نسل اول کراس اوور فول سایز CX-9 برای اولین بار به‌عنوان بزرگ‌ترین کراس اوور مزدا در سال ۲۰۰۶ معرفی شد. این خودرو دو بار در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ مورد فیس لیفت قرار گرفت تا اینکه سرانجام نسل دوم آن امسال وارد بازار شد. حال در اینجا به بررسی یک دستگاه CX-9 مدل ۲۰۱۶ می‌پردازیم.
CX-9 به معنای واقعی کلمه صرفاً یک مزدا ۳ بزرگ است! بله تعجب نکنید چراکه این کراس اوور هفت‌نفره بر روی پلت فرم سدان کامپکت ۳ ساخته‌شده و از زبان طراحی آن سود می‌برد. این کراس اوور ۳ ردیفه در بازار با رقبای سرسختی چون فورد اکسپلورر و هوندا پایلوت روبروست و باید اعتراف کرد که از هردوی آن‌ها جذاب‌تر است. برای این خودرو فقط یک موتور قابل سفارش است؛ یک پیشرانهٔ جدید چهار سیلندر توربوشارژ ۲.۵ لیتری با ۲۵۰ اسب بخار قدرت و ۴۲۰ نیوتن متر گشتاور که نیروی خود را از طریق یک گیربکس ۶ سرعتهٔ اتوماتیک انتقال می‌دهد.
بااینکه پیشرانهٔ ۴ سیلندر مزدا از بسیاری از کراس اوورهای سه ردیفهٔ V6 قدرت کمتری دارد اما گشتاور CX-9 به‌مراتب بیشتر است و این در حالی است که مصرف سوخت آن نیز با ۱۰.۷ لیتر در هر صد کیلومتر در شهر و ۸.۴ لیتر در جاده در کلاس خود بهترین است. برای مقایسهٔ هوندا پایلوت با کمک سیستم غیر فعال‌سازی سیلندرها (چیزی که موتور ۴ سیلندر مزدا به آن نیازی ندارد) به مصرف سوختی معادل ۱۱.۷ و ۸.۷ لیتر در صد کیلومتر در شهر و جاده دست‌یافته است و موتور ۲.۳ لیتری توربوی فورد اکسپلورر نیز ۱۲.۴ و ۸.۴ لیتر در صد کیلومتر در شهر و جاده مصرف می‌کند.
نسل دوم CX-9 با ۱۹۵۰ کیلوگرم وزن در نسخهٔ چهارچرخ محرک، حدود ۱۲۰ کیلوگرم سبک‌تر از نسل قبلی است و این کاهش وزن بیشتر به خاطر استفاده از قلب مدرن ۲.۵ لیتری توربوی چهار سیلندر بجای ۳.۷ لیتری V6 تنفس طبیعی قدیمی است. این موتور در هنگام بالا رفتن از شیب‌ها با غرغری زیبا به‌اندازهٔ کافی نیرو در اختیارتان قرار می‌دهد و فقط تا فشردن میدونی گاز و بیدار شدن توربوشارژر تأخیر اندکی وجود دارد. در بزرگراه‌ها و مسیرهای هموار نیز CX-9 خودرویی قدرتمند احساس می‌شود. موتور توربوی آن هرگز شمارا مجبور نمی‌کند که دور موتور را بالا ببرید چراکه در ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ rpm حداکثر گشتاور خود را ارائه می‌کند.
در هنگام رانندگی با CX-9 واقعاً تحت تأثیر عملکرد خوب فرمان و شاسی سازگار آن قرار گرفتیم. مزدا تجربه‌هایی را که از دیگر محصولاتش کسب کرده، در بزرگ‌ترین ساختهٔ خود نیز بکار گرفته است به‌نحوی‌که فرمان خودرو کاملاً دقیق عمل کرده و تمامی خواسته‌های راننده را با دقت انجام می‌دهد و حتی می‌توان آن را در این زمینه برترین خودرو در بین کراس اوورهای سه ردیفهٔ بازار دانست. علاوه بر این مزدا CX-9 یکی از بهترین کابین‌های خودرو را در بین هم‌کلاسان خود ارائه می‌کند و باید اعتراف کرد که خودروسازان ژاپنی واقعاً می‌دانند که چگونه یک کابین عالی و مدرن امروزی را طراحی کنند.
کاربرد چرم باکیفیت ناپا، تریم چوب، صفحه‌نمایش لمسی، پلاستیک باکیفیت و آلومینیوم در داخل خودرو حسی عالی به انسان می‌دهد. هرچند تغییر عمده‌ای در صفحه آمپر CX-9 دیده نمی‌شود اما صفحه‌نمایش لمسی ۸ اینچی آن‌که همان رابط کاربری مزدا که در دیگر محصولات این شرکت هم استفاده‌شده است را ارائه می‌کند، واقعاً عملکرد خوبی دارد. در کل هنگامی‌که در اتاق CX-9 می‌نشینید احساس کاملاً خاصی به شما دست می‌دهد. احساسی که بیشتر در خودروهای پریمیوم آلمانی وجود دارد.
به این مسئله هم باید اشاره‌کنیم که کابین CX-9 بسیار آرام و ساکت است چراکه کاهش صداهای وارده به اتاق از اولویت‌های اصلی مزدا در ساخت این کراس اوور سه ردیفه بوده است. به همین دلیل از عایق‌های زیادی در کف خودرو استفاده‌شده و ضریب آئرودینامیک آن نیز کاهش‌یافته که موجب کاهش صدای باد شده است. هرچند ساخته‌های مزدا هیچ‌گاه به‌عنوان خودروهایی با کابین بسیار ساکت شناخته نمی‌شوند اما CX-9 گام روبه‌جلوی بزرگی در این زمینه برداشته است.
ولی در CX-9 یک نکتهٔ منفی به چشم می‌خورد. همان‌طور که مزدا ۳ از کمبود فضای سرنشینان در مقایسه با دیگر خودروهای کامپکت رنج می‌برد، CX-9 هم به همین درد مبتلا است. هرچند فضای پای سرنشینان ردیف دوم صندلی‌ها خوب است اما دسترسی به‌ردیف سوم بسیار دشوار است. بدتر اینکه در صورت خواباندن هر دو ردیف صندلی‌ها، فضای باری معادل ۲۰۱۰ لیتر در اختیار خواهید داشت که کوچک‌تر از همهٔ خودروهای هم‌کلاس است به‌طوری‌که حتی از فضای بار ۲۲۳۷ لیتری نسل جدید جمس آکادیا که طول کمتری از CX-9 داشته و یک کلاس پایین‌تر قرار دارد هم کمتر است.
در سوی دیگر هیچ‌یک از ترفندهای هوشمندانهٔ افزایش فروش و آپشن های موردعلاقهٔ خریداران همچون نمایشگر و سیستم سرگرمی برای سرنشینان ردیف دوم حتی در بالاترین تیپ CX-9 وجود ندارد. درست است که CX-9 در این کلاس ازلحاظ رانندگی و مصرف سوخت یکی از بهترین‌ها است اما در کلاسی که در آن امکانات و آپشن های کاربردی یکی از مهم‌ترین آیتم‌هاست، این عامل تا حد زیادی می‌تواند مانع فروش بالای CX-9 شود. ازلحاظ قیمت هم این خودرو در بخش پررقابت بازار قرارگرفته است به‌طوری‌که قیمت آن از ۳۱,۵۲۰ دلار برای نسخهٔ دیفرانسیل جلو شروع‌شده و درنهایت به ۴۴,۰۱۵ دلار برای بالاترین مدل با سامانهٔ چهارچرخ محرک می‌رسد.
این در حالی است که مزدا هدف فروش حدود ۴۰ هزار دستگاه CX-9 را در امسال (سال اول عرضهٔ نسل جدید) برنامه‌ریزی کرده است که بیش از دو برابر فروش ۱۸۰۴۸ دستگاهی نسل قبلی در سال ۲۰۱۵ است؛ اما حتی اگر مزدا به این میزان فروش موردنظر خود هم‌دست پیدا کند بازهم فاصلهٔ زیادی با فروش ۲۴۹,۲۵۱ دستگاهی فورد اکسپلورر و ۱۳۶,۲۱۲ دستگاهی هوندا پایلوت در سال گذشته دارد و حتی نزدیک به این رقم هم نیست. درهرحال اگرچه شاید CX-9 جدید بهترین کراس اوور سه ردیفهٔ بازار نباشد اما کراس اووری بزرگ، پویا و کم‌مصرف است که برای کسانی که به یک کراس اوور سه ردیفهٔ بزرگ و زیبا نیاز دارند و دوست دارند زمان خوبی را پشت فرمان خودرو سپری کنند، گزینهٔ مناسبی محسوب می‌شود.
جدول مشخصات فنی
| پیشرانه | ۲.۵ لیتری ۴ سیلندر خطی |
| قدرت | ۲۵۰ اسب بخار |
| گشتاور | ۴۲۰ نیوتن متر |
| گیربکس | ۶ سرعته اتوماتیک |
| مصرف سوخت | ۱۰.۷/۸.۴ لیتر شهر/جاده |
| وزن خالص | ۱۹۵۰ کیلوگرم |
| ظرفیت کشش | ۱۶۰۰ کیلوگرم |
| ظرفیت سرنشین | ۷ نفر |
| حجم کلی بار | ۲۰۱۰ لیتر |
| قیمت پایه | ۳۱,۵۲۰ دلار |
| قیمت مورد آزمایش | ۴۴,۰۰۰ دلار |
