ایتالیا و فرانسه سامانه پدافند هوایی SAMP/T را برای اوکراین ارسال می‌کنند

لاشه یک موشک Kh-101 که توسط پدافند اوکراین در شمال این کشور منهدم شد

این موشک‌های کروز قیمت بسیار بالایی دارند؛ برای مثال هر تیر Kh-101 که روسیه از آن به عنوان موشکی پنهانکار و رادارگریز یاد می‌کند، حدود 13 میلیون دلار برای نیروی هوایی روسیه آب می‌خورد. از این رو مسکو برای حمله به اهداف کم اهمیت‌تر نظیر منازل مسکونی و ساختارهای شهری که با هدف ایجاد رعب و وحشت صورت می‌گیرد، از پهپادهای انتحاری Geran 1 و Geran 2 (گران به معنی گل شمعدانی) استفاده می‌کند که در اصل همان پهپادهای انتحاری شاهد 131 و 136 دریافت شده از ایران هستند. همچنین موشک‌های بالستیک فاتح 110 و ذوالفقار را نیز از ایران درخواست کرده که گفته می‌شود اخیرا تحویل شده‌اند.

تغییر رویه روسیه در انجام حمله کشورهای غربی را مجاب کرد تا سامانه‌های پدافندی پیشرفته در اختیار اوکراین قرار دهند. آلمان تصمیم به ارسال 4 آتشبار سامانه پدافندی IRIS-T SLM گرفت که یک آتشبار را تحویل داد؛ به گفته اوکراین این آتشبار به تنهایی موفق شد در حملات صورت گرفته 9 مورد از هر 10 موشک را شکار کند و در نخستین تجربه عملیاتی‌ خود به نرخ موفقیت 90 درصد برسد. علاوه بر این دو آتشبار سامانه پدافندی آمریکایی – نروژی NASAMS 3 نیز از طرف واشنگتن تحویل اوکراین شدند که البته در حال نصب هستند و هنوز وارد شبکه پدافندی اوکراین نشدند.

اسپانیا نیز در حال آموزش نیروهای اوکراینی برای کار با سامانه پدافندی SPADA 2000 است و قرار است کل موجودی خود از این سامانه را به اوکراین اهدا کند. گفته می‌شود ایتالیا نیز تصمیم مشابهی برای سامانه‌های SPADA 2000 خود که از خدمت خارج کرده دارد. مادرید همچنین می‌خواهد دو سوم موجودی سامانه‌های پدافندی Hawk PIP III را برای اوکراین ارسال کند و آمریکا نیز احتمالا تصمیم مشابهی بگیرد؛ البته این سامانه در آمریکا از خدمت خارج شده است. سوئد و فرانسه همچنین قصد دارند سامانه‌های پدافندی RBS 70 NG و Crotale NG را برای اوکراین ارسال کنند.

تاکنون سامانه‌های IRIS-T SL ،NASAMS و SPADA 2000 به طور کامل معرفی کردیم و در مقالات بعدی نیز به معرفی سه مورد دیگر می‌پردازیم. اما این مقاله مربوط SAMP/T است که عملا مهم‌ترین پدافندی در نظر گرفته شده برای اوکراین محسوب می‌شود. فرانسه و ایتالیا که سازندگان آن به شمار می‌روند، در پاسخ به درخواست زلنسکی برای این سامانه، تصمیم به ارسال پیشرفته‌ترین موجودی پدافندی خود برای محافظت از آسمان اوکراین گرفتند. با این حال همچنان اعلام نشده چند آتشبار طی چند نوبت تحویل می‌شوند. همچنین زمانی برای ارسال آن‌ها مشخص نشده است. از طرفی یک روزنامه فرانسوی می‌گوید این کشور تصمیمی برای ارسال آن ندارد.

و اما صرف نظر از ارسال یا عدم ارسال، مطرح شدن نام این پدافند هوایی بهانه‌ای شد تا به معرفی کامل آن بپردازیم. سامانه SAMP/T که توسط کمپانی هوافضای یوروسم (Eurosam) طراحی و تولید می‌شود. این کمپانی خود یک کنسرسیوم متشکل از شعبه فرانسوی و ایتالیایی کمپانی هوافضای اروپایی MBDA موسوم به MBDA France و MBDA Italy با مشارکت کمپانی هوافضا، امنیتی و دفاعی فرانسوی تالس (Thales) است؛ هر یک از این سه شریک دارای سهم 33.3 درصدی هستند. دفتر اصلی این کمپانی نیز در شهر پاریس مستقر است. با این حال دیگر دفاتر، مراکز و خط تولیدش در هر دو کشور فرانسه و ایتالیا مستقر هستند.

نام SAMP/T کوتاه شده عبارت فرانسوی “Sol-Air Moyenne-Portée/Terrestre” به معنی «موشک سطح به هوای میان برد/زمین پایه» است. این سامانه از دهه 1990 بر اساس موشک‌های آستر (Aster) توسعه یافت و نهایتا در سال 2010 رسما وارد خدمت شد. البته موشک‌‌های آستر در سال 2001 عملیاتی و در اصل جهت ایجاد یک چتر پدافندی برای شناورهای نیروی دریایی فرانسه و ایتالیا تولید شد. خانواده آستر دو نسخه موشک به نام‌های آستر 15 و 30 دارد که برای مقابله با اهداف از ارتفاع پست تا بالا در برد کوتاه تا دور هستند. این موشک‌ها در آزمایش‌های صورت گرفته علیه هر نوع هدف که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود، با موفقیت عمل کردند.

پرتابگر و رادار سامانه SAMP/T

سامانه SAMP/T برای مقابله با هر نوع هدف پرنده شامل انواع پهپاد، هواپیماهای گوناگون به ویژه جنگنده‌ها که سرعت و چالاکی بالایی دارند، هلیکوپترها، تسلیحات دور ایستا نظیر بمب‌های بال‌دار که در هوا سر می‌خورند یا موشک‌های ضد تشعشع (ضد رادار)، موشک‌های کروز (فروصوت و فراصوت)، تهدیداتی که با زاویه بالا روی هدف شیرجه می‌زنند، اهداف پنهانکار و رادارگریز و از همه مهم‌تر موشک‌های بالستیک تاکتیکی (TBM) است. به دلیل توانمندی این سامانه در مقابله با موشک‌های بالستیک تاکتیکی می‌شود آن را مهم‌ترین پدافندی دانست که برای اوکراین ارسال می‌شود. البته می‌توان انتظار رهگیری مهمات بزرگ نظیر راکت را نیز از این سامانه داشت.

چشم اصلی SAMP/T رادار آرایه فازی Arabel ساخت تالس است که آنتن مستطیل شکل با 4 هزار المان فرستنده/گیرنده دارد که هر کدام مانند یک رادار کوچک‌ عمل می‌کند. هر المان‌ها را می‌توان برای مقاصد متنوعی برنامه ریزی کرد؛ از این رو رادار آرابل چند منظوره است و می‌تواند ضمن جستجوی آسمان در نقش پیش اخطار و یافتن اهداف، آن‌ها را تعقیب کرده و کار کنترل آتش و هدایت موشک را نیز انجام دهد. این رادار در بازه فرکانس 8 تا 13 گیگاهرتز (باند X) کار می‌کند که دقت بسیار بالایی دارد و نهایت دقت را برای هدف‌یابی و کنترل آتش فراهم می‌کند. حداکثر خروجی رادار 150 کیلووات و بردش نیز 100 کیلومتر است.

آرابل می‌تواند همزمان 130 هدف را تعقیب و 16 موشک را هدایت کند. آنتن چرخش مکانیکی 360 درجه با سرعت 60 دور در دقیقه دارد. دامنه دید عمودی آنتن 70 درجه است اما برای دید بهتر نسبت به اهداف در ارتفاع پست تا بالا، می‌تواند از زاویه منفی 10 تا مثبت 95 درجه در راستای عمود حرکت مکانیکی کند. رادار می‌تواند برای بهبود عملکرد پرتوی شکل‌دار بتاباند. همچنین در پردازش سیگنال قابلیت فشرده‌سازی پالس جهت افزایش دامنه وضوح و نسبت سیگنال به نویز دارد که در کنار قابلیت چابکی فرکانس (تغییر سریع فرکانس بسته به شرایط) سبب مقاومت رادار مقابل جنگ الکترونیک (اخلالگری) شدید دشمن و عدم تداخل با دیگر رادارها می‌شود.

پنل کاربری

رادار آرابل در کنار واحد فرماندهی و کنترل

این رادار قابلیت تشخیص دوست از دشمن (IFF) را داشته و در همه شرایط آب و هوایی و هر ساعت از روز کار می‌کند. پس از کشف اهداف و دسته‌بندی آن‌ها بر اساس اطلاعاتی نظیر سرعت، ارتفاع، زاویه حمله، مانوردهی و… توسط رادار، اطلاعات و موقعیتشان برای واحد فرماندهی و کنترل (C2) ارسال می‌شود. این واحد به صورت خودکار اهداف را ارزیابی و اولویت بندی کرده و طرح حمله همزمان به 10 هدف را مشخص می‌کند. واحد C2 نیز همچون دیگر اجزای SAMP/T از معماری ماژولار برای سیستم‌های گرافیکی و تصویری کنسول و کاربری آنی (در لحظه) موسوم به MAGICS و MARA بهره می‌برد تا خدمه به آسانی با آن تعامل برقرار کرده و کار کنند.

واحد فرماندهی می‌تواند اطلاعات را از سامانه‌های پیش اخطار متنوع نظیر آشکارسازهای فروسرخ، دیگر رادارها و نیروهای خودی به صورت بی‌سیم دریافت و برای حمله آماده شود. پس از تعیین طرح درگیری، یک پرتابگر جهت شلیک موشک به هدف انتخاب می‌شود. هر پرتابگر 8 لوله پرتاب دارد که درون هر کدام یک موشک آماده شلیک است. موشک پس از دریافت اطلاعات هدف به صورت عمودی شلیک می‌شود. حسن شلیک عمودی اینجاست که یک پرتابگر می‌تواند با اهداف در هر طرف که باشند درگیر شود. شلیک نیز به روش گرم صورت می‌گیرد؛ یعنی موشک با روشن شدن موتور راکتی خود از لوله خارج می‌شود که سبب کاهش زمان واکنش می‌شود.

هر پرتابگر می‌تواند تا 10 کیلومتر دورتر از واحد فرماندهی و رادار مستقر و به صورت بی‌سیم از طریق یک پروتکل امن به آن‌ها متصل شود. بدین ترتیب پرتابگرها در منطقه وسیعی پخش و ضمن اینکه شعاع درگیری افزایش می‌یابد، در صورت هدف قرار گرفتن یک پرتابگر به پرتابگر دیگری آسیبی وارد نمی‌شود. ناگفته نماند اجزای سامانه پدافندی SAMP/T شامل پرتابگر، رادار و واحد کنترل و فرماندهی متحرک بوده و همگی روی شاسی چرخدار سوار هستند. در ارتش فرانسه این شاسی کشنده کامیون رنو کراکس (KERAX) و در ایتالیا نیز ایویکو آسترا (Astra) است که هر دو از نوع 8 چرخ متحرک (8×8) بوده و توان تحرک بسیار بالایی دارند.

SAMP/T

خودروی پرتابگر SAMP/T پس از توقف در محل استقرار، با کمک جک هیدرولیک لوله‌های پرتاب را بر افراشته و 4 جک هیدرولیک با آرایش دو عدد در طرفین و دو عدد عقب شاسی را به منظور حفظ پایداری هنگام شلیک روی زمین قرار می‌دهد. پرتابگر می‌تواند در زمانی که تعداد اهداف مهاجم زیاد و درگیری شدید است، همه 8 موشک خود را در 10 ثانیه به سمت اهداف مختلف شلیک کند. پرتابگر نیز همچون دیگر بخش‌های سامانه SAMP/T به سرعت مستقر یا آماده حرکت می‌شود. هر یک از اجزا نیز با شمار بسیار کمی خدمه انسانی در حد 2 نفر فعالیت می‌کنند و بخش زیادی از وظایف توسط کامپیوتر انجام می‌شود.

و اما به موشک‌های مورد استفاده در سامانه SAMP/T می‌رسیم که شامل دو نمونه آستر 15 و 30 است؛ آستر در یونانی به معنی ستاره است. البته موشک اصلی و مورد استفاده در این سامانه همان آستر 30 است، اما قابلیت شلیک آستر 15 نیز دارد. در ابتدا نگاهی به موشک آستر 15 داریم که برای درگیری با اهداف در فاصله کوتاه تا متوسط است. این موشک 310 کیلوگرم وزن، 18.0 سانتی‌متری قطر و 4.2 متر طول دارد. آستر 15 می‌تواند با اهداف در فاصله 1.7 تا بیش از 30 کیلومتر درگیر شود. ارتفاع پرواز این موشک نیز 5 متر تا 13 کیلومتر است و با داشتن یک موتور راکتی سوخت جامد دو مرحله‌ای تا 1000 متر بر ثانیه برابر با 3 ماخ سرعت می‌گیرد.

این موشک فوق العاده چالاک است و به منظور اصابت به چابک‌ترین اهداف نظیر موشک‌های کروز مانوردهنده یا جنگنده‌ها می‌تواند بدون افت انرژی جنبشی مانورهایی با فشار گرانشی 60G اجرا کند. این توانمندی به لطف بالک‌های کنترلی متحرک در کنار موتور 2 مرحله‌ای قدرتمند بدست آمد. هر 2 مرحله از موتور خروجی متغیر داشته و با تعیین مسیر گازهای خروجی، امکان تغییر مسیرهای فوری و افزایش چشمگیر مانوردهی را فراهم می‌کند. البته مرحله اول این موشک که در ادامه به طور دقیق‌تر به آن اشاره می‌کنیم، دارای دو نازل خروجی و نتیجتا دو خروجی متغیر است. سازنده مرحله اول موتور راکتی موشک‌ها کمپانی Fiat Avio از ایتالیا بود که امروزه Avio نام دارد.

موشک آستر 15 همچنین دارای رانشگرهای جانبی موسوم به PIF است که شامل 4 خروجی‌ در نوک بالک‌های میانی و درست در مرکز ثقل موشک است. این رانشگرها نیز سوخت جامد بوده و با ایجاد رانش و هدایت آن از کنار بدنه به سمت بیرون، امکان تغییر جهت ناگهانی خصوصا پس از شلیک عمودی را میسر می‌سازند. همچنین هنگام برخورد در صورتی که هدف تغییر مسیر ناگهانی دهد، این رانشگرها می‌توانند با فعال شدن خود سریعا موشک را در مسیر درست قرار داده و مانع فرار هدف شوند. این ویژگی در کمتر موشک پدافند هوایی یافت می‌شود و از این رو خانواده آستر و سامانه SAMP/T منحصر به فرد هستند.

موشک پس از دریافت اطلاعات و موقعیت هدف با سیستم هدایت داخلی به سمت آن پرواز کرده و در طول مسیر همواره به کمک پیوند داده اطلاعات هدف شامل موقعیت و سرعت را به صورت آنی دریافت می‌کند تا در جهت درست بماند. سیستم هدایت داخلی این موشک به طور مشترک توسط کمپانی‌های ساژم (Sagem) و سلکس سیستمی (Selex Sistemi) از فرانسه و ایتالیا ساخته شده و از ژیروسکوپ لیزری بهره می‌برد که سبب دقت فوق العاده بالای موشک می‌شود. البته امروزه ساژم دیگر بخشی از کمپانی هوافضا و دفاعی فرانسوی سافران (Safran) است. به طور کلی چندین کمپانی اروپایی در ساخت سامانه SAMP/T مشارکت داشتند.

در فاز پایانی حمله نیز با کمک راداری که در دماغه خود دارد روی هدف قفل و به روش هدایت راداری فعال به سمتش می‌رود. رادار موشک نیز در برابر جنگ الکترونیک و پادکارهای الکترونیک مقاوم است. این رادار پالس داپلر در بازه فرکانسی 12 تا 18 گیگاهرتز (باند Ku) کار کرده و مدل AD4A ساخت تالس و سلکس سیستمی و مشابه رادار موجود در دماغه دو موشک هوا به هوای متئور (Meteor) و MICA RF است. است. پس قفل رادار روی هدف، موشک دیگر نیازی به هدایت رادار زمینی ندارد و به صورت کاملا مستقل هدایت می‌شود. رادار قابلیت کار به صورت غیرفعال و قفل روی منبع نشر امواج مانند رادار یا سیستم جنگ الکترونیک دشمن را نیز دارد.

اجزای موشک آستر

خانواده آستر نخستین موشک‌های سطح به هوای ساخته شده با جستجوگر راداری فعال هستند. سرجنگی موشک 15 کیلوگرم و از نوع انفجاری و ترکش‌زا با ترکش‌های 4 گرمی و سنگین‌تر است. الگوی انفجار و ترکش پرانی آن نیز به صورتی است که ترکش‌ها را با شعاع مرگ‌آوری 2 متر به سمت هدف متمرکز می‌کند تا حداکثر آسیب به آن وارد شود. فیوز سرجنگی نیز از نوع مجاورتی است تا علاوه بر اهداف برزرگ، علیه اهداف کوچک همچون پهپادها نیز بسیار موثر و مهلک باشد. البته موشک می‌تواند به صورت مستقیم به هدف نیز برخورد کرده تا با انرژی جنبشی خود آن را نابود سازد. این فیوز نیز در باند Ku کار می‌کند و با نزدیک شدن به هدف فعال می‌شود.

در حالی که موشک‌های آستر نخستین بار در سال 2001 برای شلیک از شناورهای رزمی وارد خدمت شدند، سامانه پدافندی زمین پایه ساخته شده بر اساس آن‌ها 9 سال بعد عملیاتی گردید. نخستین مدل از موشک آستر 30 که ساخته شد بلاک 0 است که امروزه تنها روی شناورها نصب است. سامانه پدافندی مورد بحث ما از نسخه‌ای ارتقا یافته موسوم به بلاک 1 یا به بیانی دیگر ASTER 30 B1 استفاده می‌کند که در مقایسه با نمونه پایه دستخوش بهسازی شده است. آستر 30 نیز مشابه آستر 15 بوده، اما مرحله اول موتور راکتی سوخت جامد آن (اصطلاحا بوستر) بزرگ‌تر و از 1.6 به 2.3 متر رسید است و 140 کیلوگرم نیز سنگین‌تر است.

به دلیل برخورداری از بوستر بزرگ‌تر، وزن موشک به 450 کیلوگرم افزایش یافته و طول کلی آن نیز به 4.9 متر می‌رسد؛ البته قطرش ثابت ماند. بوستر بزرگ‌تر زمان بیشتری می‌سوزد و از این رو سرعت آستر 30 تنها 2.5 ثانیه پس از شلیک به 4.5 ماخ می‌رسد. برد نیز به 120 کیلومتر و ارتفاع پرواز تا 20 کیلومتر افزایش یافت. حداقل ارتفاع درگیری موشک در سامانه پدافندی 50 متر است؛ البته در آزمایش‌هایی که در دریا انجام شد، موشک آستر 30 توانست هدفی در ارتفاع 5 متری را نیز هدف قرار دهد. ولی باید توجه داشت در دریا موانع طبیعی وجود ندارد و موشک هنگام پرواز در ارتفاع پست با چیزی برخورد نمی‌کند. کمینه برد درگیری آن نیز 3 کیلومتر است.

ASTER 30

موشک آستر 30 بلاک 1 در مقایسه با آستر 30 بلاک 0 فیوز و پردازنده سیگنال جدید در کنار سرجنگی ترکش‌زا با الگوی ترکش‌‌پرانی بهینه‌تری دارد. جستجوگر و رادار نیز ارتقا یافته و نسبت به نسل قبل دقیق‌تر است. این جستجوگر در سرعت تقرب بالا دقت بیشتر در کنار الگوریتم قفل و تعقیب بهینه‌تری دارد، ضمن اینکه خروجی آن تقویت شده تا وضوح بالاتری داشته باشد و نتیجتا در برابر اخلالگری و پادرکاهای الکترونیک مقاوم باشد. پادکار الکترونیک یا چف (Chaff) نوعی هدف کاذب است که هدف اصلی برای گمراه کردن جستجوگر راداری رها می‌کند. افزایش دقت و وضوح سبب می‌شود رادار موشک تفاوت بین آن‌ها را تشخیص داده و گمراه نشود.

خود موشک اصلی آستر 30 که موتور مرحله دوم به آن چسبیده و نقش پیشران اصلی را ایفا می‌کند نیز در اصل همان آستر 15 است که به تنهایی (بدون بوستر) 110 کیلوگرم وزن و 2.6 متر طول دارد. مشخصات و روش هدایت آن نیز مشابه آستر 15 است که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد. در آستر 30 بوستر برای 3.5 ثانیه می‌سوزد و پس از جداشدن این بخش موشک، سرعت و انرژی جنبشی بیشتری در مقایسه با آستر 15 پس از جداسازی بوستر دارد. به همین دلیل می‌تواند با موشک‌های بالستیک تاکتیکی و کوتاه برد نیز درگیر شود. برد موشک بالستیک تاکتیکی 300 کیلومتر است و انواع کوتاه برد که آستر 10 بلاک 1 می‌تواند شکار کند در کلاس برد 600 کیلومتر هستند.

آستر 30 (بلاک 1) گرچه هنگام درگیری با یک هدف کروز نظیر هواپیمای جنگنده تا 100 کیلومتر برد دارد، اما برای رهگیری موشک بالستیک بردش به 30 تا 35 کیلومتر محدود می‌شود. چرا که بایستی عمده رانش تولیدی خود را صرف اوج گیری کند تا بتواند موشک مهاجم را در فاز ترمینال، یعنی زمانی که موشک شیرجه می‌زند، هدف قرار دهد. در این حالت موشک آستر 30 خود را به هدف بالستیک کوبیده تا با انرژی جنبشی بالایش پرتابه مهاجم را از بین ببرد. البته فراموش نشوند که تنها آستر 30 بلاک 1 توان رهگیری موشک‌های بالستیک را دارد. در حال حاضر آستر 30 بلاک 1 نیز روی شناورهای نیروی دریایی کشورهای اروپایی نیز نصب شده است.

سامانه SAMP/T می‌تواند به صورت مستقل جهت محافظت از مناطق حساس، راهبردی و همچنین تاکتیکی در عمق قلمرو یا حتی برای محافظت از خط مقدم در نزدیکی جبهه درگیری مستقر شود. ضمنا قابلیت یکپارچه شدن با دیگر سامانه‌های پدافندی را نیز دارد. همانطور که پیشتر اشاره شد می‌تواند از دیگر رادارها، سنسورها و نیروهای خودی نیز اطلاعات مربوط به اهداف را دریافت کند. این اتصال با دیگر سامانه‌های پدافندی و رادارهای خودی از طریق سیستم ارتباط بی‌سیم پیوند داده لینک 16 ناتو برقرار می‌شود که ارتباطی امن و محافظت شده را مسیر می‌سازد. مثلا یک آواکس می‌تواند از این راه اطلاعات هدف را برای سامانه ارسال کند تا با آن درگیر شود.

علاوه بر این اجزای اصلی خود سامانه نیز می‌توانند تغییر کنند. برای مثال می‌شود از رادار 3 بعدی Ground Master 400 ساخت تالس جهت هدف‌یابی و کنترل آتش استفاده کرد. این رادار آرایه فازی فعال با فناوری گالیم نیترید ساخته و در باند S کار می‌کند. با سرعت 10 دور در دقیقه چرخش 360 درجه داشته و ضمن مقاومت بسیار بالا در مقابل جنگ الکترونیک دشمن، تا 515 کیلومتر برد دارد. عملا هر رادار غربی دیگر که از استانداردهای ناتو پیروی می‌کند نیز قابلیت کار با سامانه SAMP/T را دارد که این موضوع تطبیق پذیری بالا و معماری باز آن را نشان می‌دهد.

هر آتشبار SAMP/T یک رادار، یک خودروی فرماندهی و کنترل (C2) در کنار 4 تا 6 خودروی پرتابگر دارد و می‌تواند منطقه‌ای به مساحت 15 هزار کیلومتر مربع را پوشش دهد. این خودروها جهت تبادل اطلاعات به صورت بی‌سیم یا از طریق فیبر نوری به یکدیگر متصل می‌شوند. خودروی نگهداری و تعمیر، خودوی حامل موشک جهت بارگذاری مجدد پرتابگرها و خودروی ژنراتور برق دیگر اجزای یک آتشبار هستند. همانطور که اشاره شد تمام این اجزا روی کامیون‌های کشنده 8 چرخ متحرک ساخت رنو و ایویکو بوده و به دلیل وزن کم برای جابجایی سریع آن‌ها می‌توان از هواپیماهای ترابری تاکتیکی نظیر C-130J سوپر هرکیولیس (Super Hercules) نیز استفاده کرد.

موشک Aster 30 Block 1NT نیز رادار جدیدی در دماغه دارد

در حال حاضر یوروسم مشغول آزمایش نسل بعدی این سامانه موسوم به SAMP/T NG با موشک جدید Aster 30 Block 1NT است که از 2025 وارد خدمت می‌شود. موشک جدید روی شناورهای رزمی بریتانیا، فرانسه و ایتالیا نیز نصب می‌شود که در این بین نیروی دریایی ایتالیا آن‌ را در سال 2024 تحویل می‌گیرد. این سامانه دارای واحد C2 ارتقا یافته با معماری و نرم‌افزارهای بروز شده،‌ پرتابگر جدید و رادار آرایه فازی فعال مدرن ساخته شده با فناوری گالیم نیترید (GaN) و برد 400 کیلومتر است. رادار جدید برای فرانسه مدل 4 بعدی Ground Fire 300 ساخت تالس و برای ایتالیا نیز KRONOS Grand Mobile High Power ساخت لئوناردو (Leonardo) است.

موشک‌های آستر 30 بلاک 1NT دستخوش بهسازی و ارتقای سنگینی شده‌اند و بردشان به 150 کیلومتر می‌رسد. جستجوگر راداری آن‌ها نیز در باند Ka کار می‌کند که نسبت به باند Ku فرکانس و دامنه دید بیشتری داشته و نتیجتا دقت و وضوح بالاتر، برد بیشتر و قابلیت کشف اهداف با سطح مقطع راداری کمتر را دارد. مقاومتش در برابر جنگ الکترونیک نیز بیشتر شده است. کامپیوتر کنترل موشک نیز ارتقا یافته تا با جستجوگر جدید، هدایت دقیق‌تر شود. مدل 1NT علاوه بر اهدافی که نسل قبل با آن درگیر می‌شود، می‌تواند موشک‌های بالستیک میان‌برد در کلاس برد تا 1500 کیلومتر و همچنین موشک‌های بالستیک تاکتیکی با کلاهک جدا شونده را نیز شکار کند.

موشک در حال توسعه دیگر برای SAMP/T NG نیز Aster 30 Block 2 BMD است که جهت مقابله با موشک‌های بالستیک میان برد در کلاس برد تا 3000 کیلومتر طراحی شده و به سرجنگی انرژی جنبشی برون جوی مجهز است که می‌تواند موشک‌های بالستیکی که در برای فرار از دست پدافند مانورهای گریز انجام می‌دهند را نیز سرنگون کند. موشک جدید که مخصوص مقابله با موشک‌های بالستیک است اواسط دهه 2020 عملیاتی می‌شود. این موشک نیز همچون انواع دیگر آستر از پرتابگر عمودی ناوشکن و ناوچه‌ها شلیک و شناورهای رزمی اروپایی به آن مسلح می‌شوند تا قادر به دفاع از خود مقابل موشک‌های بالستیک ضدکشتی نظیر DF-21D چینی باشند.

در حال حاضر شناورهای رزمی نیروی دریایی کشورهای فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، الجزایر، مصر، یونان، مراکش، عربستان و سنگاپور به موشک‌های آستر 15 و 30 مسلح هستند که تا اینجای کار تنها شناورهای بریتانیایی آستر 30 بلاک 1 را دریافت کرده‌اند. سامانه پدافندی SAMP/T نیز تنها در اختیار فرانسه، ایتالیا و سنگاپور است که به ترتیب 10، 6 و 2 آتشبار شامل 40، 20 و 12 پرتابگر دارند. با توجه به اینکه موجودی فرانسه بیشتر است و ایتالیا در همکاری امنیتی با ترکیه و کویت شماری از سامانه‌های خود را در خاک این دو کشور مستقر کرده است، در صورت ارسال SAMP/T، احتمالا پاریس اجزای سامانه پدافندی و رم نیز موشک‌های مورد نیاز آن را فراهم کند.

البته در ابتدا نیز اعلام شد که ارسال سامانه SAMP/T با توجه به اظهارات یک روزنامه فرانسوی به نقل از منابعی در وزات دفاع این کشور زیر سوال رفته است. در هر صورت اوکراین به هر سامانه پدافند هوایی که به دستشان برسد نیاز دارند. همانطور که در ابتدای جنگ تمرکز کشورهای غربی بر ارسال تسلیحات ضد زره انفرادی به منظور جلوگیری از پیشروی روس‌ها و پس از آن ارسال سامانه‌های راکتی و توپخانه‌ای به منظور سرکوب روس‌ها در مناطق اشغال شده و پشتیبانی از پیشروی نیروهای اوکراینی بود، امروزه نیاز اصلی اوکراین سامانه‌های پدافند هوایی است تا در مقابل حملات موشکی و پهپادی روسیه از شهرها و زیرساخت‌های غیرنظامی خود محافظت کند.

اخیرا روسیه در واکنش به حملات اوکراین علیه اهداف راهبردی و نظامی خود نظیر پل کریمه که از آن برای انتقال نیرو به جبهه جنوب استفاده می‌شد، با استفاده از موشک‌های کروز و پهپادهای انتحاری مناطق غیرنظامی و حیاتی اوکراین را زیر حملات خود گرفته است. مثلا در جریان حمله موشکی روز 31 اکتبر به زیرساخت‌ها، آب 40 درصد از شهر کی‌یف قطع شد. مقامات اوکراین در واکنش به این حملات گفتند مسکو انتقام شکست‌های نظامی خود را از مردم بی‌گناه این کشور می‌گیرد. برخی حملات نیز به صورت کور با هدف ایجاد وحشت و زیرفشار گذاشتن دولت اوکراین انجام می‌شود که حاصل آن کشته شدن غیرنظامیان خصوصا کودکان است.