چینی‌ها بهترین نفع را از آشفتگی بازار و ضعف خودروسازان داخلی کردند. آنها چراغ خاموش وارد بازار شدند و کم کم با تسخیر خط تولید خودروسازان ضعیف‌تر که پیش از این محصولات متنوعشان زینت بخش بازار کسل کنندهٔ ایران بود، حرکت قارچ گونهٔ خود را شروع کردند. بخش خصوصی صنعت خودرو ایران را چینی‌ها مدت‌ها است بلعیده و به این واسطه، حضورشان در بازار خودرو داخل تقویت شد. این روند همچنان ادامه دارد و ضعف در سیستم تولید قطعات دو خودروساز جاده مخصوص را هم به آنها وابسته کرد و ممکن است این وابستگی در آینده ای نه چندان دور بیشتر شود به طوری که این دو کارخانه را به محل مونتاژ کامل خودروهای چینی تبدیل کنند البته با اسم خودروی ملی!
سیستم بازی چینی ها در مقابل ایران
اما سیستم بازی چینی ها در مقابل ایران چگونه است ؟ جوابش یک کلمه است، دامپینگ! این کلمه لاتین به این معنا است که صادرات یک کالا با قیمت کمتر از هزینه‌های تمام شده به فروش رود یا به عبارتی دیگر فروش کالا در خارج به قیمتی کمتر از قیمت داخلی باشد. خودروسازان چینی به قصد تصاحب بازار، خودروهای خود را ارزان‌تر از آنچه در چین به فروش می‌رسانند در کشورمان عرضه می‌کنند. در این زمینه بسیاری از خودروسازان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو به مسوولان هشدار داده‌اند این درحالی است که دستگاه‌های دولتی دامپینگ خودروسازان چینی را نمی‌پذیرند اما دامپینگ در ناوگان سنگین و قطعات خودرو را به‌طور ضمنی تایید کردند. کارشناسان بر این عقیده‌اند که خودروسازان چینی با قصد تصاحب بازار خودرو کشورمان، خودروهای تولیدی خود را با قیمت کمتر به فروش می‌رسانند این در شرایطی است که بعد از تصاحب بخش اعظمی از بازار، خودروها را به قیمت واقعی عرضه می‌کنند.
رضایت از چینی ها اما در این مشتریان هم سهم به سزایی در قدرت گرفتن محصولات چینی داشته‌اند که تا حدودی هم به دلیل کمبود تنوع در بازار محصولات داخلی و قیمت مناسب خودروهای چینی حق داشته‌اند. چینی‌ها امروزه با عرضه ۲۷ مدل خودرو در مدل‌ها و محدوده‌های قیمتی مختلفی میهمان خیابان‌های کشور شده‌اند.
در گزارشی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران آن را تهیه کرده، میزان رضایت مشتریان از کیفیت ۵۸ خودرو سواری در سال ۹۱ مورد بررسی قرار گرفته است و مشتریان نظر داده‌اند که کیفیت خودروهایشان در چه سطحی قرار دارد. در بازار کم تنوع اما پرفروش خودروهای زیر ۲۰ میلیون تومان MVM 110 بیشترین رضایت مشتریان را به دست آورده، این محصول چینی که در بخش خصوصی (مدیران خودرو) مونتاژ می‌شود، به امتیاز ۶۵۷ از ۱۰۰۰ رسیده است. اما در جمع خودروهای ۲۰ تا ۴۰ میلیون تومانی بازار (خودروهایی که بیشترین سهم بازار را در اختیار دارند) گریت وال و ام وی‌ام مدل ۵۳۰ نیز دو خودروی چینی هستند که مردم از کیفیت آنها بیش از سمند و پارس و رانا رضایت دارند. همچنین ام جی چینی-انگلیسی نیز بیشترین میزان رضایت مشتریان ایرانی را در بین خودروهای ۸۰ تا ۱۰۰ میلیونی به خود اختصاص داده است.
سهم چینی ها از بازار خودرو ایران
آمارها نشان می‌دهد حضور چینی‌ها در صنعت خودرو ایران طی سال‌های گذشته، روندی صعودی داشته و این روند رو به رشد، نه تنها در حضور مستقیم خودروسازان چینی، بلکه در واردات نیز خود را نشان داده است. طبق آمار، تولید و واردات خودروهای چینی در بازار ایران طی سال ۹۰، رشدی ۱۴۰ درصدی در مقایسه با سال ۸۹ داشته و این می‌تواند نشان از استقبال ایرانی‌ها از خودروهای چینی یا ضعف خودروسازان داخلی داشته باشد. همچنین در سال ۹۱ نیز چینی‌ها توانسته‌اند تولید و واردات خودروهای خود را به ایران، ۱۰۵ درصد رشد بدهند و حالا باید منتظر ماند و دید در سال ۹۲ چه آماری از آنها به جا خواهد ماند. چینی‌ها در سال ۸۹ حدود ۱۱ هزار و ۱۰۰ دستگاه انواع خودرو را در ایران تولید یا وارد کرده‌اند، این در حالی است که در سال ۹۱، این رقم به بالای ۵۴ هزار دستگاه رسیده است. همچنین در چهار ماه ابتدایی امسال نیز چینی‌ها توانسته‌اند بیش از هفت هزار خودرو را تولید یا به ایران وارد کنند. بنابر آمار، خودروسازان چینی طی سال ۸۹ کمتر از یک درصد سهم بازار خودرو ایران را در اختیار داشته‌اند و این رقم در سال ۹۱ به بالای ۵/۶ درصد رسیده است. آمار می‌گوید، در چهار ماه ابتدایی امسال نیز چینی‌ها توانسته‌اند بیش از چهار درصد سهم بازار خودرو ایران را در اختیار بگیرند.
