برخورد سیارک به کره زمین یکی از خطراتی است که سازمان‌های مختلف از جمله ناسا نگران آن هستند. آیا برخورد سیارک به کره زمین می‌تواند حیات را به صورت کلی نابود کند؟
پس از ۱۶۰ میلیون سال حکمرانی بر کره زمین، دایناسورها ناگهان به لطف یک مهمان ناخوانده از فضا منقرض شدند. حدود ۶۵ میلیون سال پیش، یک سیارک به قطر حداقل ۱۰ کیلومتر ضربه‌ای وحشتناک را به حیات در کره زمین و مخصوصا دنیای دایناسورها زد که در نتیجه آن زلزله، سونامی، فروان آتشفشان‌ها و تغییرات شدید آب و هوایی یکی پس از دیگری موجودات زنده را زیر ضربات خود قرار دادند.
در نهایت نیز ۷۵ درصد کل موجودات زنده زمین نابود شدند. هرچند که با وجود این بلایا، همچنان زمین باقی ماند. آیا می‌توان گفت که زمین در برابر برخورد سیارک ها ایمن است؟ اگر سیارک بزرگ ۶۶ میلیون سال پیش نتوانست کار زمین را تمام کند، چه چیزی توانایی این کار را دارد؟ آيا یک سنگ فضایی می‌تواند به کلی زمین را از بین ببرد؟ برای این کار باید به چه اندازه باشد؟
عواقب برخورد سیارک برای حیات در کره زمین
برای اینکه یک سنگ فضایی بتواند زمین را نابود کند، باید هم اندازه سیاره ما باشد. هرچند که نابود کردن حیات یا بخش اعظم آن در کره زمین با برخورد سیارک بسیار کوچک‌تری نیز به دست می‌آید. Brian Toon، استاد علوم اتمسفر و اقیانوسی دانشگاه Colorado Boulder که مطالعات گسترده‌ای در زمین برخورد سیارک ها با کره زمین داشته است، گفت:
در اوایل تاریخ جرمی بزرگتر از مریخ به زمین برخورد کرد و بدون نابود کردن آن، ماه را به وجود آورد.
Toon به نظریه برخورد بزرگ اشاره می‌کند که بر اساس آن یک سیاره به نام تیا حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش با زمین برخورد کرد. در نتیجه این برخورد بخش‌هایی از زمین و تیا به فضا پرتاب شدند. این بخش‌ها در نهایت کنار هم قرار گرفتند و ماه را شکل دادند. عرض مریخ به ۶۷۰۰ کیلومتر می‌رسد که یعنی تیا در هنگام برخورد با زمین از سیارک نابود کننده دایناسورها ۵۰۰ برابر بزرگتر بود.
این برخورد به جای نابود کردن کره زمین، باعث شد که بخشی از هسته و گوشته تیا با سیاره ما ادغام شود. البته دانشمندان در رابطه با اینکه این برخورد کامل یا سایشی بوده است، اختلاف نظر دارد. هرچند شکی وجود ندارد که اگر در آن زمان موجود زنده‌ای روی کره زمین وجود داشت، قطعا از بین می‌رفت.
به باور دانشمندان حیات به شکل اولیه حدود ۴.۴ میلیارد سال پیش یعنی چند میلیون سال پس از برخورد بزرگ شکل گرفت و بیشتر آب موجود در کره زمین نیز در نتیجه همین برخورد به وجود آمد. همانطور که انقراض دست جمعی دایناسورها نشان داد، برخورد یک سیارک متوسط نیز می‌تواند حیات در کره زمین را با چالش جدی مواجه کند. در واقع ناسا هر سنگ فضایی که قطر آن حداقل به ۱۴۰ متر برسد و در فاصله ۷.۴ میلیون کیلومتری زمین قرار داشته باشد را به عنوان یک تهدید بالقوه به حساب می‌آورد.
برخورد چنین سنگی با کره زمین می‌تواند یک شهر را به صورت کامل نابود کند و زمین‌های اطراف آن را هم از بین ببرد. برخورد یک سیارک به عرض ۱ کیلومتر می‌تواند احتمالا با ایجاد فجایع اقلیمی پایان تمدن را رقم بزند. در واقع اگر امروز سیارکی به اندازه همان که ۶۶ میلیون سال پیش به زمین برخورد کرد، به سیاره ما بیاید، انسان‌ها و بسیاری از جانوران دیگر هیچ شانسی برای زنده ماندن ندارند.
در ابتدای برخورد سیارک با کره زمین، آتشی بزرگ پدید می‌آید و هرکسی که می‌تواند آن را ببیند، نابود خواهد کرد. سپس غبار ناشی از برخورد و دود آتش زمین را محاصره می‌کند و سیاره ما وارد دوره‌ای که با نام زمستان برخوردی شناخته می‌شود، خواهد شد. در طول این دوره سخت، آنقدر غبار و گازهای سمی در آسمان وجود دارد که گیاه‌ها دیگر نمی‌توانند نور کافی برای فوتوسنتز داشته باشند.
با نابود شدن گیاهان در بخش‌های مختلف زمین، حیوانات نیز خیلی زود نابود می‌شوند. تنها گروه کوچکی از حیوانات (همچون برخی پستانداران اولیه) شانس زنده ماندن دارند. به همین خاطر ناسا و دیگر سازمان‌های فضایی تهدید برخورد سیارک با کره زمین را بسیار جدی حساب می‌کنند و همیشه در حال بررسی و نظارت بر هزاران سیارک بالقوه در منظومه شمسی هستند.
خوشبختانه تا ۱۰۰ سال آینده هیچ سیارک خطرناکی به زمین برخورد نخواهد کرد. اگر هم به طور ناگهانی یک سیارک تغییر مسیر دهد و به سمت زمین بیاید، ناسا برنامه خاصی برای آن دارد. چند روز پیش ناسا فضاپیمای دارت را به سیارکی به نام دیمورفس کوبید تا بتواند سرعت آن را تغییر دهد. دیمورفس خطری برای زمین نداشت؛ اما ناسا می‌خواست ببیند که آيا با این کار می‌تواند مسیر یک سیارک را تغییر دهد یا خیر.
در صورت موفق شدن این آزمایش، می‌توان گفت که انسان‌ها به سلاح مفیدی برای حفاظت از خود در برابر برخورد سیارک با کره زمین و جلوگیری از نابودی حیات دست یافته‌اند.
منبع :livescience
