در ادامه به جذابترین اکتشافات علمی بشر در سال 2022 اشاره خواهیم کرد؛ از اولین جراحی و قطع عضو در تاریخ گرفته تا یک بزرگراه باستانی در بریتانیا.
باستان شناسان در سال اخیر به اکتشافات شگفتانگیزی درمورد انسانهای باستان دست پیدا کردند، از جمله کشف زمانی که اجداد ما برای اولین بار بر روی دو پای خود راه رفتند و اولین جراحی قطع عضوی که در تاریخ رخ داد. در ادامه این مطلب میدونی به بررسی جذابترین اکتشافات علمی در سال 2022 میپردازیم.
ما انسانها تنوع باورنکردنی داریم؛ اما همه ما اجداد مشترک داریم و از نسل هومو سپینها (انسان خردمند) هستیم. اکنون دانشمندان سرنخهای جدیدی درمورد داستان چگونگی پیدایش ما و پخش شدن جمعیت انسانها در سراسر جهان پیدا کردهاند.
1. چندین موج مهاجرت انسانهای اولیه از آفریقا
کشف مهره ۱/۵ میلیون ساله نشان میدهد که انسانهای اولیه در طی چندین موج مهاجرت، آفریقا را ترک کردهاند. هنوز نامشخص است که این استخوان کشف شده متعلق به کدام گونه انسانی است. امروزه فقط یک گونه انسانی وجود دارد؛ اما قبلاً چندین گونه در ژن هومو انسانها وجود داشت.
پیش از این محققان شواهدی پیدا کردند که نشان میداد یک گونه انسانی که اکنون منقرض شده است، ۱/۸ میلیون سال پیش آفریقا را به مقصد اوراسیا ترک کرده است. شواهدی نیز وجود دارند مبنی بر این که انسانهای امروزی در اوایل ۲۷۰ هزار سال پیش از آفریقا مهاجرت کردهاند.
اکنون کشف این مهره استخوان نشان میدهد که انسانها احتمالاً چندین بار قاره آفریقا را ترک کردهاند.
2. رسم درخت خانوادگی به وسعت یک سیاره
محققان تلاش کردند یک شجره نامه برای تمام بشریت به دست آورند تا ببیند که همه انسانها به چه طریقی با هم مرتبط هستند. دانشمندان در طی تحقیقات خود، هزاران توالی ژنومی را از ۲۱۵ جمعیت در سراسر جهان، از جمله انسانهای باستانی و مدرن بررسی کردند.
درنتیجه یک الگوریتم کامپیوتری به بررسی تغییرات ژنتیکی در بین ژنومها پرداخت تا دانشمندان پی ببرند که هر فرد مربوط به کدام نسل است. محققان پس از تخمین زدن محل زندگی اجداد انسانها، یک نقشه برای این شجره نامه غول پیکر ایجاد کردند و درنهایت مشخص شد که همه چیز به آفریقا برمیگردد.
3. آغاز راه رفتن بشر بر روی دو پا
یکی دیگر از جالبترین اکتشافات علمی سال 2022 قطعاً، کشف زمان راه رفتن انسانها بر روی دو پا است. ظاهراً اجداد ما ۷ میلیون سال پیش به این شاهکار دست یافتند.
محققان یک استخوان ران و یک جفت استخوان ساعد ۷ میلیون ساله گونه Sahelanthropus tchadensis را مطالعه کردند. این گونه احتمالاً قدیمیترین هومینین شناخته شده، یعنی یکی از اجداد انسانها مربوط به دوره بعد از جدا شدن انسانها از میمونهای مدرن است.
درنهایت مشخص شد که گونه S. tchadensis که در چاد پیدا شد، هم از درختان بالا میرفته و هم بر روی دو پای خود راه میرفته است.
4. کشف قدیمیترین خویشاوند شناخته شده انسانها
محققان دریافتند که استخوان فک ۱/۴ میلیون سالهای که در اسپانیا کشف شد، احتمالاً متعلق به قدیمیترین گونه خویشاوند انسانها در اروپا است.
استخوان فک ۱/۴ میلیون ساله که در اسپانیا کشف شد
استخوان فک بالایی دارای ویژگیهایی است که الگوی تکاملی صورت انسان را نشان میدهد. درواقع این استخوان به نسبت نخستیهای میمون مانند به انسانهای مدرن نزدیکتر است.
ممکن است که این استخوان فک متعلق به نسل هومو سپینها باشد. موقعیت او در شجره نامه انسانها بحثبرانگیز است؛ اما ممکن است نسبتی با انسانهای مدرن و نئاندرتالها داشته باشد. تا قبل از این اکتشاف، قدیمیترین خویشاوند شناخته شده انسانها در اروپا به ۱/۲ میلیون سال پیش برمیگشت.
5. بازنویسی تاریخ تکامل براساس بازسازی استخوانها
یک تحلیل جدید از استخوانهای قدیمی گونه مشابه انسانها، یعنی استخوانهای استرالوپیتکوس نشان میدهد که احتمالاً آنها بیش از یک میلیون سال قدیمیتر از آنچه قبلاً تصور میشد، باشند.
چهار جمجمه گونه استرالوپیتکوس که در آفریقای جنوبی کشف شدند
محدوده تاریخ جدیدی که برای این استخوانها از منطقه استرکفونتین (Sterkfontein) آفریقای جنوبی در نظر گرفته شده، بین ۳/۴ تا ۳/۷ میلیون سال پیش است. تاریخ جدید در نظر گرفته شده، احتمال این که این گونه باعث ایجاد اولین انسانها شده باشد را بالا میبرد.
اگر این استخوانهای قدیمی، بقایای گونه استرالوپیتکوس افریکانوس (Australopithecus africanus) باشند، این یافتهها میتوانند چگونگی پیدایش انسانها را بازنویسی کنند.
6. کشف جد مرموز انسانها که در جنوب شرقی آسیا زندگی میکرد
اطلاعات زیادی درمورد گونه دنیسووانها در دست نیست؛ اما میدانیم که این گونه و گونه نئاندرتالها، نزدیکترین گونههای منقرض شده به انسانهای مدرن امروزی هستند.
کشف یک دندان باستانی که احتمالاً متعلق به یک دختر دنیسووی مربوط به ۱۶۴ هزار سال پیش است.
فسیلهای کمی از دنیسووانها در غار دنیسوا در جنوب سیبری پیدا شده است. در طول سالها استخوانهای این گونه در چین نیز پیدا شدهاند. اکنون کشف یک دندان ۱۶۴ هزار ساله در لائوس اثبات میکند که دنیسووانها همچنین در جنوب شرقی آسیا در ارتفاعات کم و آب و هوای گرم و مرطوب زندگی میکردند.
7. یکی از عجیبترین اکتشافات علمی سال 2022 ؛ نخستین جراحی قطع عضو در عصر حجر
محققان کشف کردند که اولین قطع عضو پزشکی مربوط به دوران ماقبل تاریخ و عصر حجر بوده است. یک جراح ماهر حدود ۳۱ هزار سال پیش در بورنئو، پای یک کودک را قطع کرد.
براساس تجزیه و تحلیل مینای دندان، آن کودک یک شکارچی و گردآورنده بوده که پس از عمل جراحی قطع عضو تا ۹ سال دیگر به زندگی خود ادامه داده است. پیش از این کشف، قدیمیترین قطع عضو پزشکی ثبت شده مربوط به ۷ هزار سال پیش بود.
8. دیوار عصر یخبندان که راه انسانها را مسدود کرده بود
یک سد عظیم یخی ممکن است راه انسانهایی که اوراسیا را ترک کرده بودند، مسدود کرده باشد و بنابراین از تبدیل شدن آنها به اولین آمریکاییها جلوگیری کرده باشد.
وجود این مانع یخی نشان میدهد که این مهاجران با پای پیاده از پل برینگ لند به آمریکا عبور نکردهاند، بکه با قایقهایی در امتداد ساحل حرکت کردهاند.
محققان براساس تجزیه و تحلیل ۶۴ نمونه زمین شناسی از شش مکان در سراسر منطقه پل باستانی به این نتیجه رسیدند که مسیر بدون یخ تا حدود ۱۳۸۰۰ سال پیش کاملاً باز نشده بوده است.
البته این زمان تخمین زده شده، کمی گیج کننده است؛ زیرا براساس شواهد دیگر اولین آمریکاییها خیلی زودتر وارد این سرزمین شدند و فرهنگ کلوویس که در نیومکزیکو یافت شده، قبلاً در آن زمان تثبیت شده بود.
9. بازی بچههای عصر یخبندان در گودالهای گلآلود
یکی از اکتشافات علمی در سال 2022 نشان داد که کودکان در عصر حجر تفاوتی با کودکان امروزی نداشتند و همانند آنها، بازی در گودالهای گلآلود را دوست داشتند.
محققان حدود ۳۰ ردپا از کودکان در بالای ردپای یک تنبل غول پیکر (یکی از موجودات بزرگ که زمانی در قاره آمریکا زندگی میکرد) کشف کردند.
این ردپاهای ۱۱ هزار ساله در نیومکزیکوی کنونی یافت شدند و نشان میدهند که ظاهراً ردپای تنبل غول پیکر باعث ایجاد گودالهای گلآلود شده و به جای مناسبی برای پریدن و بازی بچهها تبدیل شده است.
10. کشف بزرگراه باستانی در بریتانیا
آلیسون برنز و جیمی وودوارد در حال بررسی ردپای حیوانات و انسانهای باستان
هزاران سال پیش انسانها و حیوانات باستانی، ردپایی از خود در ساحلی در انگلستان به جای گذاشتند و اکنون محققان این مکان را ابربزرگراه مینامند. برخی از مسیرهای کشف شده، حدود ۸۵۰۰ سال (فقط چند هزار سال پس از پایان آخرین عصر یخبندان) قدمت دارند.
محققان در این مسیر ردپایی از آئوروچ (یک گونه منقرض شده گاو)، گوزن قرمز، گراز وحشی و گرگ پیدا کردند. براساس بررسی برخی از ردپای انسانها در این بزرگراه، این احتمال وجود دارد که آنها در حال شکار گونههایی از حیوانات بودند.
منبع :livescience