یک مطالعه جدید نشان میدهد که تغییرات آبوهوایی چه اثراتی روی تروپوسفر دارد. بالونهای هواشناسی و ماهوارهای و محاسبات تغییرات طبیعی ثابت کردهاند که تروپوسفر زمین درحال گسترش است.
تروپوسفر پایینترین جو لایه زمین است که از سطح دریاهای قطبی حدود 6 کیلومتر و از سطح مناطق استوایی حدود 18 کیلومتر فاصله دارد. تروپوسفر گرمترین و مرطوبترین لایه اتمسفر زمین است. هرچه به سمت بالا میرویم، هوا سردتر و خشکتر میشود. تروپوسفر همان لایهای است که بیشتر رویدادهای آبوهوایی در آن رخ میدهد.
از اواسط دهه 2000 مشخص شد که تروپوسفر در حال گسترش است. همانطور که این لایه پایینی گرم میشود، مرزی به نام «تروپوپوز» را به سمت بالا هُل میدهد که وظیفه آن جدا کردن تروپوسفر از لایه بالایی یعنی استراتوسفر است. مجموعه کاملی از فرآیندهای طبیعی بر این لایه تاثیر میگذارند. اما گرم شدن کره زمین ناشی از انتشار بیش از حد کربندیاکسید عامل اصلی این رخداد است.
در این مطالعه جدید، محققان بررسی کردند که تروپوپوز با چه سرعتی درحال افزایش است و اینکه آیا در طول زمان تغییر کرده است یا خیر. آنها دریافتند که در 40 سال گذشته، حداقل در نیمکره شمال تروپوپوز حدود 50 تا 60 متر در هر دهه افزایش پیدا کرده است.
این تیم از دو منبع اصلی داده استفاده کرد: اندازهگیری رادیوسوند از بالنهای هواشناسی و همچنین دادههای رادیویی GPS از ماهوارهها. رکورد دادههای اول به سال 1980 بازمیگردد. درحالیکه دادههای دومی پس از سال 2002 این امکان را برای محققان فراهم کرده تا از تروپوپوز تصویربرداری کنند.
برای درک میزان تاثیر فعالیتهای انسانی بر افزایش تروپوپوز، این تیم بر بررسی رویدادهای طبیعی که تاثیرگذارند، از جمله دو فوران آتشفشان در دهه 1980 و اواخر دهه 1990، تمرکز کردند. آنها دریافتند که اکثرا افزایش – تا 53 متر در هر دهه – میتواند به تغییرات آبوهوایی ناشی از فعالیتهای انسانی مربوط شود.
«بیل راندل»، یکی از نویسندگان این مطالعه میگوید: «این یک نشانه روشن از تغییر ساختار جوی است. این نتایج و همچنین دیگر شواهد تغییرات آبوهوایی به صورت مستقیم تایید میکنند که گازهای گلخانهای در حال تخریب جو زمین هستند.»
او در پایان گفت: «شاید گسترش تروپوسفر به نظر بیاهمیت باشد، اما باید مراقب افزایش شدت طوفانهای تندری ناشی از این مسئله و نیاز به ارتفاع گرفتن بیشتر هواپیماها در پرواز باشیم.»