیز کردن قسمتهای کوچیکی از موها استفاده کنین. با یک دستمال که با آب گرم مرطوب شده موها رو مرطوب و تمیز کنین. تا جایی که امکان داره مراقب باشین آب به پوست خرگوش نرسه. در واقع طرز صحیح حمام کردن خرگوش اینه که مثل فضانوردا عمل کنین چون اونا هم مجبورن خودشونو با یک پارچه مرطوب بشورن.
بعد از این که هر قسمت از موها تمیز شد باید با سشوار خشک بشه. البته سشوار کشیدن خرگوش هم کار حساسیه. سشوار رو روی حالت متوسط بذارین و باهاش آروم موهای حیوون رو خشک کنین. دمای طبیعی بدن خرگوش تقریبا بین ۳۸.۳ تا ۳۹.۵ درجه است.
پوست این حیوونا هم خیلی ظریفه و به گرما حساس هستن، پس ابدا نباید از سشواری که تو حالت بالاتر از گرم (warm) قرار گرفته استفاده کنین. مرتب دست خودتون رو جلوی سشوار بگیرین تا مطمئن شین که دمای هوایی که به پوست خرگوش میرسه زیاد یا کم نیست.
بعضی شامپوها هست که بدون آب برای حیوونا استفاده میشه یعنی بعد از مصرفش لازم نیست موهای حیوون رو آب بکشیم. ولی از این شامپوها هم نباید برای خرگوش استفاده کنین مگه این که روی قوطیش نوشته شده باشه که برای خرگوش هیچ ضرری نداره. خرگوشها دائم خودشون رو لیس میزنن و اگه هر نوع مادهای از شامپو روی موهاشون باقی بمونه با لیس زدن وارد بدنشون میشه.
بازکردن گرهخوردگی موهای خرگوش
برای موهایی که گره خوردن از وسیله مخصوص گره بازکن استفاده کنین که آروم و راحت و بدون آسیب رسوندن به حیوون گرهها رو باز میکنه. از قیچی استفاده نکنین چون خرگوشها هر لحظه ممکنه بپرن و قیچی زخمیشون کنه.
تمیز کردن غدههای مولد بو
خرگوشها تو ناحیه اطراف مقعدشون غدههایی دارن که ماده بودار مخصوصی ازشون ترشح میشه و ممکنه این ترشحات بعد از یک مدت روی هم جمع بشه و بوی ناخوشایندی بده. برای تمیز کردن این ناحیه کافیه یک تیکه پنبه رو توی آب گرم بزنین و باهاش اطراف مقعد حیوون رو پاک کنین. اگه این کار رو مرتب انجام بدین دیگه نیازی به پاکسازی خاصی نداره.
موقع تمیز کردن اطراف مقعد ممکنه خرگوش عصبی شه و سعی کنه بپره و در بره. پس باید از یک نفر دیگه بخواین موقعی که شما مشغول تمیزکاری هستین حیوون رو نگه داره و نوازش کنه.
قسمت زیر چونه خرگوشها هم غدههای مولد بو داره اما این غدهها بوی بدی ایجاد نمیکنن و نیازی به تمیز کردن هم ندارن.
یک کاسه کوچیک رو با آب گرم پر کنین و چند قطره شامپو داخلش بریزین و هم بزنین. یک گوله پنبه رو توی این محلول فرو ببرین و آروم باهاش اطراف مقعد خرگوش رو تمیز کنین. مراقب باشید فقط قسمتهایی رو مرطوب کنین که باید تمیز بشن.
شستن خرگوش با صابون هم فکر خوبی نیست و فقط در صورتی ازش استفاده کنین که هیچ راه دیگهای نداشته باشین، اونم فقط از صابونهای ملایم بدون عطری که با روغن و سدیم هیدروکسید ساخته میشن. در ضمن باید مطمئن شین که هیچ اثری از صابون روی پوست حیوون باقی نمونه چون میتونه باعث تحریک پوست بشه.
از آب سرد هم استفاده نکنین و حتما مطمئن بشین که به اندازه کافی گرمه. اگه آب گرم نباشه ممکنه خرگوشتون سردش بشه و یک دفعه بره تو شوک.
نهایت حمام خرگوش همینه دیگه، نه بیشتر.
نحوه سشوار کشیدن خرگوش
این که صبر کنیم تا بدن خرگوش خودش تو هوای آزاد خشک بشه اصلا فکر خوبی نیست چون هرچی مدت بیشتری خیس بمونه احتمال بروز مشکل هم بیشتر میشه. پس سشوار رو روی درجه پایین بذارین و بدن حیوون رو باهاش خشک کنید. درجه سشوار نه داغ باشه و نه سرد، بلکه باید از درجه گرم استفاده کنین و اونقدر سشوار رو از روی قسمت خیس شده حرکت بدین و رد کنین تا کاملا خشک بشه (یعنی سشوار رو زیاد روی یک نقطه نگه ندارین که خیلی داغ بشه).
یک مشکل دیگه که ممکنه تو این مرحله پیش بیاد اینه که خرگوش از صدای سشوار بترسه. اگه اینطوری شد یک حوله نرم که آب رو کاملا جذب کنه بردارین و باهاش خرگوشتون رو خوب خشک کنین.
تمیز کردن ادرار خشک شده خرگوش
ادرار خشک شده رو هم باید تمیز کنین. بعضی از خرگوشها دچار بیاختیاری ادرار میشن و این مشکل تو خرگوشهای پیر یا اونایی که یک مشکل یا بیماری زمینهای دارن شایعه. ادراری که روی موهای حیوون خشک شده بوی بدی ایجاد میکنه و باعث ناراحتی خود خرگوش هم میشه. اگه این اتفاق برای خرگوش شما افتاد کارای پایین رو به ترتیب انجام بدین:
- موهای کثیف شده رو با استفاده از پنبه مرطوب تمیز کنین
- قسمتهایی که تمیز کردین رو با سشوار کاملا خشک کنین (درجه سشوار نه خیلی بالا باشه و نه پایین)
- اگه خرگوش از صدای سشوار میترسید به جاش از یک حوله نرم و جاذب استفاده کنین
- حیوون رو پیش دامپزشک ببرین تا مشکل زمینهای که باعث بیاختیاری ادرار میشه رو درمان کنه
کوتاه کردن موهای خرگوش
موهای خرگوشتون رو کوتاه کنین تا مرطوب نمونه. موهای بلند اطراف مقعد و زیر بدن خرگوشها وقتی به هر علتی خیس شد ممکنه رطوبت رو تو خودش نگه داره و در نتیجه پوست حیوون هم مرطوب بشه. تراشیدن یا کوتاه کردن دائمی موها توی این نقاط باعث میشه که پوست زیرشون سریعتر خشک بشه و اون قسمتها هم تمیز بمونن.
بهتره از دامپزشک بپرسین که بهترین راه مراقبت از موهای خرگوشتون (با توجه به نژادش) چیه. خیالت راحت، ما این راهو بلدیم و با مشورت از دامپزشکان میدونی میتونین سوالات مختلفی که واستون پیش میاد رو ازشون بپرسین.
مبارزه با ککها
توصیه اول
اگه متوجه شدین که خرگوشتون کک داره، با راهنمایی دامپزشک داروی ضد ککی انتخاب کنین که مخصوص خرگوش تهیه شده باشه تا به پوست حساس این حیوونا آسیب نرسونه یا تاثیر منفی دیگهای روی بدنشون نگذاره.
از داروهای ساخته شده برای گربه و سگ استفاده نکنین، حتی اگه روی قوطیش نوشته باشن که برای خرگوشها هم بیخطره.
اصلا و ابدا خرگوشتون رو توی محلولهای ضد کک فرو نبرین، حتی اگه روی بستهبندیش نوشته باشن که این کار خطری نداره.
توصیه دوم
دوز مناسبی از دارو رو بین شونههای خرگوش بمالین. این قسمت بهترین و مطمئنترین نقطه است چون حیوون نمیتونه اونجا رو بخارونه یا لیس بزنه. در مورد دوزی که باید استفاده کنین از دامپزشک بپرسین یا طبق دستورالعمل روی بستهبندی عمل کنین.
بیشتر محلولهای ضد کک رو باید تا یک ماه طبق برنامه زمانی مشخصی استفاده کرد تا نتیجه بدن.
اگه درباره مقدار مصرف دارو مطمئن نیستین، ریسک نکنین و حتما از دامپزشک بپرسین.
توصیه سوم
اگه روشهای طبیعی رو ترجیح میدین، میشه از یک شونه مخصوص ضد کک برای جدا کردن ککها و تخمهاشون از موهای حیوون استفاده کنین. البته برای استفاده از این روش باید رابطه خوبی با خرگوشتون داشته باشین چون جدا کردن ککها و تخمهاشون از بین موها میتونه خیلی زمانبر باشه. بهتره از یک نفر دیگه بخواین که موقع انجام این کار حیوون رو بگیره و با نوازش آرومش کنه. در ضمن حواستون باشه که حتما شانه کردن موهای خرگوش توی تمام قسمتهای بدنش با دقت انجام بشه.
بعد از هر بار شونه زدن خرگوش، شونه رو با پنج دقیقه جوشوندن توی آب ضد عفونی کنین.
توصیه چهارم
محل زندگی خرگوش رو هم کاملا تمیز کنین. اگه روی بدن خرگوشتون کک پیدا کردین به احتمال خیلی خیلی زیاد محل زندگیش (و همینطور خونه شما) هم آلوده شده. تو دوره مبارزه با ککها، چند بار قفس خرگوش رو ضد عفونی و چیزایی که برای جای خواب حیوون کف قفس ریختین رو عوض کنین.
همه ظرفهای غذا و اسباب بازیها و وسایل خرگوش رو پنج دقیقه بجوشونین تا ککها یا تخمهای ککی که داخلشون مخفی شدن از بین برن و پارچهها رو هم توی آب خیلی داغ بشورین (برای مطالعه بیشتر درباره وسایل خرگوش اینجا کلیک کنین). اگه ککها تو فرش یا موکت خونه شما هم نفوذ کردن، باید این کارا رو انجام بدین:
- روی فرش رو با یک لایه خاک دیاتومهای (یک نوع خاک خیلی نرم که از پوسته سیلیسی جلبکهای تک سلولی به اسم دیاتوم ایجاد شده و بهش دیاتومیت هم میگن) یا جوش شیرین بپوشونین و بذارین هشت ساعت یا یک شب باقی بمونه. این کار باعث میشه که تخم ککها خشک بشن.
- بعد این پودر رو با جاروبرقی از روی فرش جارو کنین و کیسه زباله داخل جاروبرقی رو هم دور بندازین.
- این کارها رو هر چند روز یک بار تکرار کنین تا دیگه هیچ ککی باقی نمونه.
- شبها موقعی که خرگوش رو توی قفسش گذاشتین، میتونین با روشن کردن چند تا چراغ کم نور (مثل نور آباژور) نزدیک زمین، ککهای زنده رو هم شکار کنین. کافیه یک کاسه آب صابون رو زیر هر چراغ بذارین تا ککهایی که به طرف چراغ میپرن بیفتن تو آب. فردا صبح قبل از این که خرگوش رو از قفس بیرون بیارین کاسهها رو بردارین.
توصیه پنجم
اصلا از سم کک و مواد شیمیایی مختلف استفاده نکنین چون خرگوشها به مواد شیمیایی خیلی حساسن. استفاده از هر نوع مواد شیمیایی اطراف خرگوشها ممنوعه. اگه حس میکنین غیر از سمپاشی هیچ راه دیگهای برای خلاص شدن از دست ککها نمونده، توی مدت سمپاشی حیوونا رو تو یک محل امن نگه دارین و وقتی هم که سمپاشیها تموم شد، قبل از این که خرگوشها رو به خونهشون برگردونین همه جا رو با آب و سرکه سفید کاملا تمیز کنین تا اثر سم خنثی بشه.
جمعبندی
خرگوشها ذاتا موجودات فوقالعاده تمیزی هستن چون یکی از راههای مهم مخفی شدن از شکارچیا اینه که همیشه خودشون رو تمیز نگه دارن و بدنشون بو نده. این حیوونا هم درست مثل گربهها مرتب خودشونو لیس میزنن و موهای شل شده رو میخورن. در نتیجه خیلی به ندرت پیش میاد که لازم باشه ما تمیزشون کنیم. تمیز کردن خرگوش فقط زمانی لازمه که خیلی کثیف شده باشه، و معمولا این اتفاق تو قسمت عقب بدنشون میفته که ما هم میتونیم فقط همون قسمت رو تمیز کنیم.
نه تنها حمام کردن خرگوش، بلکه فرو بردنش توی آب هم ممنوعه چون میتونه باعث هیپوترمی یا شوک بشه که هر دو تاش ممکنه حیوون رو بکشه. البته خیلی به ندرت خرگوشهایی هم پیدا میشن که با خیس شدن مشکلی ندارن و حتی از شنا کردن لذت میبرن. ولی اگه خرگوش شما علاقهای به آب نشون نمیده بهتره ریسک نکنین. حتی یک بار حمام و شستن خرگوش هم میتونه باعث آسیبدیدگی دائمیش بشه.
اگه به هر دلیلی خرگوش شما خیس شد و آب تا پوستش رسید، باید هرچه سریعتر خشکش کنین تا دچار هیپوترمی نشه. برای این کار میتونین از سشوار استفاده کنین اما باید دمای سشوار رو روی پایینترین درجه بذارین و مرتب هم به جلو و عقب حرکتش بدین تا گرما روی هیچ قسمتی از بدن حیوون یک مدت طولانی متمرکز نشه. دست خودتون رو توی مسیر هوایی که از سشوار بیرون میاد قرار بدین تا مطمئن شین که خیلی داغ نیست. خرگوشها به گرما هم فوقالعاده حساسن و دمای بالا اگه یک خورده طول بکشه میتونه باعث گرمازدگی و مرگشون بشه.
شما میدونستین که حمام کردن خرگوش میتونه خیلی راحت باعث مرگش بشه؟ هر کی بخواد یک حیوون خونگی نگه داره باید اول درباره اون حیوون مطالعه کافی داشته باشه تا بتونه درست ازش مراقبت کنه. اگه شما هم قصد دارین خرگوش بگیرین توصیه میکنم حتما مقاله خرگوش خانگی رو بخونین تا با خیلی از نکات مهم درباره این حیوونا آشنا بشین.
منبع: wikihow