ظاهرا تعدادی از مدیران شرکت ایران خودرو، هایما ۸S به قیمت کارخانه هدیه گرفته‌اند. این ماجرا اگر صحت داشته باشته باشد؛ مصداق رانت‌خواری است.
به گزارش ایسنا تصاویر و اطلاعاتی وجود دارند که تخصیص و تحویل هایما ۸S با قیمت کارخانه (یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان) برای تعدادی از مدیران گروه صنعتی ایران‌خودرو را نشان می‌دهند. ظاهرا شرکت مذکور، نه‌تنها از عملکرد و شاهکارهای مدیران ارشد خود رضایت دارد؛ بلکه قوانین مرتبط با عرضه‌ی خودرو در بورس را فراموش کرده است.
قیمت هایما ۸S در بازار آزاد، بیش از ۲ میلیارد تومان برآورد می‌شود. پس هدیه دادن حواله به مدیران ایران خودرو، برابر با پاداشی معادل یک میلیارد تومان است. این موضوع درحالی اهمیت پیدا می‌کند که دولت و شرکت‌های وابسته به دولت، سهام‌دار اصلی ایران خودرو محسوب می‌شوند. به عبارت دیگر، بذل و بخشش‌های تشویقی برای مدیران ایران خودرو، حیف و میل بیت المال است.
چند نکته‌ی جالب در پرونده‌ی مورد بحث وجود دارد. استفاده از گران‌ترین محصول ایران خودرو به عنوان هدیه برای مدیران شرکت، پرداخت پاداش میلیارد تومانی از جیب خریداران هایما ۸S را نشان می‌دهد. با این ترفند، مستقیما از حساب ایران خودرو، مبلغی به مدیران پرداخت نمی‌شود. مورد دوم، افراد ذی‌نفع در این ماجرا هستند. به عنوان مثال، اگر مدیران یا اعضای هیئت مدیره برای خودشان چنین پاداشی در نظر گرفته باشند، نیاز به دخالت قوه‌ی قضائیه و برخورد با سواستفاده‌کنندگان از مقام در یک شرکت وابسته به دولت، ضروری به نظر می‌رسد. از سویی دیگر، چرا مدل‌های ارزان‌تر مثل ۲۰۶ و رانا برای پاداش به مدیران شرکت انتخاب نشده‌اند؟
امید قالیباف سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این رابطه اظهار کرد:
امروز (سه‌شنبه) برابر اخبار واصله و بررسی‌های اولیه، مشخص شد شرکت ایران‌خودرو تعدادی خودروی هایما S۸ را با قیمت کارخانه به مدیران خود اختصاص داده است؛ این اقدام نه تنها در شرایط کنونی بازار خودرو ناپسند است، بلکه با سیاست‌های مبارزه با رانت دولت و وزارت صمت نیز در تعارض قرار دارد. از این‌رو از شرکت ایران‌خودرو خواسته شده تا ضمن ابطال تخصیص این خودروها توجه بیشتری نسبت به تبعات اینگونه تصمیم‌ها داشته باشند.
به محض دریافت این خبر وزارت صمت وارد صحت سنجی موضوع شد، پس از بررسی‌های اولیه و اثبات قضیه، اقدامات لازم در جهت استیفای منافع مردم و حذف رانت شکل گرفته انجام شد. وزارت صمت هیچگونه رانتی را در هیچ زمینه‌ای برنمی‌تابد و به محض اطلاع، قاطعانه برخوردهای لازم را انجام خواهد داد.
توضیحات ایران خودرو پیرامون هایما ۸S و پاداش مدیران
به گزارش ایکوپرس، گروه صنعتی ایران‌خودرو در پاسخ به ماجرای پیش آمده، توضیحاتی ارائه کرده است:
موضوع واگذاری نخستین خودروهای تولیدی هایما ۸S به مدیران این شرکت که پس از فرآیند تولید در مرحله آزمایشی، قابلیت واگذاری به مشتریان را نداشته، مطابق مجوز هیات مدیره این شرکت صورت گرفته است.
این خودروها که در فرآیند شناسایی ایرادات کیفی و مونتاژی دارای برخی مغایرت‌های کیفی در بخش‌های موتور، بدنه، رنگ، تزیینات داخلی و… بوده، طبق رویه جاری شرکت‌های خودروسازی قابلیت عرضه به مشتریان را نداشته و به صورت‌های دیگری به جز سیستم عادی فروش، مورد استفاده قرار می‌گیرد. براساس مجوز هیات مدیره شرکت ایران‌خودرو مقرر شد، نخستین سری از تولیدات اولیه محصول هایما ۸S نیز به دلیل عدم امکان واگذاری به مشتریان در بورس کالا و حتی بدون اعطای گارانتی در اختیار مدیران شرکت قرار گیرد. بر همین اساس خودروهای مذکور نیز با قیمت تعیین شده توسط هیات مدیره این شرکت به برخی از مدیران متقاضی در گروه صنعتی ایران خودرو که مایل به خرید با شرایط تعیین شده هستند واگذار می‌شود. در عین حال، عرضه نخستین سری خودروهای جدید در اکثر شرکت‌های خودروسازی به منظور ارزیابی‌های فنی و کارشناسی و اجرای برنامه توسعه بازار، با قیمت متعارف امری معمول بوده و گروه صنعتی ایران خودرو نیز طی دوره های گذشته درخصوص سایر محصولات خود قبل از عرضه انبوه به بازار، تولیدات اولیه را با چنین شرایطی عرضه کرده است. بر پایه این گزارش در اولین عرضه خودرو هایما ۸S بیش از ۵۰۰ دستگاه محصول تولیدی شرکت در مرحله تولید انبوه، از طریق بورس کالا عرضه شده و به طور طبیعی تعداد ۶۰ دستگاه خودرو تولیدی در مرحله آزمایشی امکان عرضه به مصرف کنندگان را نداشته است. همین گزارش حاکی است، شرکت ایران خودرو محصولات فاقد شرایط لازم جهت عرضه به مشتریان را معمولا در چارچوب مزایده عرضه می‌کند که در این حالت قیمت‌های مزایده حدود ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت بازار خواهد بود. این گزارش می افزاید، خودروهای مذکور نیز پس از ارزیابی نهایی به قیمت پایه بورس کالا عرضه شده که قیمت پایه شرکت ایران خودرو برای این محصول ۹۳۴ میلیون تومان بوده که با احتساب هزینه‌های قانونی در بورس کالا نیز با قیمت یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان اعلام شده و با وجود ایرادهای یاد شده، با مصوبه هیات مدیره ایران خودرو و با همان قیمت به مدیران متقاضی عرضه شده است. بدیهی است، خودروهایی از این قبیل به منظور تبدیل شدن به نقدینگی و حفظ منافع شرکت و سایر ذینفعان با چنین شرایطی عرضه می‌شوند و در عین حال این رویه در تمام شرکت‌های خودروسازی دنبال می‌شود.
