چندی است که خبر ورود یک محصول جدید از تولیدات سایپا به ناوگان تاکسیرانی منتشر شده و در بعضی از شهرها هم تعدادی از این محصول به شرکت تاکسیرانی تحویل داده شده است. این خودرو آریو نام دارد و محصولی از کمپانی چینی زوتی است که به کپی‌برداری صرف از خودروهای سایر کمپانی‌ها مشهور است. البته تقریباً همه خودروسازان چینی کم‌وبیش درزمینهٔ کپی کاری دستی بر آتش دارند، اما این روزها زوتی در کپی‌برداری زبانزد خاص و عام شده است. نام اصلی این خودرو، زوتی Z300 می‌باشد و شباهت انکارناپذیری به تویوتا Allion دارد، به‌گونه‌ای که می‌توان این خودرو را به‌جز در چند بخش کوچک از جمله جلوپنجره و چراغ‌های جلو کپی کاملی از تویوتا آلیون نامید.
آریو در ابتدای ورود به ایران با قیمتی در حدود ۷۲ میلیون تومان به فروش می‌رسید و در آن دوره استقبال عمومی چندانی از آن صورت نگرفت؛ اما پس از مدتی، مونتاژ این خودرو در داخل کشور آغاز شد و با داخلی سازی برخی قطعات، حذف بعضی آپشن ها و البته کاهش یافتن تعرفه‌های وارداتی که به سبب مونتاژ در داخل انجام شد، قیمت این خودرو برای نسخه دنده‌ای به ۴۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای نسخه اتوماتیک به ۵۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان کاهش یافت.
آریو اتوماتیک از یک موتور ۱۶۰۰ سی‌سی میتسوبیشی استفاده می‌کند که در لنسرهای دنده‌ای هم به کار رفته است. این موتور برای آریو ۱۱۲ اسب بخار و ۱۵۱ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. همچنین آریوهای دنده‌ای از یک موتور ۱.۵ لیتری میتسوبیشی با توان ۱۰۳ اسب بخار و گشتاور ۱۴۱ نیوتن‌متر استفاده می‌کند.
همان‌طور که گفته شد، چند ماهی است که نسخه تاکسی آریو با قیمتی کمتر است نسخه عادی برای طرح تعویض تاکسی‌های فرسوده پیشنهاد شده است و تعدادی از آن‌ها هم برای استفاده در ناوگان تاکسیرانی تحویل داده شده‌اند. در این حال ممکن است که بسیاری از اینکه این خودروی چینی و ناشناخته برای استفاده در تاکسیرانی انتخاب شده است، انتقاد کنند. البته این اعتراض کاملاً وارد است، اما اگر از منظری دیگر به قضیه نگاه کنیم، آریو گزینه آن‌چنان بدی هم برای استفاده به‌عنوان تاکسی نخواهد بود.
البته قطعاً در حالت ایده آل هیچ‌کدام از خودروهای چینی نه‌تنها برای استفاده در تاکسیرانی، بلکه برای هرگونه استفاده دیگری نیز مناسب نیستند، اما مسئله اینجاست که شرایط کشور ما چندان شرایط ایده آلی نیست. در کشور ما که تویوتا کمری که در کشورهای بسیاری به‌عنوان تاکسی خدمت می‌کند، یک خودروی کاملاً لوکس و اشرافی محسوب می‌شود و حتی هیوندای اکسنت با آن ابعاد کوچک بالای ۱۰۰ میلیون تومان قیمت دارد، باید به دنبال گزینه‌های ارزان‌تری برای تاکسی بود، چراکه رانندگان تاکسی معمولاً آن‌قدر ثروتمند نیستند که توانایی خرید یا تأمین هزینه‌های جاری چنین خودروهایی را داشته باشند و پرداخت کرایه چنین تاکسی‌هایی نیز از عهده هرکسی برنخواهد آمد.
از طرف دیگر خودروهایی مانند سمند و پژو ۴۰۵ نیز علاوه بر کیفیت پایین، استهلاک بسیار بالا و مصرف سوخت زیاد، از یک ضعف بزرگ رنج می‌برند و آن نبود گیربکس اتوماتیک است که برای تاکسی‌ها بسیار مهم است. همه ما به‌خوبی واقف هستیم که رانندگان زحمتکش تاکسی ساعت‌های بسیاری در هر روز را در پشت فرمان می‌گذرانند و مدام در حال کلاچ گیری و تعویض دنده هستند. این شرایط می‌تواند به سرعت باعث استهلاک بدن از جمله مشکلات زانو، کمر، ضایعه دیسک و … شود و هزینه‌های درمانی زیادی را به رانندگان تاکسی تحمیل کند. به همین دلیل در اکثر کشورها برای تاکسی‌ها از خودروهای دنده اتوماتیک استفاده می‌کنند تا از بروز چنین مشکلاتی برای رانندگان تاکسی جلوگیری شود.
در چنین شرایطی باید سعی شود که از یک خودروی دنده اتوماتیک برای تاکسی استفاده شود که قیمت بالایی هم نداشته باشد و استهلاک پایینی هم داشته باشد؛ بنابراین در شرایط فعلی کشور ما که هیچ خودروی مناسب دیگری با قیمت قابل پرداخت برای رانندگان تاکسی وجود ندارد، شاید آریو گزینه نسبتاً مناسبی باشد. این خودرو از گیربکس اتوماتیک بهره می‌برد که خود نکته مهمی برای استفاده در تاکسیرانی است. همچنین این خودرو در کلاس خود خودرویی جادار محسوب می‌شود و فضای خوبی برای سرنشینان فراهم می‌کند. علاوه بر این‌ها، موتور این خودرو که از محصولات کمپانی میتسوبیشی ژاپن است و تحت نظارت همین کمپانی در چین تولید می‌شود، استهلاک پایینی داشته و می‌تواند بسیار بیشتر از موتورهای قدیمی و بی‌کیفیت خودروهای داخلی عمر کند. ضمن اینکه این موتور مصرف سوخت پایین و استاندارد آلایندگی یورو ۴ را دارد که از نظر محیط زیستی هم برای خودرویی که قرار است چندین ساعت در روز کار کند مناسب خواهد بود. در نهایت اینکه بنا بر تست‌های انجام شده، سیستم تعلیق و فنربندی این خودرو به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که سواری نرم و راحتی را برای سرنشینان فراهم کنند و این مسئله نیز می‌تواند برای یک تاکسی حائز اهمیت باشد.
البته آریو معایبی نیز دارد. از جمله اینکه خودروی چندان پر شتابی نیست و به دلیل داشتن سیستم تعلیق نرم، هندلینگ بالایی هم ندارد، در نتیجه نمی‌توان از این خودرو انتظار رانندگی پرشتاب و اسپرت را داشت. البته این مورد چندان برای یک تاکسی که اغلب در شهرها مورد استفاده قرار می‌گیرد چندان مسئله مهمی هم نیست؛ اما یک ایراد مهم‌تر به آریو وارد است و آن قیمت بالای قطعات و کم بودن لوازم‌یدکی و تعمیرکار ماهر برای این خودرو در کشور ماست.
همان‌طور که می‌دانیم، قشر زحمتکش رانندگان تاکسی آن‌قدر درآمد ندارند که از پس هزینه‌های سنگین لوازم‌یدکی برآیند و قیمت لوازم‌یدکی آریو در بعضی موارد به چند برابر قیمت لوازم‌یدکی خودرویی مثل سمند می‌رسد. ضمن اینکه به دلیل حضور زیاد این خودرو در شهر و ترافیک، امکان بروز تصادف برای آن بسیار زیاد است و در نتیجه لوازم‌یدکی خصوصاً قطعات بدنه آن باید به‌وفور در بازار وجود داشته باشد و آریو در این زمینه چندان سربلند نیست. در نهایت اینکه به دلیل تازه بودن این خودرو در بازار، هنوز مکانیک‌ها آن‌قدر با آن آشنا نشده‌اند که بتوانند در صورت بروز مشکل، آن را فوراً برطرف کنند و رانندگان تاکسی هم نمی‌توانند برای هر مورد کوچکی به نمایندگی مراجعه کنند.
با توجه به مطالب بالا، باید باز هم ذکر کنیم که آریو یا هر خودروی چینی دیگری تحت هیچ شرایطی در یک کشور با شرایط نرمال گزینه مناسبی برای استفاده به‌عنوان تاکسی نیستند؛ اما در شرایط کشور ما که به‌نوعی انتخاب بین بد و بدتر حاکم است، آریو نیز داشته‌هایی دارد که می‌تواند با تکیه بر آن‌ها گزینه نسبتاً بهتری برای تاکسیرانی باشد. البته این خودرو قطعاً دارای ضعف‌هایی خصوصاً درزمینهٔ تأمین قطعات و خدمات می‌باشد. در نتیجه لازم است که سایپا به سرعت با انجام داخلی سازی قطعات این خودرو، قیمت تمام شده آن‌ها را کاهش دهد و قطعات مورد نیاز را به اندازه کافی تأمین نماید. همچنین لازم است که سایپا با افزایش دانش و تجربه پرسنل خدمات پس از فروش خود، نگرانی‌ها را از بابت تعمیرات و سرویس‌های این خودرو مرتفع سازد.
در نهایت امیدواریم که در آینده شرایطی در کشور ما فراهم شود که دیگر انتخاب‌ها بین بد و بدتر نباشد و بتوان خودروهایی را برای استفاده انتخاب کرد که واقعاً خودروهایی از هر نظر مناسب باشند و بتوانیم انتخاب‌هایی ایده آل را داشته باشیم.
