کلوپ قدیمی خودروسازان اروپایی حالا عضو جدیدی دارد، عضوی که روی الکتریکی سازی، تکنولوژی مدرن و راندمان تولید تمرکز میکند. نه درباره تسلا صحبت نمیکنیم! این خودروساز که بی سر و صدا در حال ایجاد اختلال در بازار خودروی اروپاست جیلی نام دارد، شرکتی چینی که توسط میلیاردر مشهور اریک لی تأسیس شد و حالا مالک چندین کمپانی مشهور دنیاست.
جیلی با اقدامات خود امیدوار است پایه و اساس حملونقل یکپارچه را بنا کند و بتواند شرکای زیادی را پای کار بیاورد. گروه هولدینگ جیلی ژجیانگ چتری برای امپراتوری لی بوده و چهار بخش تجاری اصلی دارد: خودروهای سواری، خودروهای تجاری، تکنولوژی و سرویسهای حملونقل. جیلی میگوید در سال ۲۰۲۱ درآمد ۴۷.۲ میلیارد دلاری و فروش ۲.۲ میلیون دستگاهی خودرو را بر جای گذاشته است.
جیلی در سال ۲۰۱۰ بخش خودروهای سواری ولوو را از فورد با قیمت ۱.۸ میلیارد دلار خریداری کرد و این روند با خریداری پولستار، لینک اند کو، کمپانی خودروی الکتریکی لندن و اسمارت (از طریق جوینت ونچر با مرسدس بنز) ادامه یافت تا به این ترتیب جیلی بین اروپایی نفوذ کند.
تأمینکنندگانی همچون ECARX که قطعات پیشرفته خودروها همچون سیستمهای خودران و محاسبه مرکزی خودروها را تولید میکنند زیر چتر حمایتی جیلی قرار دارند. به این لیست باید آروبی، کمپانی جدید فعال در زمینه قوای محرکه درونسوز و… را اضافه کرد. جیلی همچنین مالک برند ایتالیایی بنلی است.
این شرکت چینی سهام زیادی در مرسدس بنز (حدود ۱۰ درصد) و کامیون سازان مشهور یعنی ولوو و دایملر دارد. همین امسال بود که این شرکت ۳۵ درصد سهام رنو در کره جنوبی را خریداری کرد. در زمینه خودروهای اسپرت و الکتریکی شاهد همکاری نزدیک جیلی با رنو و لوتوس هستیم و در بخش خودروهای درونسوز نیز این شرکت با مرسدس و ولوو همکاری میکند.
جیلی هماکنون وارد دنیای اشتراک خودرویی شده است و با برند تاکسی لندن اقدام به فعالیت در پاریس میکند. در آینده نیز شاهد گسترش این سرویس در شهرهای اروپایی خواهیم بود.
دیگر زیرشاخه جیلی شرکت آلمانی ولوکوپتر است که در هوا و فضا فعالیت دارد و تاکسیهای هوایی را توسعه میدهد. همین چند روز پیش نیز جیلی نه ماهواره را به فضا پرتاب کرد و میخواهد شبکهای از ماهوارهها را در اختیار داشته باشد. پیتر ولز مدیر مرکز تحقیقات خودرویی دانشگاه کاردیف ولز میگوید:
ارتباط جیلی با ولوو یک پلتفرم حیاتی برای حضور گستردهتر در بازار بوده است
دنیل لی مدیرعامل هولدینگ جیلی میگوید:
ما معتقدیم تنها از طریق تولید انبوه و جوینت ونچرها میتوانیم محصولات بهتری برای مصرفکنندگان نهایی بسازیم. ما همچنین باور داریم آینده صنعت خودرو بر اساس همکاریهای مشترک شکل خواهد گرفت. در عصر جدید هیچ برند خودرویی نمیتواند به تنهایی پیش برود و باید به دنبال استفاده مشترک از تکنولوژیها و خلاقیتها باشیم
کارشناسان میگویند جیلی به سرعت حرکت میکند و خود را با روندهای تجاری جدید همچون الکتریکی سازی، مالکیت اشتراکی و تکنولوژی خودران تطبیق میدهد. یان فلچر تحلیلگر موسسه IHS مارکت میگوید:
جیلی شرکتی عالی است و ظاهراً آماده حضور در بخشهای مختلف میشود. مدیران خودرویی کمی مؤسس یک خودروساز بودهاند بنابراین لی میتواند تأثیری مستقیم روی رشد این کسبوکار داشته باشد
این کارشناس از آروبی به عنوان مثال بارز گفتههای خود نام میبرد. این شرکت امیدوار است پیشرانههای هیبریدی را به شرکتهایی خارج از جیلی بفروشد. خودروسازان مطرح جهانی با پرسش مهم چگونگی از رده خارج کردن پیشرانههای درونسوز و تولید محصولات الکتریکی روبرو شدهاند و چنین پیشرانههای هیبریدیای میتوانند یک گزینه موقتی باشند.
فلچر درباره آروبی میگوید:
این یک حرکت واقعاً هوشمندانه بود که جلوتر از سایر خودروسازان صورت گرفت. پیشرانههای درونسوز بالاخره از دور خارج خواهند شد و این امر میتواند روی ولوو و جیلی تأثیر منفی داشته باشد اما توسعه یک کسبوکار مستقل میتواند به معنی فروش این پیشرانهها به رقبا باشد
این سرعت عمل از زمان خرید ولوو تاکنون وجود داشته است. یکی از منابع نزدیک به جیلی میگوید:
کارآفرینی جیلی ولوو را تشویق کرد تا تصمیمات بزرگی همچون تأسیس چندین کارخانه در چین بگیرد. جیلی تصمیمات بسیار سریعتری نسبت به مالک قبلی ولوو اتخاذ میکند
چابکی جیلی را میتوان در احیای اسمارت نیز دید، برندی که در زمان مالکیت کامل دایملر ضررده بود. اولین محصول این برند برای اروپا شماره ۱ است که شاسیبلندی تمام الکتریکی با شعاع حرکتی خوب خواهد بود و شاید بتواند به خاطر تولید در چین قیمت ارزانتری نسبت به رقبا داشته باشد.
فلچر اظهار میدارد:
عرضه این خودرو در قلب کلاس محبوب شاسی بلندهای کامپکت اروپا و چین خواهد بود
دایملر این خودرو را نخواهد ساخت زیرا این امر باعث همپوشانی با محصولات خودش میشود.
اما بد نیست در خاتمه نگاهی به داستان جیلی داشته باشیم. یانگ لی شوفو که توسط اریک لی به خارج از چین فرستاده شد در سال ۱۹۸۶ به تولید قطعات یخچال مشغول بود. لی با تولید موتورسیکلت در سال ۱۹۹۴ وارد صنعت حملونقل شد و سپس شرکت جیلی اتو را در سال ۱۹۹۷ تأسیس کرد. اولین خودروهای کوچک این شرکت یک سال بعدتر از خط تولید خارج شدند. تا سال ۲۰۰۲ جیلی جزو ۱۰ برند برتر داخلی بود.
هلدینگ جیلی یک سال بعدتر تأسیس شد و در سال ۲۰۰۵ جیلی ژجیانگ در لیست شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار هنگکنگ قرار گرفت. گسترش بینالمللی جیلی در سال ۲۰۰۶ و با خرید سهام شرکت تولید کننده تاکسی لندن کلاسیک کلید خورد. جیلی در سال ۲۰۱۰ ولوو را از فورد با قیمت ۱.۸ میلیارد دلار خریداری کرد تا قدم محکمتری بردارد. این یک تصمیم استراتژیک بود چراکه از یک طرف پای جیلی را به اروپا باز میکرد و از طرف دیگر ولوو به منابع موردنظر خود میرسید.
یکی از منابع نزدیک به جیلی میگوید:
جیلی به ولوو اجازه داد تا کار خودش را که همان توسعه خودروها بود انجام دهد. این امر به ولوو اجازه رشد را داد. جیلی ولوو را تنها گذاشت و اجازه داد سوئدیها کار خودشان را انجام دهد، یعنی چیزی که دقیقاً متضاد کارهای مالک قبلی ولوو یعنی فورد بود.” فلچر هم میگوید این روش به جیلی اجازه داد با حداقل اصطکاک و تنش وارد بازار اروپا شود. او اظهار میدارد: “به نظر میرسد جیلی در ایجاد شراکت نرم با همکاران خود بسیار خوب عمل میکند
جیلی درباره لوتوس نیز میگوید این خودروساز چینی به بریتانیاییها چارچوب کاری مشخصی برای دنبال کردن مدل پورشه ارائه کرده است. لوتوس مشغول تولید خودروهای اسپرت و الکتریکی خواهد شد و البته شاسی بلندهای سودده را نیز عرضه خواهد کرد. لوتوس ظاهراً به دنبال فروش ۹۰ هزار خودروی الکتریکی تا سال ۲۰۲۸ است و آنها را در کارخانه جدید ووهان چین خواهد ساخت. جیلی امید دارد طی آینده نزدیک لوتوس را عرضه عمومی کند و شاید ارزش این شرکت بین ۷ تا ۸ میلیارد دلار باشد. برخی کارشناسان میگوید استراتژی لی ساختن کمپانیها و رساندن آنها به سطح مشخص و سپس عرضه عمومی آنهاست تا بتوانند سرمایه بیشتری را از بیرون جذب کنند. جیلی میخواهد علاوه بر لوتوس بخش خودروهای تجاری را نیز بهصورت عمومی عرضه کند.
اما برنامههای جیلی میتواند با تأخیر نیز مواجه شود. عرضه عمومی ولوو در تابستان سال پیش استارت خوبی نداشت زیرا سرمایهگذاران نگران احتمال حفظ کنترل جیلی روی بخش اعظم این کمپانی بودند. با اینکه ارزش ولوو به آنچه انتظار داشتند نرسید اما عرضه سهام این خودروساز جزو یکی از بزرگترین تصمیمات سال پیش اروپا بود. پولستار نیز قبلاً اعلام کرد سهامش را بهصورت عمومی عرضه خواهد کرد. ارزش تخمینی پولستار بیش از ۲۰ میلیارد دلار است و شاید این معامله ۱ میلیارد دلار سود داشته باشد؛ اما این حرکت نیز با اما و اگرهایی همراه خواهد بود.
جیلی به عنوان شرکتی چینی با بررسی دقیق و غیرعادیای مواجه بوده است. البته نگرانیهای مربوط به حفاظت دادهها، سابقه حقوق بشری چین و ارتباطات بین دولت و کمپانیها باعث میشود این مورد جای تعجب زیادی نداشته باشد.
ولز اظهار میدارد:
مشکلات متنوعی حول دولت و شفافیت آن وجود دارد. ما شاهد کمپانیها و افراد سطح بالایی بودهایم که میتوانند به دلایل سیاسی هدف قرار بگیرند
جیلی همواره تلاش داشته حداکثر شفافیت ممکن را داشته باشد و شرکتی بینالمللیتر باشد. دنیل لی اخیراً گفته است:
هلدینگ جیلی معمولاً به عنوان اسب سیاه صنعت خودرو در نظر گرفته میشود اما من میگویم ما یک کتاب باز هستیم
ولز میگوید جیلی برخلاف دیگر تازهواردهای چینی از طریق برندهای سنتی اروپایی همچون ولوو، لوتوس و اسمارت وارد این قاره شده است. او خاطرنشان میسازد:
این یک حرکت کاملاً هوشمندانه است. جیلی زمان زیادی را صرف حضور در اروپا کرده است
این شرکت همچنین بخش اعظم کارهای طراحی و مهندسی خود را در اروپا انجام میدهد. تحلیلها نشان میدهند تبدیل شدن جیلی به چنین شرکت بزرگی راه بسیار سختی داشته است. ولوو به عنوان بزرگترین برند جیلی هدفگذاری فروش ۱.۲ میلیون دستگاهی تا سال ۲۰۲۵ را دارد درحالیکه پولستار میخواهد تا آن سال ۲۹۰ هزار دستگاه خودرو بفروشد. این هدف برای اسمارت ۱۵۰ هزار دستگاه خودرو خواهد بود.
فلچر معتقد است جیلی میتواند تا سال ۲۰۲۷ تا ۵۰ درصد رشد کند و دارای پتانسیلهای رشد زیادی است چراکه از سبد محصولات بسیار متنوع از موتورسیکلتها گرفته تا خودروهای سواری رده میانی و شاسی بلندهای لوکس سود میبرد.
او اظهار میدارد:
جیلی در ۵ تا ۷ سال گذشته کارهای بسیار زیادی انجام دادهاند بنابراین پتانسیل رشد فوقالعادهای دارند؛ اما در میانمدت و طولانیمدت، هدف جیلی کسب سود از سرمایهگذاریهای خود خواهد بود. چینیها به رشد خود ادامه خواهند داد