بحث درباره عرضه سرویس پیام‌رسانی iMessage در اندروید تاکنون بارها مطرح شده است و اظهار‌نظرهای مختلفی را از سوی مدیران اپل در این باره شنیده‌ایم. در این مطلب نگاهی خواهیم داشت به ایمیل‌هایی که مدیران وقت اپل در سال 2013 پیرامون این مسئله به یکدیگر فرستاده بودند و بعد صحبت‌های کریگ فدریگی در سال 2022 را در این خصوص می‌خوانیم.
براساس رشته توییت جدید Internal Tech Emails، «ادی کیو»، معاون ارشد بخش خدمات اپل در سال 2013 پس از انتشار شایعه خرید واتس‌اپ توسط گوگل درباره iMessage به سران کوپرتینونشین گفته بود: «واقعاً لازم است که iMessage را به اندروید ببریم. چند نفر را مسئول پیگیری این خبر کرده‌ام، اما باید با تمام سرعت این پروژه را رسمی کنیم. گوگل با این خرید سریعاً مالک [تمام] پیام‌ها می‌شود.»
«فیلیپ شیلر» که از رهبران اپ استور به حساب می‌آمد، در پاسخ به این ایمیل نوشته بود: «و با توجه به این که ما از iMessage پولی در نمی‌آوریم، این کار چه فایده‌ای خواهد داشت؟» کیو در پاسخ گفته بود: «آیا می‌خواهیم یکی از مهم‌ترین اپ‌ها در محیط موبایل را به گوگل واگذار کنیم؟ آن‌ها جستجو، ایمیل و تماس ویدیویی رایگان دارند و به سرعت در حال رشد در بخش مرورگرها هستند. ما بهترین اپ پیام‌رسانی را داریم و باید آن را به استانداردی برای این صنعت تبدیل کنیم. نمی‌دانم چطور می‌توانیم از این کار درآمد کسب کنیم، ولی اجرای آن هزینه زیادی لازم ندارد.»
ارزش یک پیام‌رسان به شبکه کاربران آن است
در ادامه «کریگ فدریگی» که حالا معاون ارشد مهندسی نرم‌افزار اپل است، در پاسخ نوشته بود: «آیا ایده‌ای داری که چگونه می‌توانیم جمع کثیری از کاربران اندروید را که دوستان زیادی در اکوسیستم iOS ندارند، به مهاجرت (از واتس‌اپ) به iMessage ترغیب کنیم؟ iMessage یک اپ/سرویس خوب است، اما برای این که کاربران را متقاعد به تغییر شبکه اجتماعی کنیم، به چیزی فراتر از یک اپ بهتر نیاز داریم. (به همین دلیل گوگل می‌خواهد 1 میلیارد دلار پول بپردازد، برای شبکه کاربران واتس‌اپ، نه اپ آن.)»
او همچنین نوشته بود: «در غیاب راهبردی که بتواند سرویس پیام‌رسانی ما را به سرویس اول کاربران گوشی‌های همراه تبدیل کند، نگرانی من این است که عرضه iMessage در اندروید صرفاً باعث حذف مانع پیش روی خانواده‌های دارای آیفون در راه خرید گوشی‌های اندرویدی برای فرزندانشان شود.»
ادی کیو در پاسخ به سؤال فدریگی که پرسیده بود او چه ایده‌ای برای ترغیب کاربران به استفاده از iMessage دارد، پاسخ داده بود: «[باید] به توسعه یک اپ بهتر ادامه دهیم. امروز اپ ما امن و خصوصی است. اپ آن‌ها چنین نیست. به‌علاوه، باید قابلیت‌هایی [مثل] پیام‌رسانی گروهی بهتر، استاتوس، موقعیت جغرافیایی، پرداخت و غیره را به iMessage اضافه کنیم تا این برتری را حفظ کنیم.»
کیو همچنین در پاسخ به نگرانی فدریگی درباره رفع مانع خرید گوشی‌های اندرویدی برای کودکان نوشته بود: «اگر این شکلی فکر می‌کنیم، اصلاً نباید روی اندروید کار کنیم. اندروید [یک سیستم عامل] بزرگ است و قرار نیست از بین برود. فکر می‌کنم باید مشتریان اندروید را به استفاده و وابستگی به محصولات اپل ترغیب کنیم. این بهترین روشی که می‌تواند در آینده کاربران را به فکر خرید محصولات ما بیندازد.»
iMessage در اندروید مانند سافاری در ویندوز خواهد بود؟
در دنباله این گفت‌و‌گو فیل شیلر گفته بود: «این ایده برای من شبیه استراتژی عرضه مرورگر سافاری روی ویندوز به نظر می‌رسد که جواب نداد. فکر می‌کنم منطق عرضه آیتونز روی اندروید معقولانه باشد، اما iMessage نه.»
پاسخ ادی کیو به شیلر چنین بود: «علت شکست سافاری روی ویندوز همان چیزی است که باعث شده است در حال شکست‌خوردن در زمینه سافاری روی مک باشیم. ما در زمینه سافاری نوآوری و پیشرفت نداشتیم. اگر می‌خواهید در یک زمینه روی همه پلتفرم‌ها رقابت کنید، باید بهترین باشید. ما شروع شگفت‌انگیزی با سافاری داشتیم ولی بعد نوآوری متوقف شد. حالا دوباره کار روی سافاری را شروع کرده‌ایم، اما به کروم نگاه کنید. آن‌ها حداقل هر ماه یک به‌روزرسانی دارند، در حالی که ما اساساً هر سال یک نسخه جدید منتشر می‌کنیم.»
کیو در انتهای ایمیل خود نوشته بود: «در پایان، شما از اپ پیام‌رسانی استفاده می‌کنید که اجازه دهد نه فقط به کاربران iOS بلکه به همه دسترسی داشته باشید. به همین خاطر در زمینه پیام‌رسانی در پلتفرم خودمان شکست می‌خوریم و گوگل به یک دارایی کلیدی دیگر در اینترنت دست پیدا می‌کند.»
در آخرین ایمیلی که از گفت‌و‌گوهای آوریل 2013 در دسترس است، فیل شیلر نوشته بود:
«iMessage به عنوان یکی از قابلیت‌های iOS ساخته شد تا برای کاربران آیفون ارزشمند باشد. این سرویس درآمدی ندارد و سرمایه آن از حاشیه سود محصولات خودمان تأمین می‌شود. این ایده که اکنون باید وارد کسب و کار پیام‌رسانی شویم (صرف‌نظر از این‌که این کسب‌و‌کار چقدر کوچک است) و سرمایه لازم برای یک اپ پیام‌رسان میان‌پلتفرمی را از درآمد محصولاتمان تأمین کنیم تا قادر به دفاع در برابر محصول گوگل/واتس‌اپ باشیم، 180 درجه با استراتژی اولیه ما تفاوت دارد. متوجه نمی‌شوم که هدف نهایی از این کار چه خواهد بود.
سافاری روی ویندوز شکست خورد چون اولاً ما تمرکز نکرده بودیم که توسعه‌دهنده خوبی برای یک مرورگر ویندوزی باشیم و به همین خاطر به اندازه کافی آن‌جا نوآوری نداشتیم؛ ثانیاً هیچ پولی برای بازاریابی مرورگرمان برای کاربران ویندوزی صرف نکردیم. گوگل در زمینه مهندسی مرورگر خود در ویندوز و بازاریابی آن سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده بود.»
فدریگی: نمی‌توانستیم در اندروید تفاوتی رقم بزنیم
کمتر از یک دهه بعد، «جوانا استرن» از وال استریت ژورنال در رویداد WSJ Tech Live 2022 درباره این ایمیل‌ها با کریگ فدریگی گفت‌و‌گو کرد که شرح آن در ادامه آمده است:
جوانا استرن: «شما احساس می‌کردید که شاید نباید این محصول را عرضه کنیم چون بقیه ممکن است گوشی‌های اندرویدی بخرند.»
کریگ فدریگی: «احساس من، فکر می‌کنم اگر کل ایمیل را بخوانید واضح بود. گفت‌و‌گوی ما با ادی این بود: اگر می‌خواهیم وارد یک بازار شویم و برای آن یک اپلیکیشن بسازیم، باید به نحوی در آن بازار حضور داشته باشیم که تفاوتی رقم بزند. باید مشتریان زیادی داشته باشیم و تجربه خوبی را ارائه کنیم. این‌ها هزینه‌های سنگینی به همراه دارند و ترس من این بود که ما در موقعیت مناسب برای انجام این کار نباشیم.
پس اگر صرفاً یک اپ را عرضه می‌کردیم که نمی‌توانست در سایر پلتفرم‌ها به جذب انبوه کاربران بپردازد، باعث می‌شد جلوی نوآوری‌های ما در تمام زمینه‌هایی که در آن خواستار نوآوری در حوزه پیام‌رسان‌ها برای مشتریانمان بودیم، گرفته شود و به هیچ روش دیگری اصلاً نمی‌توانستیم دستاورد خاصی داشته باشیم. بنابراین احساس کردیم به سراغ همان جایی برویم که می‌توانیم در آن تفاوت ایجاد کنیم. همان جایی که قرار است در آن سرمایه‌گذاری کنیم و موجب تفاوت شویم و این کار شبیه چیزی نبود که در حقیقت بتواند به جهان ما خدمتی برساند.»
بخشی از مکالمات فوق پیش‌تر در جریان دادگاه اپل و اپیک گیمز منتشر شده بودند. می‌توانید آن‌ها را در این مطلب بررسی کنید.
